Ο Πολύγυρος ανέδειξε πολλούς αγωνιστές του 21, όμως λίγοι από αυτούς είναι γνωστοί στο ευρύτερο τοπικό κοινό. Στο βιβλίο του Νικόλαου Εμμ. Παπαοικονόμου “Προσωπογραφίες αγωνιστών του ’21” από τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη, που εξέδωσε η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών το 2016, καταγράφονται με τεκμηριωμένα στοιχεία, πολλοί Πολυγυρινοί που συμμετείχαν ενεργά στην Επανάσταση, καθώς και αρκετοί άλλοι από τα υπόλοιπα χωριά της Χαλκιδικής.

Βέβαια δεν θα ήταν δυνατόν εδώ να αναφερθούμε σε όλους τους Χαλκιδικιώτες αγωνιστές, θα περιοριστούμε έτσι μόνον σε όσους κατάγονταν από τον Πολύγυρο, ως ένα μικρό δείγμα της προσφοράς της τοπικής κοινωνίας στον εθνικο απελευθερωτικό αγώνα.

Η περιληπτική αναφορά σ’ αυτούς και στη δράση τους θα γίνει με αλφαβητική σειρά σε διαδοχικά σημειώματα, με την ελπίδα πως θα αποτελέσει μια, ελάχιστη έστω, συμβολή στην διατήρηση της μνήμης τους.