Όταν η τουριστική σεζόν ξεκινά, μια στρατιά γυναικών πιάνει δουλειά στην πιο αθέατη αλλά απαραίτητη εργασία του καλοκαιριού — την καθαριότητα. Με κούραση, χαμηλή αναγνώριση, αυξανόμενη ζήτηση και τιμές που σπάνια αντικατοπτρίζουν την προσπάθεια.
Η λέξη «καθαρίστρια» εξακολουθεί να παραμένει γένους θηλυκού όχι μόνο γραμματικά, αλλά και κοινωνικά. Η καθαριότητα —ιδίως στον οικιακό και τουριστικό χώρο— θεωρείται ακόμα γυναικεία υπόθεση. Και το καλοκαίρι στη Χαλκιδική, αυτό το “γυναικείο επάγγελμα” μετατρέπεται σε είδος πρώτης ανάγκης.
Με την έλευση της τουριστικής περιόδου, από το Πάσχα κιόλας, οι μηχανές καθαρισμού ζεσταίνονται. Τα εξοχικά ανοίγουν, τα ενοικιαζόμενα προετοιμάζονται, και τα συνεργεία πιάνουν δουλειά. Σπίτια που έμειναν κλειστά και ακαθάριστα για μήνες πρέπει να μεταμορφωθούν σε καταλύματα διακοπών μέσα σε μία μέρα — ή και λιγότερο.
Περιορισμένη διαθεσιμότητα, αυξανόμενη ανάγκη
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η κούραση. Είναι και η έλλειψη ανθρώπων. «Ανοίγουν όλα στη Χαλκιδική. Διαμερίσματα, σπίτια εξοχικά, επιχειρήσεις, καταστήματα. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση και μικρότερη προσφορά. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται», λέει χαρακτηριστικά ο Κώστας Καρούλης, κτηματομεσίτης και υπεύθυνος γραφείου έκδοσης κοινοχρήστων.
Οι τιμές ποικίλλουν, αλλά το κατώτερο μεροκάματο για ένα άτομο κυμαίνεται στα 50 ευρώ για περίπου 8 ώρες δουλειάς. Αν πρόκειται για συνεργείο, η τιμή ανεβαίνει — αλλά και η πίεση αυξάνεται.
Εμπειρίες από την πρώτη γραμμή
Η κα. Ζ., που εργάζεται μόνιμα σε τουριστικό κατάλυμα, καθαρίζει και εξοχικά στον ελεύθερο χρόνο της. «Το καλοκαίρι δεν προλαβαίνω. Με ζητούν πολλά νοικοκυριά, αλλά δεν μπορώ να τα καλύψω όλα», λέει, εξηγώντας πως η δουλειά είναι ασταμάτητη και εξαντλητική.
Η κα. Δήμητρα από τη Θεσσαλονίκη ακολουθούσε συχνά τους πελάτες της στη Χαλκιδική. «Μετά τα 60, όμως, η μέση πονάει, τα πόδια και τα χέρια κουράζονται με τη μισή δουλειά», λέει με ειλικρίνεια.
Η κα. Ν. από τα Νέα Μουδανιά, που εργάζεται καθημερινά, δηλώνει: «Με δυσκολία καθαρίζω το ίδιο μου το σπίτι. Όταν έχεις δουλέψει όλη μέρα σε ξένα σπίτια, δεν έχεις κουράγιο για το δικό σου».
Ζήτημα εμπιστοσύνης και σωματικής αντοχής
Η επιλογή καθαρίστριας δεν γίνεται τυχαία. Όπως σημειώνει ο κ. Καρούλης, «μια γυναίκα που παίρνεις να σου καθαρίσει πρέπει να είναι αξιόπιστη, ειλικρινής, εμπιστοσύνης». Τα συνεργεία, που έχουν σταθερούς πελάτες όλο τον χρόνο, δύσκολα δίνουν προτεραιότητα σε νέους ενδιαφερόμενους το καλοκαίρι.
Η Τριανταφυλλιά Ρασή, ιδιοκτήτρια συνεργείου καθαρισμού εξηγεί: «Υπάρχουν συνεργεία, αλλά μεμονωμένα κορίτσια είναι δύσκολο να βρεθούν. Η δουλειά στο συνεργείο είναι πιο βαριά. Στο ξενοδοχείο μπορεί να είναι πιο χαλαρή με παρόμοιες αποδοχές. Τον χειμώνα βγαίνουν ταμείο ανεργίας, αλλά το καλοκαίρι τρέχουν παντού».
Η σιωπηλή ραχοκοκαλιά του τουρισμού
Σε κάθε αστραφτερό δωμάτιο, σε κάθε καθαρό μπάνιο, σε κάθε τακτοποιημένο εξοχικό, υπάρχει μια γυναίκα που ίδρωσε, κουράστηκε και άφησε πίσω της τον δικό της χώρο άπλυτο. Ένα επάγγελμα σιωπηλό αλλά αναντικατάστατο. Με κόπο σωματικό, με χαμηλή κοινωνική προβολή αλλά τεράστια σημασία — ιδίως σε περιοχές όπως η Χαλκιδική, όπου ο τουρισμός είναι τα πάντα.
