Η λυδία λίθος ήταν η σκληρή μαύρη πέτρα που χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για να ελέγχεται η γνησιότητα του χρυσού και του αργύρου. Το όνομά της προέρχεται από τη Λυδία, περιοχή της Μικράς Ασίας, και η χρήση της αναφέρεται ήδη στον Ησύχιο και στον αρχαίο ποιητή Βακχυλίδη, που περιγράφει πώς η πέτρα «καταδεικνύει τον χρυσό».
Με τον καιρό, η φράση απέκτησε μεταφορική έννοια και χρησιμοποιείται για να δηλώσει δοκιμασία ή μέτρο της ισχύος ενός πράγματος ή μιας κατάστασης. Λέμε, για παράδειγμα, ότι η ελευθερία του λόγου είναι η λυδία λίθος της δημοκρατίας ή ότι ο σεβασμός της άποψης του άλλου είναι η λυδία λίθος της ειρηνικής συνύπαρξης.
Η ελληνική γλώσσα χρησιμοποιεί και άλλες εκφράσεις με τη λέξη «λίθος», όπως πολύτιμοι λίθοι, θεμέλιοι λίθοι, φιλοσοφική λίθος, ακρογωνιαίος λίθος, λίθος του αναθέματος, αργός λίθος ή κυανούς λίθος.
Η λυδία λίθος λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι κάθε δοκιμασία μπορεί να αποκαλύψει την αλήθεια ή την αντοχή ενός συστήματος ή μιας κοινωνίας. Όπως λέει και η ρήση από το Ευαγγέλιο: «Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω» – όποιος δεν κάνει σφάλματα ας ρίξει πρώτος την πέτρα.
Πηγή liberal.gr
