Έχετε παρατηρήσει ότι όταν θυμάστε ένα χαρούμενο γεγονός, δεν βιώνετε τη μνήμη αυτού του γεγονότος με το ίδιο επίπεδο χαράς που βιώσατε στο πραγματικό γεγονός; Τέσσερις εβδομάδες μετά την ένδοξη ημέρα του γάμου σας, οι αναμνήσεις σας μπορούν να σας φέρουν μόνο ένα χαμόγελο και μια ζεστή λάμψη. Τέσσερα χρόνια μετά, μπορεί να μην σας το φέρουν καν αυτό. Ξέρεις ότι ήταν μια ευτυχισμένη στιγμή, αλλά δεν μπορείς πια να το νιώσεις πλήρως. Η ευτυχία φαίνεται να έχει τον τρόπο να διαλύεται γρήγορα.
Ωστόσο, τα επώδυνα συναισθήματα τείνουν να συμπεριφέρονται λίγο διαφορετικά. Αυτό δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά, δεν είναι πρωτόγνωρο για έναν ενήλικα να έχει μια πλήρη συναισθηματική κατάρρευση λόγω μιας δύσκολης παιδικής εμπειρίας που συνέβη πριν από 30 χρόνια. Παρομοίως, όλοι γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι μπορούν να τρέφουν έντονο θυμό και να πληγώνονται πολλά χρόνια μετά τη διάλυση μιας σχέσης και, ένα άτομο μπορεί εύκολα να ντροπιαστεί, αναφέροντας αυτό το ντροπιαστικό πράγμα που έκανε πριν από 10 χρόνια.
Γιατί η ευτυχία μας εγκαταλείπει γρήγορα, ενώ το αρνητικό συναίσθημα μπορεί να μας επιβαρύνει για μια ζωή; Όλα τα συναισθήματα είναι φτιαγμένα από το ίδιο υλικό – χημικές ουσίες στο σώμα, οπότε γιατί δεν τα βιώνουμε όλα με τον ίδιο τρόπο;
Είναι ένστικτο;
Είμαστε καλωδιωμένοι να αποφεύγουμε τον πόνο ως θέμα επιβίωσης, έτσι ώστε να εξηγείται γιατί έχει τέτοιο αντίκτυπο σε εμάς. Ωστόσο, η επιβίωσή μας διατηρείται επίσης από μια ώθηση προς ευχάριστα συναισθήματα – όπως το φαγητό, η αναπαραγωγή και η δημιουργίαστενών δεσμών με άλλους ανθρώπους. Από αυτή την άποψη, δεν φαίνεται να υπάρχει λόγος για τον οποίο το αρνητικό συναίσθημα θα άφηνε μεγαλύτερο αποτύπωμα πάνω μας από το θετικό συναίσθημα, καθώς και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά για την επιβίωσή μας.
Είναι οι σκέψεις μας;
Από όσο γνωρίζουμε, ο κυρίαρχος πρόδρομος του συναισθήματος είναι η σκέψη. Ίσως τότε, το αρνητικό συναίσθημα παραμένει επειδή έχουμε την τάση να συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε αρνητικές εμπειρίες. Αυτό ακούγεται εύλογο αλλά:
Η διαφορά δεν είναι στο συναίσθημα, αλλά στο πώς το επεξεργαζόμαστε. Γελάμε μέχρι να πονέσει η κοιλιά μας και χαμογελάμε μέχρι τα αυτιά. Αναβλύζουμε από αγάπη και κλαίμε δάκρυα χαράς. Υποκλινόμαστε με ευγνωμοσύνη, η καρδιά μας ακτινοβολεί από πληρότητα και το σώμα μας τρέμει από ενθουσιασμό. Ωστόσο, είναι μια πολύ διαφορετική ιστορία όταν πρόκειται για αρνητικά συναισθήματα. Αποφεύγουμε τη θλίψη μας και κρύβουμε τον φόβο μας. Μουδιάζουμε την καρδιά μας και ντρεπόμαστε για τον θυμό μας. Αποσπάμε την προσοχή και αποσυνδέουμε τον εαυτό μας από αυτά τα οδυνηρά συναισθήματα.
Εκεί βρίσκεται μια έντονη διαφορά που μπορεί να εξηγήσει γιατί η ευτυχία διαλύεται και μερικές φορές ο πόνος παραμένει. Τα θετικά συναισθήματα συνήθως αγκαλιάζονται, γίνονται αποδεκτά, εκφράζονται και απελευθερώνονται από το σώμα μας στον κόσμο. Μόλις βγουν έξω, έχουν φύγει. μπορούν να αναδημιουργηθούν μόνο από την αρχή με μια νέα χαρούμενη εμπειρία. Ωστόσο, τα αρνητικά συναισθήματα συχνά καταστέλλονται, αγνοούνται, απορρίπτονται και κρατούνται μέσα μας. Παραμένουν μπλεγμένα με τη μνήμη της εμπειρίας που τα προκάλεσε εξαρχής. Μπορούν να μείνουν αδρανή για δεκαετίες, αλλά αμέσως και έντονα σηκώνουν το κεφάλι τους όταν ο πόνος υπενθυμίζεται στο άτομο
Ο μόνος τρόπος είναι η έξοδος
Η αποδοχή, η αγκαλιά και η έκφραση του πόνου σας είναι το κλειδί για να ανακαλύψετε παλιά συναισθήματα, να τα ξεμπερδέψετε από τις αναμνήσεις τους και να τα αφήσετε να ρέουν μέσα και έξω από το σώμα. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί άνθρωποι παρατηρούν ότι αισθάνονται πιο ανάλαφροι μετά από ένα καλό κλάμα, η έκφραση συναισθημάτων διαλύει τον πόνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε εκρήξεις στο γραφείο, να κλαίμε στον ώμο κάθε ξένου ή να πληγώνουμε τους άλλους ή τον εαυτό μας. Όμως, μπορούμε να βρούμε υγιείς και ασφαλείς διεξόδους για τα συναισθήματά μας. Πρέπει να τα νιώσουμε για να τα θεραπεύσουμε.
#Στέλλα_Πλιούκα #Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια
