Το καλοκαίρι του 2006 χαράχτηκε βαθιά στη μνήμη της Χαλκιδικής. Μια πυρκαγιά που ξέσπασε μέσα σε λίγες ώρες εξελίχθηκε σε τραγωδία: σπίτια έγιναν στάχτη, περιουσίες χάθηκαν, οικογένειες ξεριζώθηκαν και το πιο οδυνηρό άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Η καταστροφή αποκάλυψε τα μεγάλα κενά της εποχής: έλλειψη συντονισμού, καθυστέρηση εναέριων μέσων, ανεπαρκή μέτρα πρόληψης και έναν κρατικό μηχανισμό που δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί έγκαιρα.
Από το τότε στο τώρα
Σχεδόν δύο δεκαετίες μετά, η εικόνα έχει αλλάξει αισθητά. Στη μάχη με τις φλόγες, η τεχνολογία και η οργάνωση έχουν περάσει στο προσκήνιο:
-
Drones και θερμικές κάμερες επιτηρούν δασικές εκτάσεις, δίνοντας έγκαιρα σήματα κινδύνου.
-
Η Πυροσβεστική διαθέτει πλέον κινητά επιχειρησιακά κέντρα και ομάδες δασοκομάντος, που επιχειρούν συντονισμένα σε συνεργασία με τους Δήμους.
-
Οι εθελοντές αποτελούν καθοριστικό κρίκο της αλυσίδας: ενταγμένοι σε μητρώα, εκπαιδεύονται, φυλάνε τα δάση, επανδρώνουν πυροφυλάκια και συμμετέχουν σε ασκήσεις πεδίου.
-
Σχέδια εκκένωσης και διαφυγής υπάρχουν σε κάθε Δήμο, με ασκήσεις που δοκιμάζουν σενάρια κρίσης.
-
Η απαγόρευση κυκλοφορίας σε δασικές περιοχές εφαρμόζεται όταν ο κίνδυνος είναι υψηλός, μέτρο που περιορίζει τα ατυχήματα αλλά και την εγκληματική δράση εμπρηστών.
Όμως, ορισμένα ζητήματα μένουν ακόμη άλυτα. Το δίκτυο της ΔΕΔΔΗΕ, με τις παλιές γραμμές μεταφοράς, εξακολουθεί να θεωρείται μια από τις βασικές αιτίες εκδήλωσης πυρκαγιών. Παράλληλα, η «αρρώστια» των εμπρησμών παραμένει: άλλοτε για ιδιοτελή συμφέροντα, άλλοτε από κακόβουλες πράξεις. Εκεί που παλιότερα μιλούσαμε για εργολάβους εξοχικών κατοικιών, σήμερα βλέπουμε νέες δραστηριότητες να αναδύονται, όπως οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών, που συχνά δημιουργούν υπόνοιες ή αφορμές για εκμετάλλευση καμένων εκτάσεων.
Από το 2006 μέχρι σήμερα, η Χαλκιδική έχει διανύσει μεγάλη απόσταση στον τομέα της δασοπροστασίας. Οι πληγές εκείνης της χρονιάς έγιναν μάθημα· τα δάση φυλάσσονται πλέον από ανθρώπους, τεχνολογία και σχέδιο. Ωστόσο, η απειλή δεν έχει εξαφανιστεί. Η φωτιά βρίσκει πάντα τρόπους να επιστρέφει, είτε από τη φύση είτε από τον άνθρωπο. Το στοίχημα της εποχής μας δεν είναι μόνο η γρήγορη κατάσβεση, αλλά η συνεχής επαγρύπνηση και η κοινή ευθύνη όλων. Γιατί μόνο έτσι η Χαλκιδική θα μπορέσει να προστατεύσει τον πλούτο και τη ζωή της, χωρίς να ξαναζήσει τον εφιάλτη του 2006.
