Η παγκόσμια αγορά ακινήτων βρίσκεται σε μια φάση βαθιού μετασχηματισμού, καθώς πλέον διαμορφώνεται από δυνάμεις που υπερβαίνουν τα παραδοσιακά οικονομικά κριτήρια. Η κλιματική κρίση, η τεχνητή νοημοσύνη, οι κοινωνικές ανισότητες, η πολιτική και νομισματική αστάθεια, καθώς και η επανεξέταση της κατοικίας ως κοινωνικό αγαθό, αλλάζουν ριζικά το τοπίο. Το real estate παύει να είναι ένας γραμμικός, προβλέψιμος κλάδος και εξελίσσεται σε ένα πολυδιάστατο πεδίο, όπου διασταυρώνονται η τεχνολογία, η οικονομία, η κοινωνία και το περιβάλλον.
Τα παραπάνω αναδείχθηκαν με σαφήνεια στο 31ο Ετήσιο Συνέδριο της European Real Estate Society (ERES), το οποίο διοργανώθηκε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συγκέντρωσε πλήθος ακαδημαϊκών και επαγγελματιών του χώρου από όλο τον κόσμο. Από τις θεματικές του συνεδρίου προκύπτει πως η αξία και η λειτουργικότητα των ακινήτων επηρεάζονται πλέον από παράγοντες όπως οι φυσικές καταστροφές, οι αυστηρότερες απαιτήσεις για ενεργειακή αποδοτικότητα, οι κανόνες βιώσιμης χρηματοδότησης και η ανάγκη για κοινωνικά δίκαιες πολιτικές στέγασης.
Η τεχνητή νοημοσύνη και τα ψηφιακά εργαλεία καθορίζουν τις νέες μεθόδους αποτίμησης και διαχείρισης της ακίνητης περιουσίας. Οι αγοραστές και οι επενδυτές έχουν σήμερα πρόσβαση σε δεδομένα και προβλέψεις σε πραγματικό χρόνο, γεγονός που περιορίζει τη σημασία του ενδιάμεσου και αυξάνει τη διαφάνεια στις συναλλαγές. Παράλληλα, η κρίση προσιτής στέγης αποτελεί παγκόσμια πρόκληση, με τις καθυστερήσεις σε νέες κατασκευές και τη δυσκολία πρόσβασης στην ιδιοκατοίκηση να εντείνουν τις κοινωνικές πιέσεις.
Σε αυτό το μεταβαλλόμενο περιβάλλον, η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Οι διεθνείς δυνάμεις επηρεάζουν τις τοπικές εξελίξεις, διαμορφώνοντας ένα σύνθετο σκηνικό. Σύμφωνα με τον δείκτη τιμών του Spitogatos για το 2ο τρίμηνο του 2025, οι τιμές πώλησης αυξήθηκαν κατά 9,7% και οι τιμές ενοικίασης κατά 7,2% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024. Τα Νότια Προάστια και οι Κυκλάδες εξακολουθούν να είναι οι πιο ακριβές περιοχές της χώρας, ενώ στην άλλη άκρη της κλίμακας βρίσκονται περιοχές όπως η Καστοριά και το Κιλκίς. Σημαντικές αυξήσεις καταγράφονται επίσης στο κέντρο της Αθήνας, στα Δυτικά Προάστια και σε περιοχές γύρω από τον Πειραιά, επηρεαζόμενες από τουριστικούς και κοινωνικούς παράγοντες, αλλά και από προγράμματα στήριξης νέων ενοικιαστών.
Η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, όπως και διεθνώς, δεν μπορεί πλέον να ερμηνευτεί αποκλειστικά με βάση τη σχέση προσφοράς και ζήτησης. Η τιμή ενός ακινήτου δεν καθορίζεται μόνο από τα τετραγωνικά ή τη γεωγραφική θέση του, αλλά και από παραμέτρους όπως η ενεργειακή απόδοση, η τεχνολογική υποδομή, η κοινωνική προσβασιμότητα και η περιβαλλοντική ανθεκτικότητα. Η εποχή της μονοδιάστατης κτηματαγοράς έχει παρέλθει και στη θέση της αναδύεται ένα νέο, πιο σύνθετο και απαιτητικό μοντέλο, που απαιτεί από όλους τους εμπλεκόμενους από τους θεσμικούς επενδυτές μέχρι τους μεμονωμένους αγοραστές βαθύτερη γνώση, προσαρμοστικότητα και όραμα.
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ
