ρεπορτάζ Σουζάνα καζάκα
Η Χαλκιδική βρέθηκε στο επίκεντρο του κυβερνητικού σχεδιασμού με την παρουσία πολυμελούς κλιμακίου, στο οποίο συμμετείχαν ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό Θανάσης Κοντογεώργης, ο Υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας–Θράκης) Κώστας Γκιουλέκας, η Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής Κατερίνα Ζωγράφου, οι δήμαρχοι Σιθωνίας Ιωάννης Μαλίνης, Κασσάνδρας Ηρακλής Λειβαδιώτης, Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος, Νέας Προποντίδας Μανώλης Καρράς, Πολυγύρου Γιώργος Εμμανουήλ, καθώς και ο βουλευτής Χαλκιδικής της ΝΔ Γιάννης Γιώργος.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε σε ανοιχτό κλίμα, με την κυβέρνηση να δηλώνει έτοιμη να ακούσει τις τοπικές κοινωνίες, να συζητήσει και να συναποφασίσει για τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της περιοχής. Στο τραπέζι τέθηκαν σχεδόν όλα τα μεγάλα ζητήματα: από το νερό και τις υποδομές μέχρι τον πολιτισμό, τον τουρισμό και την υγεία.
Θανάσης Κοντογεώργης: «Νερό και διπλή σύγκλιση οι κεντρικοί στόχοι»
Ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό άνοιξε τη συζήτηση παρουσιάζοντας το νέο υπόδειγμα περιφερειακού και τοπικού σχεδιασμού, που βασίζεται σε δύο κεντρικούς άξονες:
-
Δίκαιη και αναλογική κατανομή πόρων σε όλη τη χώρα, ώστε να πάψει η Αθήνα να μονοπωλεί το μεγαλύτερο μερίδιο.
-
Δημιουργία ίσων ευκαιριών ανάπτυξης για τους κατοίκους κάθε περιοχής, ώστε να μπορούν να παραμείνουν και να δημιουργήσουν στον τόπο τους.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε στο θέμα του νερού, χαρακτηρίζοντάς το «απόλυτη προτεραιότητα για τη Χαλκιδική». Ανέφερε ότι ήδη υπάρχει πρόθεση να επεκταθεί η αρμοδιότητα της ΕΥΑΘ στη Χαλκιδική, ώστε να προχωρήσουν πιο γρήγορα μεγάλα έργα, όπως το φράγμα Χαβρία, οι αφαλατώσεις, τα μικρότερα φράγματα και η αντικατάσταση παλαιών δικτύων με μεγάλες απώλειες.
Ο κ. Κοντογεώργης μίλησε ακόμη για την ανάγκη συντονισμού όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, ΠΔΕ, Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο), ώστε να αποφευχθεί η διάσπαση και να μεγιστοποιηθεί η αποδοτικότητα: «Το 1 ευρώ πρέπει να γίνεται 2 ή 3 και όχι να χάνεται», τόνισε χαρακτηριστικά.
Δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα, ως προεδρεύουσα το 2027, θα έχει σημαντικό ρόλο στον επανακαθορισμό των ευρωπαϊκών πολιτικών συνοχής και επενδύσεων.
Κατερίνα Ζωγράφου: «Έξι άξονες για το μέλλον της Χαλκιδικής»
Η Αντιπεριφερειάρχης Χαλκιδικής, μεταφέροντας και τους χαιρετισμούς της Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο πλάνο βασισμένο σε έξι άξονες: υποδομές, ύδατα–περιβάλλον, πρωτογενής τομέας, τουρισμός, υγεία, πολιτισμός–παιδεία.
-
Υποδομές: Έκανε ειδική αναφορά στην ανάγκη αποσυμφόρησης της οδού Θεσσαλονίκης–Μουδανιών, στην ολοκλήρωση του άξονα Θέρμης–Πολυγύρου–Ουρανούπολης, στη σύνδεση με την Εγνατία Οδό και στην επέκταση του οδικού δικτύου της Κασσάνδρας. Πρότεινε επίσης την επέκταση του Προαστιακού Σιδηροδρόμου προς τα Νέα Μουδανιά και τη σιδηροδρομική σύνδεση με τη Γερακινή.
-
Ύδατα–Περιβάλλον: Προτεραιότητα στο φράγμα Χαβρία, στη διαχείριση του Ολύνθιου ποταμού και σε μικρότερα έργα όπως ταμιευτήρες και φράγματα στα Πετρένια. Πρότεινε την ανάπτυξη συστημάτων αφαλάτωσης κυρίως στον ξενοδοχειακό κλάδο και αντιπλημμυρικά έργα.
-
Πρωτογενής τομέας: Έδωσε έμφαση στην επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής, ζητώντας τη δημιουργία Ινστιτούτου Επιτραπέζιας Ελιάς. Αναφέρθηκε ακόμη στη μελισσοκομία και την αλιεία ως παραδοσιακές δραστηριότητες που χρειάζονται στήριξη.
-
Τουρισμός: «Η βαριά μας βιομηχανία χρειάζεται ποιοτική και βιώσιμη ανάπτυξη, με επιμήκυνση της περιόδου και στροφή σε εναλλακτικές μορφές», είπε χαρακτηριστικά.
-
Υγεία: Πρότεινε τη σταδιακή αναβάθμιση του Νοσοκομείου Χαλκιδικής σε τριτοβάθμια μονάδα, λόγω της θεαματικής αύξησης πληθυσμού τους θερινούς μήνες, και ενίσχυση των τοπικών μονάδων του ΕΚΑΒ.
-
Πολιτισμός–Παιδεία: Ευχαρίστησε το Υπουργείο Πολιτισμού για την υποστήριξη σε έργα όπως το Σπήλαιο Πετραλώνων, τα Αρχαία Στάγειρα, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου και οι Βυζαντινοί πύργοι. Αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς (υφαντική Αρνέας, τάπητες Ουρανούπολης, μελισσοκομικά κοφίνια κ.ά.).
Κώστας Γκιουλέκας: «Τέλος στο αθηνοκεντρικό μοντέλο»
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας–Θράκης) χαρακτήρισε τη σημερινή διαδικασία «αντιστροφή του αθηνοκεντρικού μοντέλου». Όπως είπε, η κυβέρνηση έρχεται στους πολίτες για να συζητήσει μαζί τους, αντί να λαμβάνει αποφάσεις σε κλειστά γραφεία στην Αθήνα.
Ο κ. Γκιουλέκας αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον πολιτισμό: «Δεν μπορεί η Χαλκιδική να προβάλλεται μόνο ως προορισμός ήλιου και θάλασσας. Διαθέτει τα Στάγειρα, γενέτειρα του Αριστοτέλη, και το Άγιο Όρος, μοναδικό παγκόσμιο θρησκευτικό φαινόμενο». Τόνισε την ανάγκη δημιουργίας ενός σύγχρονου Αριστοτελικού Κέντρου Σπουδών, που θα προσελκύει φοιτητές και ερευνητές απ’ όλο τον κόσμο.
Παρεμβάσεις Δημάρχων
Ιωάννης Μαλίνης – Δήμαρχος Σιθωνίας
Ο κ. Μαλίνης έθεσε ως κορυφαία προτεραιότητα την αναβάθμιση του οδικού άξονα Μουδανιών–Σιθωνίας σε διπλής κατεύθυνσης, χαρακτηρίζοντάς τον «το μεγαλύτερο αγκάθι για την περιοχή». Αναφέρθηκε στην προσωρινή γέφυρα Τορώνης, λέγοντας πως «είναι φαρσοκωμωδία να εξυπηρετεί το 2025 μια στρατιωτική γέφυρα» και ζήτησε άμεση οριστική λύση.
Επίσης, μίλησε για την ανάγκη ευέλικτων χρηματοδοτήσεων για γεωτρήσεις και μικρά έργα ύδρευσης, για το αγροτικό ιατρείο Σάρτης που έμεινε χωρίς γιατρό το καλοκαίρι, καθώς και για την επιτάχυνση μεγάλων έργων βιολογικών καθαρισμών (Νικήτης, Σάρτης).
Ηρακλής Λειβαδιώτης – Δήμαρχος Κασσάνδρας
Εστίασε στην οδοποιία εντός οικισμών, που συχνά καταστρέφεται από επεμβάσεις ΔΕΔΔΗΕ και οπτικών ινών. Ζήτησε χρηματοδότηση για ένα ώριμο έργο ύδρευσης 60 εκατ. ευρώ, που θα εξασφαλίσει νερό για τις επόμενες δεκαετίες.
Αναφέρθηκε επίσης σε θέματα δημοτικής ασφάλειας, ζητώντας πρόσληψη μόνιμων δημοτικών αστυνόμων, ενώ ευχαρίστησε την Υπουργό Πολιτισμού για την έναρξη εργασιών στο Ποσείδι.
Στέλιος Βαλιάνος – Δήμαρχος Αριστοτέλη
Ο κ. Βαλιάνος ανέδειξε τις θεσμικές δυσκολίες που κρατούν πίσω τους δήμους: υποστελέχωση τεχνικών υπηρεσιών, ακυρωμένες προγραμματικές συμβάσεις και επιβάρυνση με νέες αρμοδιότητες χωρίς χρηματοδότηση.
Για τον Δήμο Αριστοτέλη έθεσε ειδικότερα:
-
την ανάγκη αντισταθμιστικών για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες (317.000 στρ. μεταλλευτικών παραχωρήσεων),
-
την επιτάχυνση του προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης ύψους 80 εκατ. ευρώ,
-
το νέο λιμάνι Ουρανούπολης, που φαίνεται να ξεμπλοκάρει με πρωθυπουργική παρέμβαση,
-
την ολοκλήρωση βιολογικών καθαρισμών στη νότια περιοχή,
-
και το όραμα για ένα σύγχρονο Αριστοτελικό Κέντρο, με έτοιμη προμελέτη που θα κατατεθεί σύντομα.
Μανώλης Καρράς – Δήμαρχος Νέας Προποντίδας
«Ανάπτυξη χωρίς νερό δεν υπάρχει», τόνισε, εξηγώντας πως πέρυσι ο Δήμος αναγκάστηκε να κόψει την παροχή νερού σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες. Ζήτησε άμεση χρηματοδότηση για έργα ύδρευσης τώρα, χωρίς καθυστερήσεις.
Επανέφερε την πρόταση για τον Προαστιακό Σιδηρόδρομο Θεσσαλονίκη–Νέα Μουδανιά, μελέτη που υπάρχει από το 2008 αλλά δεν προχώρησε ποτέ. Επίσης, μίλησε για την επέκταση του λιμανιού Ν. Μουδανιών, ένα έργο που έχει πλήρη μελετητική ωριμότητα.
Γιώργος Εμμανουήλ – Δήμαρχος Πολυγύρου
Αναφέρθηκε εκτενώς στη λιψυδρία, σημειώνοντας ότι ο αγροτικός τομέας καταναλώνει το 93% των υδάτινων πόρων της περιοχής. Ζήτησε ολιστικό σχέδιο που θα περιλαμβάνει το φράγμα Χαβρία, μικρότερα φράγματα, λιμνοδεξαμενές, επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων και αντικατάσταση των παλαιών δικτύων που παρουσιάζουν απώλειες άνω του 50%.
Τόνισε ακόμη ότι το παραλιακό μέτωπο του Δήμου (Καλύβες, Γερακινή, Ψακούδια, Μεταμόρφωση) δεν καλύπτεται από μονάδες βιολογικού καθαρισμού, παρότι εξυπηρετεί δεκάδες χιλιάδες παραθεριστές.
Πέρα από τα υδατικά, έθεσε ζητήματα πολιτισμού (ολοκλήρωση Οικίας Κότσιαν, διάσωση παραδοσιακών κτιρίων στη Γαλάτιστα και τον Πολύγυρο), κοινωνικής πρόνοιας (εξοπλισμός γηροκομείου Πολυγύρου, ενίσχυση ΚΕΦΙΑπ), καθώς και τα ανταποδοτικά από ΑΠΕ που δεν έχουν αποδοθεί ακόμη στον Δήμο.
Παρέμβαση Γιάννη Γιώργου – Βουλευτή ΝΔ Χαλκιδικής
«Νερό, νερό, νερό» ήταν η φράση με την οποία συνόψισε τις προτεραιότητες για τον νομό. Πρόσθεσε την ανάγκη εκσυγχρονισμού των παλιών βιολογικών εγκαταστάσεων, την ανάπτυξη του προαστιακού και τη στήριξη των ελαιοπαραγωγών απέναντι στην ακαρπία.
Η συζήτηση διήρκεσε πάνω από δύο ώρες και έφερε στο τραπέζι συγκεκριμένα έργα, στατιστικά και δεσμεύσεις.
Λίνα Μενδώνη – Υπουργός Πολιτισμού
Παρουσίασε έργα πολιτισμού που ξεπερνούν τα 10 εκ. €:
-
Σπήλαιο Πετραλώνων & Ανθρωπολογικό Μουσείο: συνολική επένδυση 2,5 εκ. € (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, εθνικοί πόροι).
-
Αρχαιολογικό Μουσείο Πολυγύρου: νέα έκθεση (2022) και Β΄ φάση αναβάθμισης με 1 εκ. €. Παράδοση Απρίλιο 2026.
