Αυξήσεις 4,3 % κατά μέσο όρο στους ονομαστικούς μισθούς του ιδιωτικού και του δημοσίου τομέα για τη διετία 2024-2025 προβλέπει το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής 2025-2028, αναφέροντας ως κύρια αιτία την στενότητα στην αγορά εργασίας και τις ελλείψεις σε προσωπικό.
Ειδικότερα για τον κατώτατο μισθό επισημαίνει ότι αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά από τα 830 ευρώ το 2024 στα 950 ευρώ το 2027, αυξάνοντας έτσι τις αμοιβές των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, επηρεάζοντας ταυτόχρονα και τους μέσους μισθούς.
Η αύξηση του κατώτατου μισθού, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, αντιμετωπίζει ζητήματα έλλειψης προσφοράς εργατικού δυναμικού σε ορισμένους τομείς όπως το λιανικό εμπόριο, η γεωργία, οι κατασκευές και ο τουρισμός και ενισχύει τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας.
Αυξήσεις 5% προβλέπει η ΤτΕ
Tην ίδια ώρα και η Τράπεζα της Ελλάδος στην τελευταία έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική προβλέπει αυξήσεις μισθών κατά 5% κατά μέσο όρο για τα επόμενα έτη τονίζοντας ότι οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να ανεβάσουν τις αποδοχές των εργαζομένων αφενός για να τους κρατήσουν στις θέσεις τους και αφετέρου για να προσελκύσουν ειδικότητες και προσόντα που είναι σε έλλειψη και πλήττουν την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία των ίδιων των επιχειρήσεων
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έκθεση της ΤτΕ «οι ονομαστικές αμοιβές ανά απασχολούμενο θα αυξάνονται με ρυθμούς γύρω στο 5% ετησίως, κυρίως ως αποτέλεσμα της εντεινόμενης στενότητας στην αγορά εργασίας, αλλά και με βάση τις πρόσφατες συλλογικές συμβάσεις εργασίας σε διάφορους κλάδους του ιδιωτικού τομέα».
Η αύξηση 4.3% έως 5% οδηγεί σε πραγματικές αυξήσεις στην τσέπη του εργαζόμενου, αν λάβουμε υπόψη μας ότι ο ετήσιος πληθωρισμός προβλέπεται να κλείσει στο 2.9%-3% , χωρίς όμως να αποτελεί ασφαλές ανάχωμα έναντι της ακρίβειας.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι λόγω της αύξησης του κατώτατου μισθού κατά 6.41% στα 830 ευρώ μεικτά το 2024, υπάρχουν περιθώρια οι μέσες αμοιβές εξαρτημένης εργασίας να αυξηθούν κατά 4,5% με 5%.
Σημαντικό ρόλο στην αύξηση του μέσου μισθού θα παίξουν, (α) η αύξηση του κατώτατου μισθού που θα παρασύρει ανοδικά και τους υψηλότερους, (β) η σύναψη περισσότερων συλλογικών συμβάσεων με αυξήσεις άνω του πληθωρισμού και (γ) η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού που εκ των πραγμάτων θα οδηγήσει σε άνοδο των μισθών προκειμένου οι επιχειρήσεις να προσελκύσουν η να κρατήσουν το προσωπικό τους.
Πώς θα φθάσει τα 1.500 ευρώ ο μέσος μισθός
Υπενθυμίζουμε ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι ο μέσος μισθός θα φτάσει στα 1500 ευρώ το 2027. Για να συμβεί αυτό χρειάζεται να αυξάνεται κατά 5% κατ΄ έτος τα επόμενα χρόνια.
Δηλαδή η ετήσια αύξηση θα πρέπει να κυμαίνεται περίπου στα 62 ( σωρευτική αύξηση 249 ευρώ σε μια 4ετία) και να ακολουθηθεί ο εξής βηματισμός:
Το 2024 ο μισθός να ανέλθει στα 1313.55 ευρώ από 1251 που ήταν το 2023 σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΕΡΓΑΝΗ, δηλαδή 20% κάτω από το στόχο.
Το 2025 να ανέλθει στα 1379.22, το 2026 στα 1448 για να φτάσει το 2027 στα 1520.50 ευρώ.
Η δυσκολία στην αύξηση των μισθών είναι συνάρτηση και του μικρού αριθμού των συλλογικών συμβάσεων που υπογράφονται. Πολυπληθείς ομάδες εργαζόμενων όπως οι εμποροϋπάλληλοι που έχουν να υπογράψουν κλαδική σύμβαση 14 χρόνια αμείβονται με χαμηλότερους μισθούς και δίκτυ ασφαλείας τον κατώτατο ύψους 830 ευρώ.
Εξετάζονται παρεμβάσεις για τις συλλογικές συμβάσεις
Από την πλευρά της η ηγεσία του υπουργείου εργασίας μελετά παρεμβάσεις στο πεδίο των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, με την κατάρτιση οδικού χάρτη με στόχο να αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από συλλογικές διαπραγματεύσεις ώστε να αυξηθούν οι μέσοι μισθοί.
Σημειώνουμε ότι η κοινοτική οδηγία για αξιοπρεπείς κατώτατους μισθούς ,που αναμένεται να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο το Νοέμβριο, θέτει στόχο να αυξηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις στο 80%. Στην Ελλάδα το ποσοστό των εργαζομένων που καλύπτονται από σύμβαση κυμαίνεται στο 25% έως 30%.