Ο Καλλισθένης ο Ολύνθιος, ανιψιός και μαθητής του Αριστοτέλη, υπήρξε μια από τις πιο πολυσυζητημένες μορφές της ελληνιστικής εποχής. Γεννήθηκε γύρω στο 360 π.Χ. στην Όλυνθο της Χαλκιδικής, λίγα μόλις χρόνια πριν η πόλη καταστραφεί από τον Φίλιππο Β’. Η καταγωγή του και η συγγένειά του με τον Αριστοτέλη του άνοιξαν τον δρόμο προς την αυλή της Μακεδονίας.
Ως μορφωμένος ιστορικός και ρήτορας, ο Καλλισθένης επελέγη από τον Μέγα Αλέξανδρο για να συνοδεύσει την εκστρατεία του στην Ανατολή, ως επίσημος χρονικογράφος. Η αποστολή του ήταν να καταγράψει τις νίκες και τα επιτεύγματα του στρατηλάτη, αναδεικνύοντας το μεγαλείο της εκστρατείας. Ωστόσο, το πνεύμα του Καλλισθένη δεν χωρούσε σε αυλοκολακίες.
Όταν ο Αλέξανδρος επιχείρησε να επιβάλει την περσική τελετουργία της προσκύνησης (προσκύνησις), ο Καλλισθένης στάθηκε απέναντί του, εκφράζοντας την ελληνική αντίληψη περί ελευθερίας και ισότητας. Η στάση του θεωρήθηκε προσβλητική και προδοτική. Λίγο αργότερα κατηγορήθηκε χωρίς επαρκείς αποδείξεις ότι συμμετείχε σε συνωμοσία εναντίον του βασιλιά.
Το τέλος του υπήρξε τραγικό. Ο Καλλισθένης φυλακίστηκε και τελικά πέθανε το 327 π.Χ., πιθανόν με βασανιστήρια ή από αρρώστια. Παρότι τα έργα του χάθηκαν, η μνήμη του διασώζεται ως σύμβολο της ιστορικής αλήθειας και του φιλελεύθερου λόγου απέναντι στην απόλυτη εξουσία.
Πηγές:
-
Αρριανός, Αλεξάνδρου Ανάβασις
-
Πλούταρχος, Αλέξανδρος
-
Διογένης Λαέρτιος, Βίοι Φιλοσόφων
-
Britannica Academic (Καλλισθένης / Callisthenes)
-
Livius.org (Callisthenes of Olynthus)