-
Όλυνθος: ψηφιακό κέντρο με πόρους Ταμείου Ανάκαμψης.
-
Πύργος Προσφορίου Ουρανούπολης: έργο που ολοκληρώνεται τον Μάιο 2027, με δωρεά «Ελληνικός Χρυσός».
-
Ειδική μνεία έγινε για την αποκατάσταση σεισμικών βλαβών στο Άγιον Όρος με χρηματοδότηση 2 εκ. €.
Μάριος Θεμιστοκλέους – Υφυπουργός Υγείας
Επισκέφθηκε το Νοσοκομείο Πολυγύρου και παρουσίασε έργα:
-
ΕΚΑΒ: από 3 βάσεις (2023) σε 7 βάσεις + 4 μηχανές, χρόνος απόκρισης 10–15 λεπτά.
-
Νοσοκομείο Πολυγύρου: αναβάθμιση 4,5–5 εκ. €, νέος ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός (και από δωρεά «Χρυσός»).
-
Προϋπολογισμός νοσοκομείου: +70% από το 2019 (σχεδόν 2,5 φορές επάνω).
-
Προσλήψεις: δέσμευση ότι όλοι οι επικουρικοί νοσηλευτές θα μονιμοποιηθούν, εγκρίθηκε θέση γυναικολόγου, αναζητούνται αναισθησιολόγος & παθολόγος.
-
Κέντρα Υγείας: Κασσάνδρας και Αγ. Νικολάου παραδίδονται Οκτ. 2025, Καλλικράτειας και Ν. Μουδανιών Μάιο 2026.
-
Νέα Μονάδα Άνοιας στη Χαλκιδική: ύψους 1,4 εκ. €.
Χρήστος Κέλλας – Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης
Με λεπτομερή στοιχεία:
-
259 εκ. € σε 13.377 δικαιούχους από ΠΑΑ 2014–22.
-
Ήδη καταβλήθηκαν 166 εκ. € για εξισωτική αποζημίωση, βιολογική γεωργία, νέους αγρότες και Leader (84 ωφελούμενοι).
-
Αρδευτικά έργα:
-
Φράγμα Τρίγλιας – Πλατάνια (6,9 εκ. €, ολοκλήρωση 2025).
-
Αναβάθμιση δικτύου Πορταριάς (2,2 εκ. €, ολοκλήρωση 2025).
-
-
Αγροτική οδοποιία: έργα σε Ορμύλια (980.000 €), Παλλήνη (395.000 €), Πορταριά–Αγ. Παντελεήμων (1 εκ. €) – όλα έως το 2025.
-
Αποζημιώσεις ΕΛΓΑ (2020–25): 52,5 εκ. € (50 εκ. φυτικό κεφάλαιο).
-
Μελισσοκομία: 594 μελισσοκόμοι με 118.000 κυψέλες – ενίσχυση 565.000 € μόνο το 2024.
-
Αλιεία:
-
Καταφύγιο Ν. Καλλικράτειας (1,5 εκ. €, ολοκλήρωση τέλη 2025).
-
Λιμάνι Ν. Μαρμαρά (12 εκ. €, σύμβαση 10,4 εκ. € + ΦΠΑ).
-
Άννα Καραμανλή – Υφυπουργός Τουρισμού
Στοιχεία για τον τουρισμό:
-
Α’ εξάμηνο 2025: εισπράξεις 7,66 δισ. € (+11% σε σχέση με 2024).
-
Εισερχόμενοι επισκέπτες: 11,69 εκ. (+0,6%).
-
ΠΚΜ 2024: πάνω από 4,5 εκ. αφίξεις σε καταλύματα (+6%).
-
«Τουρισμός για Όλους»: στη Χαλκιδική πραγματοποιήθηκαν 14.000 συναλλαγές, 2ος προορισμός πανελλαδικά.
-
Εγκρίθηκαν έργα για προσβασιμότητα σε παραλίες (Δήμοι Ν. Προποντίδας και Σιθωνίας).
-
Προχωρά ο σχεδιασμός για αναβάθμιση μαρίνων, καταδυτικό τουρισμό, ιαματικό τουρισμό και ψηφιακή πλατφόρμα θαλάσσιου τουρισμού.
Μπακογιάννης – ΓΓ Χωρικού Σχεδιασμού
-
Σε εξέλιξη το Σχέδιο Δοξιάδη – πολεοδομικός σχεδιασμός για όλους τους δήμους, με ολοκλήρωση έως τέλος 2026.
