Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των αυθαίρετων κατασκευών σε αιγιαλούς και παραλίες της χώρας θέτει σε εφαρμογή η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών. Με νέα εγκύκλιο, δίνονται σαφείς οδηγίες στις Κτηματικές Υπηρεσίες για συντεταγμένες κατεδαφίσεις, αλλά και για τη νομιμοποίηση ορισμένων υφιστάμενων κατασκευών.
Στοχευμένες Κατεδαφίσεις με Προτεραιότητες
Ο επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας, κ. Αθανάσιος Τσιούρας, καλεί τις υπηρεσίες να συγκεντρώσουν άμεσα τα υπάρχοντα πρωτόκολλα κατεδάφισης, να εκδώσουν νέα για πρόσφατες αυθαιρεσίες και να προγραμματίσουν τη σειρά και τον χρόνο των κατεδαφίσεων σε συνεργασία με τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις. Η προτεραιοποίηση των γκρεμισμάτων θα βασιστεί σε οκτώ συγκεκριμένα κριτήρια, με απόλυτη προτεραιότητα να δίνεται στις επικίνδυνες κατασκευές. Άλλα κριτήρια περιλαμβάνουν τις δυσμενείς περιβαλλοντικές συνέπειες της κατεδάφισης (προτεραιότητα σε όσες προκαλούν λιγότερα προβλήματα), τον χρόνο κατασκευής (πιο πρόσφατες πρώτα), το μέγεθος και την παρεμπόδιση της κοινοχρησίας, την εγγύτητα στη θάλασσα, τη συγκέντρωση παράνομων έργων, τον σκοπό που εξυπηρετούν (προτεραιότητα σε όσα δεν εξυπηρετούν δημόσιο σκοπό) και τη σημασία τους για την τουριστική κίνηση.
Οι κατεδαφίσεις θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως τις 30 Ιουνίου 2027, αποφεύγοντας τη διατάραξη της ομαλής τουριστικής κίνησης, ιδίως κατά τη θερινή περίοδο. Ωστόσο, ο προγραμματισμός μπορεί να μεταβληθεί εάν οι αυθαιρετούχοι εκδηλώσουν πρόθεση και προχωρήσουν σε δικές τους ενέργειες κατεδάφισης ή νομιμοποίησης.
Προϋποθέσεις για τη Νομιμοποίηση Αυθαιρέτων
Παράλληλα με τις κατεδαφίσεις, οι κτηματικές υπηρεσίες καλούνται να προχωρήσουν και τις διαδικασίες νομιμοποίησης αυθαιρέτων, κατόπιν αιτήσεως ιδιοκτητών (δημόσιου ή ιδιωτών). Βασική προϋπόθεση είναι η υποβολή εγκεκριμένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η οποία να τεκμηριώνει ότι η νομιμοποίηση επιβαρύνει λιγότερο το περιβάλλον από την κατεδάφιση. Αξιοσημείωτο είναι ότι η νομιμοποίηση αυτή μπορεί να γίνει χωρίς περιορισμό στην ημερομηνία κατασκευής, σε αντίθεση με τις τακτοποιήσεις που αφορούν μόνο κατασκευές έως την 28η Ιουλίου 2011. Επίσης, πρέπει να εξετάζονται συνδυαστικά οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την κατασκευή ενός νέου έργου και από την κατεδάφιση ενός υφιστάμενου.
Παραχωρήσεις Απλής Χρήσης και Πρόσθετες Χρεώσεις
Η εγκύκλιος διευκρινίζει επίσης ότι δεν αποκλείεται η παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας, ακόμη και αν επί αυτών υπάρχουν αυθαίρετα έργα. Αυτό γίνεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως η διαφύλαξη της τουριστικής κίνησης και η είσπραξη δημοσίων εσόδων. Ωστόσο, η διάρκεια της σύμβασης παραχώρησης δεν πρέπει να υπερβαίνει την προθεσμία κατεδάφισης του έργου. Εάν ξεκινήσει η διαδικασία νομιμοποίησης, η σύμβαση μπορεί να παραταθεί έως τρία έτη. Για συμβάσεις παραχώρησης που καταρτιστούν έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 σε αιγιαλό με μη νομιμοποιημένα έργα, το αντάλλαγμα διπλασιάζεται.
Στόχος των νέων οδηγιών είναι η αποκατάσταση της νομιμότητας και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος στους αιγιαλούς και τις παραλίες, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη διαφάνεια και την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών.