Ρεπορτάζ: Σουζάνα Καζάκα
Με τον υδράργυρο σταθερά ανεβασμένο και τις ακτές γεμάτες επισκέπτες, η Χαλκιδική βιώνει ένα ιδιαίτερα βαρύ και ανησυχητικό καλοκαίρι σε ότι αφορά την ασφάλεια στη θάλασσα. Μέσα σε μόλις 39 ημέρες, από τις 4 Ιουνίου έως και τις 13 Ιουλίου, ο νομός μετρά εννέα θανάτους από πνιγμό, αριθμός που ήδη ξεπερνά το σύνολο των θανάτων ολόκληρης της περσινής θερινής περιόδου.
Οι δύο τελευταίοι πνιγμοί σημειώθηκαν στις 13 Ιουλίου: Ένας 88χρονος ημεδαπός ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις του από την παραλία Μηκυβέρνα του Δήμου Πολυγύρου και λίγο αργότερα, μία 71χρονη Βουλγάρα τουρίστρια βρέθηκε νεκρή στη θαλάσσια περιοχή της Νικήτης. Και στις δύο περιπτώσεις, η μεταφορά στα πλησιέστερα Κέντρα Υγείας δεν μπόρεσε να αποτρέψει το μοιραίο.
Το χρονικό των περιστατικών
Οι πνιγμοί έχουν καταγραφεί σε περιοχές με έντονη τουριστική κίνηση, όπως η Σίβηρη, οι Καλύβες, τα Νέα Φλογητά, η Μεταμόρφωση, η Χανιώτη, το Πευκοχώρι, η Νέα Ηράκλεια, η Νικήτη και η Μηκυβέρνα. Τα περισσότερα θύματα ήταν άνω των 70 ετών, κυρίως παραθεριστές, ωστόσο καταγράφεται και ο θάνατος ενός 20χρονου που δεν κατόρθωσε να κρατηθεί στη ζωή, παρά τις ηρωικές προσπάθειες ναυαγοσώστριας με χρήση απινιδωτή.
Σε αρκετές περιπτώσεις έγιναν προσπάθειες ανάνηψης, είτε από εκπαιδευμένο προσωπικό είτε από παρευρισκόμενους εθελοντές. Δυστυχώς, οι περισσότερες κατέληξαν άκαρπες, με τον χρόνο αντίδρασης να αποδεικνύεται κρίσιμος.
Το καλοκαίρι του 2024: Λιγότερα περιστατικά, περισσότερη επιτήρηση
Κατά την περσινή θερινή περίοδο, από τον Ιούνιο έως και τον Αύγουστο του 2024, στη Χαλκιδική είχαν καταγραφεί εννέα θάνατοι από πνιγμό, αλλά σε χρονικό διάστημα σχεδόν τριπλάσιο σε σχέση με το φετινό. Επιπλέον, είχαν καταγραφεί και δύο σοβαρά περιστατικά με θετική έκβαση, ενώ ιδιαίτερη αίσθηση είχε προκαλέσει ο πνιγμός ενός 8χρονου παιδιού σε πισίνα παιδικής κατασκήνωσης.
Το μέσος διάστημα μεταξύ περιστατικών πέρυσι ήταν περίπου 10 ημέρες, ενώ φέτος τα δεδομένα δείχνουν έναν θάνατο κάθε 4 με 5 ημέρες. Η διαφορά δεν είναι μόνο αριθμητική είναι δομική και επικίνδυνη.
Αναζητώντας τις αιτίες
Τα στατιστικά των τελευταίων ετών δείχνουν πως οι πνιγμοί δεν είναι πάντοτε απόρροια απερισκεψίας. Αντίθετα, η συντριπτική πλειονότητα αφορά άτομα άνω των 60 ετών, τα οποία συχνά υπέστησαν καρδιακά ή παθολογικά επεισόδια κατά τη διάρκεια της κολύμβησης.
Ωστόσο, η έλλειψη άμεσης παρέμβασης, είτε λόγω ανυπαρξίας ναυαγοσώστη είτε εξαιτίας του λήγοντος ωραρίου επιτήρησης, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη δραματική έκβαση πολλών περιστατικών. Επιπλέον, η έλλειψη απινιδωτών και η απουσία βασικής εκπαίδευσης σε πρώτες βοήθειες (ΚΑΡΠΑ) στον γενικό πληθυσμό αποτελούν σοβαρά ελλείμματα στην αλυσίδα επιβίωσης.
Η μεγάλη εικόνα και το εθνικό πρόβλημα
Το καλοκαίρι του 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 395 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από πνιγμό σε όλη την Ελλάδα, εκ των οποίων οι 388 στη θάλασσα. Το 80% των θυμάτων ήταν άνω των 60 ετών και σε ποσοστό 68% άνδρες. Η Χαλκιδική, ως ένα από τα δημοφιλέστερα θέρετρα, συμμετείχε σε αυτόν τον τραγικό απολογισμό, αλλά φέτος βρίσκεται ήδη στο όριο υπέρβασης κάθε προηγούμενου.
Μια αθόρυβη απειλή – Μια επείγουσα προτεραιότητα
Το 2025 αποδεικνύει πως ο πνιγμός δεν είναι στατιστική. Είναι μια σιωπηλή απειλή που απαιτεί άμεση κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, των δήμων και της πολιτείας. Το ζητούμενο δεν είναι μόνο περισσότερες προσλήψεις ναυαγοσωστών, αλλά:
-
Επέκταση του ωραρίου επιτήρησης
-
Διανομή απινιδωτών σε πολυσύχναστες ακτές
-
Εκπαίδευση πολιτών σε βασικές δεξιότητες διάσωσης
-
Συστηματική ενημέρωση των επισκεπτών
Όσο η Χαλκιδική γεμίζει από χιλιάδες επισκέπτες, τόσο πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη για συντονισμένες δράσεις πρόληψης και ετοιμότητας. Γιατί το φετινό καλοκαίρι μάς έχει ήδη προειδοποιήσει και οι αριθμοί δεν είναι υπερβολικοί, είναι καμπανάκι κινδύνου.
