Η 2η γιορτή πατάτας στο γραφικό Παλαιοχώρι βρίσκεται προ των πυλών, αφού την Κυριακή 5 Οκτωβρίου ο Πολιτιστικός και Φυσιολατρικός Όμιλος Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής “Το Καστέλι” για ακόμη μια χρονιά διοργανώνει μια μεγάλη εορτή, μια συνάντηση γεύσης από το μακρινό παρελθόν έως το σήμερα.
Γιατί η πατάτα στο Παλαιοχώρι έχει ιστορία. Κρύβει πίσω της συναισθήματα, αγωνίες, κόπους και κούραση, χαρές και αναμνήσεις. Κρύβει μια ολόκληρη ζωή, που δεν ξεχνιέται, αλλά “φυτρώνει” σε κάθε ευκαιρία στο παρόν με την ελπίδα να υπάρχει και στο μέλλον.
Για όσους δεν γνωρίζουν λοιπόν, οι κάτοικοι Παλαιοχωρίτες είναι γνωστοί και ως “πατατάδες”, αφού κάποτε εκεί στο χωριό τους η πατάτα καλλιεργούνταν σε μεγάλο βαθμό και σχεδόν σε κάθε σπιτικό. Δεν ήταν μια απλή πατάτα, η πατάτα του Παλαιοχωρίου. Είχε ταυτότητα και γι’αυτό πολύ συχνά γίνονταν ανάρπαστη και αξέχαστη. Είχε νοστιμιά, άρωμα, μια κατακίτρινη όψη και μια βελούδινη υφή. Αυτό οφείλονταν στο μικροκλίμα και το χώμα της περιοχής. Αφράτη στο βράσιμο και τραγανή στο τηγάνι με πλούσια θρεπτική αξία. Γι’αυτό άλλωστε οι παλιοί κάτοικοι του Παλαιοχωρίου σε εκείνους τους δύσκολους καιρούς, πολλά χρόνια πριν την συμπεριελάμβαναν καθημερινά στη διατροφή τους. Ήταν ένα προϊόν που υπήρχε σε αφθονία και επειδή οι περισσότεροι τότε ασχολούνταν με τα χωράφια, κάνοντας γεωργικές εργασίες, την επέλεγαν πάντα ως κύριο γεύμα που θα τους χορτάσει και θα τους κρατήσει σε δύναμη.
Ένας πολύ συχνός τρόπος παρασκευής ήταν η “βαλανίσια” πατάτα. Δεν υπήρχε σπίτι, νοικοκυριό που να μην την ετοίμαζε, πολλές φορές και σε καθημερινή βάση εκείνα τα χρόνια. Η διαδικασία της “βαλανίσιας” είναι πολύ απλή, αλλά το αποτέλεσμα σε ανταμείβει στη γεύση. Εάν θες να τη φτιάξεις όπως την έφτιαχναν οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου ακολούθησε τα βήματα: βράζουμε πατάτες σε μια κατσαρόλα για βράσιμο και αφού αυτές βράσουν τις καθαρίζουμε και τις κόβουμε σε κύβους. Αν θέλετε μπορείτε να τις σπάσετε και με το πιρούνι ελαφρώς. Έπειτα τσιγαρίζουμε κρεμμύδι και ρίχνουμε μέσα την πατάτα την βραστή με αλάτι, πιπέρι, αλλά και μπόλικη κόκκινη πάπρικα. Οποίος θέλει μπορεί να προσθέσει και ρίγανη.
Σήμερα, οι κάτοικοι του Παλαιοχωρίου καλλιεργούν στους μπαξέδες τους πατάτα, σε μειωμένη ποσότητα όμως και μόνο για δική τους χρήση, ενώ πολλοί είναι αυτοί που τιμούν την παράδοση και τρώνε πολλές φορές τη βαλανίσια πατάτα, όπως την έφτιαχναν οι παππούδες και οι προπαππούδες τους.
Μετά την πανηγυρική θεία λειτουργία της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στην όμορφη παραδοσιακή πλατεία του χωριού για την πατατογιορτή! Ο Πολιτιστικός και Φυσιολατρικός Όμιλος Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής “Το Καστέλι”, πιστός στα ήθη και τα έθιμα του τόπου του θα μοιράσει στο κοινό δωρεάν “βαλανίσια” πατάτα, ετοιμάζοντας το παραδοσιακό έδεσμα εκεί επι τόπου σε μεγάλα καζάνια. Θα ακολουθήσουν χορευτικά, ζωντανή μουσική, γλέντι και φαγοπότι με ψητά κρέατα για τους ντόπιους, αλλά και τους επισκέπτες του Παλαιοχωρίου!
Η Παναγία η Γοργοϋπήκοος εορτάζεται στο Παλαιοχώρι κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου με μεγαλοπρέπεια και ευλάβεια. Τελείται εορταστική σύναξη στον Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Παλαιοχωρίου προς τιμήν της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου και Λιτανεία της Ιεράς Εικόνας της Παναγίας, η οποία είναι μια εικόνα θαυματουργή και παράλληλα επιβλητική. Είναι έργο του Οσιωτάτου Αγιορείτου ασκητού Χατζηγιώργη. Η χαριτόβρυτος εικόνα της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου αποτελεί αντίγραφο της πρωτοτύπου θαυματουργού εικόνος που βρίσκεται στην Ι. Μονή Δοχειαρίου Αγίου Όρους.
«Θέλουμε να κρατήσουμε αυτό το παραδοσιακό, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας. Η πατάτα του Παλαιοχωρίου ήταν γνωστή ως ένα αγνό προϊόν του χωριού μας, νόστιμο και περιζήτητο. Η γιορτή της πατάτας καθιερώθηκε με σκοπό να μην ξεχάσουμε την ιστορία αυτού του προϊόντος, να θυμίσουμε στους παλιούς τη βαλανίσια πατάτα και να αφυπνίσουμε τους νέους μας για το αύριο», σημειώνει στο Xalkidiki Politiki ο πρόεδρος του Πολιτιστικού και Φυσιολατρικού Ομίλου Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής “Το Καστέλι”, Απόστολος Παπαργυρίου, ο οποίος προσκαλεί όλο τον κόσμο να παρευρεθεί τη Κυριακή 5 Οκτωβρίου και ώρα 12:00 μ.μ. στο Παλαιοχώρι για μια μοναδική εμπειρία!
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί με την υποστήριξη του δήμου Αριστοτέλη, της Τοπικής Κοινότητας Παλαιοχωρίου και της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής.
