Ισχυρή σεισμική δραστηριότητα, αυξημένες εκπομπές αερίων και σημάδια έντονης γεωλογικής πίεσης φέρνουν στο προσκήνιο το σενάριο ηφαιστειακής έκρηξης στα Φλεγραία Πεδία
Σε αυξημένο συναγερμό παραμένει η επιστημονική κοινότητα στην Ιταλία μετά την καταγραφή έντονης σεισμικής και γεωθερμικής δραστηριότητας στο υπερηφαίστειο Campi Flegrei (Φλεγραία Πεδία), κοντά στη Νάπολη. Η κατάσταση χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς υπάρχουν πλέον συγκλίνουσες ενδείξεις γεωλογικής αστάθειας που ενδέχεται να προαναγγέλλουν ηφαιστειακή έκρηξη.
Ο ισχυρότερος σεισμός εδώ και 40 χρόνια
Η δραστηριότητα στην περιοχή κλιμακώθηκε από τις 13 Μαΐου, όταν σημειώθηκε σεισμός 4,4 Ρίχτερ, ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί στα Φλεγραία Πεδία τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Από τότε, η σεισμική δραστηριότητα έχει αυξηθεί κατακόρυφα, με καθημερινές δονήσεις που προκαλούν έντονη ανησυχία στους κατοίκους αλλά και στις αρμόδιες αρχές.
Αύξηση πίεσης και ροής αερίων – Το μάγμα πλησιάζει την επιφάνεια
Σύμφωνα με το Ιταλικό Ινστιτούτο Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας (INGV), τα δεδομένα δείχνουν ότι ο μαγματικός θάλαμος βρίσκεται πλέον σε μικρό βάθος, λίγα μόλις χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα ενεργοποίησης του ηφαιστείου.
Ταυτόχρονα, η εκπομπή αερίων από τον κρατήρα, κυρίως διοξειδίου του άνθρακα, έχει ξεπεράσει τους 5.000 τόνους ημερησίως – επίπεδα πολύ υψηλότερα από τα φυσιολογικά, σύμφωνα με την INGV. Ο φοιτητής διδακτορικού Gianmarco Buono του Πανεπιστημίου Federico II επισημαίνει ότι το 80% των αερίων προέρχεται πλέον απευθείας από μάγμα.
Ερευνητές προειδοποιούν ότι οι πρόσφατες δονήσεις ίσως έχουν προκαλέσει αποδυνάμωση των πετρωμάτων που καλύπτουν τον θάλαμο μάγματος – μια συνθήκη που συχνά προηγείται μιας μεγάλης έκρηξης.
Σενάρια που φτάνουν έως την Ελλάδα
Το Campi Flegrei είναι ένα υπερηφαίστειο, με τεράστιες δυνατότητες καταστροφής. Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην άμεση περιοχή του, ενώ οι επιπτώσεις από ενδεχόμενη έκρηξη δεν θα περιοριστούν στην Ιταλία.
Εκτιμήσεις της Υπηρεσίας Στρατού των ΗΠΑ (US Army), οι οποίες αποτυπώνονται σε σχετικό διάγραμμα διασποράς της λάβας και της ηφαιστειακής τέφρας, κάνουν λόγο για καταστροφές που ενδέχεται να φτάσουν μέχρι και τη Δυτική Ελλάδα. Η διαβάθμιση της επικινδυνότητας δείχνει επιρροή ακόμη και σε υποδομές σε Ελλάδα, Ιταλία και ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Ποιες είναι οι άμεσες απειλές
Σε περίπτωση έκρηξης, οι βασικοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν:
- Ηφαιστειακή τέφρα που μπορεί να καλύψει τεράστιες εκτάσεις,
- Πυροκλαστικά ρεύματα υψηλής ταχύτητας,
- Λάβα και τοξικά αέρια,
- Καταστροφή βασικών υποδομών, όπως δρόμοι, δίκτυα ύδρευσης και ηλεκτροδότησης.
Διαρκής παρακολούθηση από τους επιστήμονες
Ομάδες γεωλόγων παραμένουν στην περιοχή και παρακολουθούν αδιάλειπτα τη δραστηριότητα του ηφαιστείου. Οι αρχές στην Ιταλία έχουν ξεκινήσει σχέδια εκκένωσης και ενημέρωσης των κατοίκων για κάθε ενδεχόμενο, αν και προς το παρόν δεν υπάρχει άμεση εκτίμηση για επικείμενη έκρηξη.
Ωστόσο, το προφίλ υψηλού ρίσκου του Campi Flegrei δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού, τόσο για τις ιταλικές αρχές όσο και για τις γειτονικές χώρες.