Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ δίνει ελπίδα για την καταπολέμηση ενός από τα σοβαρότερα περιβαλλοντικά και υγειονομικά προβλήματα της εποχής μας: τις λεγόμενες «παντοτινές χημικές ουσίες» ή Pfas. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ορισμένα εντερικά μικρόβια μπορούν να απορροφούν αυτές τις τοξικές ενώσεις και να τις αποβάλλουν από τον οργανισμό μέσω των κοπράνων — μια δυνατότητα που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν αδύνατη.
Μικρόβια κατά της χημικής ρύπανσης
Σύμφωνα με τη μελέτη, ορισμένα είδη εντερικών βακτηρίων κατάφεραν να μειώσουν τη συγκέντρωση των Pfas στον οργανισμό πειραματόζωων κατά 58% έως 74%, ανάλογα με τον τύπο της ένωσης. Οι ερευνητές εντόπισαν ότι αυτά τα μικρόβια χρησιμοποιούν έναν εξειδικευμένο «μηχανισμό άντλησης» για να δεσμεύσουν και να αποβάλλουν τα επικίνδυνα μόρια, ιδιαίτερα εκείνα με μακριές ανθρακικές αλυσίδες όπως οι PFOA και PFNA — δύο από τις πιο τοξικές μορφές Pfas.
Τι είναι οι Pfas και γιατί είναι τόσο επικίνδυνες;
Οι υπερφθοροαλκυλιωμένες ουσίες (Pfas) χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες σε πλήθος βιομηχανικών και καταναλωτικών προϊόντων: αντικολλητικά σκεύη, αδιάβροχα υφάσματα, υλικά συσκευασίας τροφίμων, ακόμη και καλλυντικά. Χάρη στη χημική τους σταθερότητα, όμως, δεν αποδομούνται ούτε στο περιβάλλον ούτε στον ανθρώπινο οργανισμό — γι’ αυτό και ονομάζονται «παντοτινές».
Η παρουσία τους έχει συνδεθεί με σοβαρά προβλήματα υγείας: καρκίνο, συγγενείς ανωμαλίες, διαταραχές στο ανοσοποιητικό, αυξημένη χοληστερόλη και νεφρική δυσλειτουργία. Η αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) έχει χαρακτηρίσει τα Pfas μη ασφαλή ακόμα και σε εξαιρετικά χαμηλές συγκεντρώσεις στο πόσιμο νερό, ενώ ο χρόνος παραμονής τους στο αίμα υπολογίζεται σε 2 έως 5 έτη.
Προς ένα νέο είδος προβιοτικού
Η ανακάλυψη αυτή δεν έμεινε στα εργαστήρια. Η επιστημονική ομάδα ίδρυσε ήδη την εταιρεία Cambiotics, η οποία εργάζεται στην ανάπτυξη ενός προβιοτικού συμπληρώματος διατροφής βασισμένου σε αυτά τα ευεργετικά μικρόβια. Η πρώτη δοκιμή σε ανθρώπους βρίσκεται ήδη στα σκαριά.
«Αν αυτή η μέθοδος αποδειχθεί ασφαλής και αποτελεσματική, θα μπορούσε να γίνει μια φυσική εναλλακτική στις σημερινές επιλογές αποτοξίνωσης, που συχνά συνοδεύονται από παρενέργειες», δήλωσε η Άννα Λίντελ, διδακτορική φοιτήτρια και μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Όχι υποκατάστατο της πρόληψης
Παρά την αισιοδοξία, η Λίντελ τονίζει ότι το προβιοτικό δεν αποτελεί πανάκεια: «Δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να συνεχίσουμε να εκτιθέμεθα σε αυτές τις ουσίες. Χρειαζόμαστε ριζικές, συστημικές λύσεις για να περιορίσουμε τη χρήση και την εξάπλωσή τους.»
Η νέα αυτή προσέγγιση, ωστόσο, προσθέτει ένα ισχυρό όπλο στο οπλοστάσιο της επιστήμης κατά των Pfas — όχι μέσω της χημείας ή της φαρμακολογίας, αλλά μέσω της ίδιας της μικροβιακής οικολογίας του σώματός μας.
Μια “φυσική αποτοξίνωση” από τα βάθη του εντέρου
Η ιδέα ότι ο εντερικός μας μικρόκοσμος μπορεί να καθαρίσει τον οργανισμό από βιομηχανικούς ρύπους, δείχνει τη δυναμική των προβιοτικών πέρα από την απλή ρύθμιση της πέψης. Αν η τεχνολογία αυτή αποδώσει, ίσως βρεθούμε μπροστά σε μια νέα εποχή — όπου η πρόληψη και η θεραπεία της χημικής τοξικότητας θα περνά μέσα από το πεπτικό σύστημα, με τη βοήθεια των πιο μικρών μας συμμάχων.
Πηγή lifo