-
Έργο καταγραφής και χαρακτηρισμού δρόμων εκτός σχεδίου (παράδοση μέσα 2026).
-
Σε διαβούλευση τα ειδικά χωροταξικά για τουρισμό και ΑΠΕ.
Παναγιώτης Βαρελίδης – ΓΓ Φυσικού Περιβάλλοντος
-
Σε εξέλιξη ειδικές μελέτες για τις περιοχές Natura.
-
Έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης και καθαρισμού δασών μέσω «Αντινέρο».
-
Χρηματοδότηση για ανάπτυξη ορειβατικών και περιπατητικών μονοπατιών που θα ενταχθούν στο ευρωπαϊκό δίκτυο.
Δ. Παληαρούτα – ΓΓ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών
-
Μεταλλεία Κασσάνδρας: επένδυση >3 δισ. €, 2.300 εργαζόμενοι.
-
Ολυμπιάδα: ενεργό κοίτασμα με διάρκεια ζωής 15 έτη.
-
Σκουριές: έργο σε ποσοστό υλοποίησης 60%, λειτουργία το 2026, διάρκεια 20 έτη.
-
Οικονομικό αποτύπωμα: +550 εκ. € στο ΑΕΠ, εκ των οποίων 340 εκ. € στην Κεντρική Μακεδονία (300 στον Δήμο Αριστοτέλη).
-
Στην ενέργεια:
-
Δίκτυα φυσικού αερίου σε Ν. Προποντίδα (18 χλμ.) & Πολύγυρο (15 χλμ.) – 6,5 εκ. €.
-
Υπογειοποίηση δικτύων (3,5 εκ. € + 1 εκ. € Βουρβουρού).
-
Ανανεώσιμες πηγές: έργα φωτοβολταϊκών 2,1 εκ. €, συνολικά προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας 35 εκ. €.
-
Νίκος Μηλαπίδης – ΓΓ Εργασιακών Σχέσεων
-
Από το 2019 οι εργαζόμενοι στη Χαλκιδική αυξήθηκαν +22%.
-
Ο μέσος μισθός ανέβηκε +38%.
-
Οι θέσεις πλήρους απασχόλησης φτάνουν το 75% του συνόλου.
Κατερίνα Πατσογιάννη – ΓΓ Ισότητας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
-
Επιδόματα 2025: 1.216 στέγασης & 421 Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.
-
Χιλιάδες voucher για βρεφονηπιακούς και ΚΔΑΠ-ΑμεΑ.
-
Νομοθετική ρύθμιση για ισόβιο καθεστώς τριτέκνου.
-
Νέο θεσμικό πλαίσιο για κοινωνική κατοικία σε συνεργασία με το ΥΠΕΘΑ.
Σάββας Χιονίδης – ΓΓ Αυτοδιοίκησης
-
Από το ΥΠΕΣ στη Χαλκιδική έχουν κατευθυνθεί πάνω από 106 εκ. €.
-
«Το ζητούμενο είναι η απορρόφηση και η εκτέλεση των έργων», τόνισε χαρακτηριστικά.
Γρηγόρης Τάσιος – Πρόεδρος Ξενοδόχων Χαλκιδικής
Έθεσε με έμφαση το θέμα της «παραξενοδοχίας»:
-
49.000 κλίνες στα ξενοδοχεία.
-
49.600 κλίνες σε βραχυχρόνιες μισθώσεις.
-
40.000 κλίνες σε ενοικιαζόμενα.
-
30.000 κλίνες παράνομες.
Ζήτησε θεσμικό πλαίσιο και ενιαία πλατφόρμα «E-Visit Pass».
Το διακύβευμα για τη Χαλκιδική
Η κυβέρνηση παρουσίασε έργα δισεκατομμυρίων: πολιτισμού, υγείας, τουρισμού, ενέργειας, περιβάλλοντος, αγροτικής ανάπτυξης. Οι αριθμοί δείχνουν μια ισχυρή ροή πόρων προς τον νομό, με έργα που αγγίζουν σχεδόν κάθε τομέα.
Ωστόσο, η Χαλκιδική περιμένει:
-
Νερό και υποδομές για να αντέξει τον υπερπληθυσμό του καλοκαιριού.
-
Μόνιμη ενίσχυση υγείας και εκπαίδευσης.
-
Ρύθμιση παραξενοδοχίας και καλύτερη διαχείριση τουριστικών ροών.
-
Ταχύτερη υλοποίηση να μη μείνουν τα έργα στις εξαγγελίες.