Γράφει ο Δρ Αντώνιος Μιχαηλάκης, Ερευνητής Εντομολόγος, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο (Προϊστάμενος Εργαστηρίου Εντόμων & Παρασίτων Υγειονομικής Σημασίας) & Αν. Μέλος του ΔΣ ΕΟΔΥ
Ποια είναι η κατάσταση στην Κίνα
Προς το παρόν, δε θα χαρακτήριζα την επιδημιολογική εικόνα στην Κίνα ως ιδιαίτερα ανησυχητική.
Αναλύοντας τα έως τώρα ανακοινωθέντα δεδομένα σχετικά με τα κρούσματα Τσικουνγκούνια που μεταδίδονται με τα κουνούπια, ο δείκτης κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους ανέρχεται περίπου στο 5,5, με βάση τον πληθυσμό της επαρχίας Guangdong (περίπου 127 εκατ. κάτοικοι)
Αντιθέτως, περισσότερο ανησυχητική θεωρώ την παρουσία του ιού Τσικουνγκούνια στη νήσο Réunion, υπερπόντιο διαμέρισμα της Γαλλίας στον Ινδικό Ωκεανό (ανατολικά της Μαδαγασκάρης και νοτιοδυτικά του Μαυρικίου), όπου από την αρχή του έτους έχουν καταγραφεί πάνω από 54.000 κρούσματα σε πληθυσμό περίπου 870.000 κατοίκων. Ο δείκτης εκεί φτάνει τα 6.254 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους!
Για να γίνει πιο κατανοητό το μέγεθος της διαφοράς, αν εφαρμόζαμε τους αντίστοιχους δείκτες των δύο χωρών στον πληθυσμό της Ελλάδας, τότε με βάση την επιδημιολογική εικόνα της Κίνας θα καταγράφονταν περίπου 577 κρούσματα στη χώρα μας, ενώ στην περίπτωση του Réunion, τα κρούσματα που θα είχε η Ελλάδα θα ξεπερνούσαν τις 6.250. Οι αριθμοί αναδεικνύουν τη σημαντική διαφορά επιδημιολογικής επιβάρυνσης αλλά και τον κίνδυνο σε κάθε περιοχή.
Η απειλή για τον πλανήτη
Κάθε επιδημία, ανεξαρτήτως γεωγραφικής θέσης, ενδέχεται να επηρεάσει τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικότερα όσον αφορά τον ιό Τσικουνγκούνια, η επιδημιολογική κατάσταση στο Réunion παρουσιάζει μεγαλύτερη σημασία, λόγω της συχνής μετακίνησης πληθυσμού προς τη Γαλλία και, κατ’ επέκταση, προς την υπόλοιπη Ευρώπη.
Δεν είναι τυχαίο ότι στη Γαλλία έχουν ήδη καταγραφεί εγχώρια κρούσματα. Όπως μας ενημερώνουν και οι συνάδελφοι, αυτό προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία, καθώς τα φετινά περιστατικά εμφανίστηκαν νωρίτερα από ό,τι σε προηγούμενες χρονιές κατά τις οποίες είχαν καταγραφεί εγχώριες μεταδόσεις.
Τα μέτρα που λαμβάνει η Ελλάδα
Η χώρα μας εφαρμόζει ήδη από το 2016 «Σχέδιο διαχείρισης των διαβιβαστών σε περίπτωση κρούσματος Δάγκειου πυρετού, λοίμωξης από ιό Chikungunya ή Zika».
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε φορά που εντοπίζεται εισαγόμενο κρούσμα – δηλαδή ταξιδιώτης που εισέρχεται στη χώρα έχοντας προσβληθεί από κάποιο από τα παραπάνω νοσήματα – ενεργοποιείται ειδικό σχέδιο δράσης, με σκοπό την πρόληψη ενδεχόμενης εγχώριας μετάδοσης στον τοπικό πληθυσμό.
Επιπρόσθετα, πριν λίγους μήνες τέθηκαν σε εφαρμογή «Μέτρα ελέγχου/καταπολέμησης των κουνουπιών σε πτητικά μέσα». Ο σκοπός τους είναι η πρόληψη της εισαγωγής και εγκατάστασης ειδών κουνουπιών (όπως το Aedes aegypti) που μπορούν να μεταδώσουν ασθένειες, με έμφαση σε μέτρα για αεροσκάφη που προέρχονται από χώρες ή περιοχές υψηλού κινδύνου. Οι οδηγίες αφορούν όλα τα πτητικά μέσα (επιβατικά, εμπορευματικά, πολιτικά και στρατιωτικά) που αναχωρούν ή κάνουν ενδιάμεση στάση σε τέτοιες περιοχές, με βάση μια ενημερωμένη λίστα του Υπουργείου Υγείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στη λίστα των χωρών αυτών αναφέρεται συγκεκριμένα και η επαρχία Guangdong της Κίνας δεδομένου ότι την είχαμε κρίνει υψηλού κινδύνου.
Πόσο κοντά βρίσκεται η εισαγωγή του ιού Τσικουνγκούνια στη χώρα μας
Στη χώρα μας, τα τελευταία έτη έχουν καταγραφεί μόνο εισαγόμενα περιστατικά αυτών των νοσημάτων, σε περιορισμένο αριθμό, σε ταξιδιώτες που είχαν έρθει από ενδημικές χώρες του εξωτερικού, όπως πχ Κούβα, Μαλδίβες.
Το κουνούπι Aedes aegypti, που είναι ο βασικός διαβιβαστής αυτών των ιών παγκοσμίως, δεν είναι εγκατεστημένο στην Ελλάδα.
Καθώς όμως έχει εγκατασταθεί και στη χώρα μας το «Ασιατικό κουνούπι τίγρης» (Aedes albopictus) που είναι δευτερεύων διαβιβαστής, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος εισαγωγής αυτών των ιών μέσω ταξιδιωτών (εισαγόμενων κρουσμάτων) και στη συνέχεια της τοπικής εγχώριας μετάδοσής τους – πάλι μέσω των κουνουπιών, καθώς η λοίμωξη μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
ygeiamou
