Παραοικονομία στον Τουρισμό της Χαλκιδικής: Η διπλή ματιά αγοράς και λογιστών για μια αθέατη απειλή

γράφει η Σουζάνα Καζάκα πρώτη δημοσίευση “Μακεδονία της Κυριακής”14/9/25

Μια συνδυαστική έρευνα επαγγελματιών ακινήτων και φοροτεχνικών
αποκαλύπτει το μέγεθος μιας παρασιτικής δραστηριότητας που στερεί έσοδα,
υπονομεύει την τοπική οικονομία και διαβρώνει τη φορολογική δικαιοσύνη στη
Χαλκιδική.

Παρά τη θεαματική τουριστική άνθηση που καταγράφεται κάθε καλοκαίρι στη
Χαλκιδική, ένας ολόκληρος οικονομικός μηχανισμός λειτουργεί παράλληλα με την
επίσημη οικονομία: ένας μηχανισμός παραοικονομίας που σχετίζεται με
ενοικιαζόμενα καταλύματα, παράτυπες τουριστικές ροές και ένα ιδιότυπο «γκρίζο»
μοντέλο φιλοξενίας.

Η εικόνα από την αγορά: Όταν οι τουρίστες δεν αφήνουν ούτε ένα ευρώ
Άνθρωποι της αγοράς ακινήτων κάνουν λόγο για οργανωμένα δίκτυα αλλοδαπών
κυρίως από τη Βουλγαρία, τη Σερβία και τη Βόρεια Μακεδονία που είτε αγοράζουν
είτε μισθώνουν μικρές τουριστικές μονάδες, τις ανακαινίζουν, και τις
εκμεταλλεύονται μέσω εξωτερικών πλατφορμών ή τουριστικών πρακτορείων της
χώρας τους.Οι τουρίστες καταφθάνουν με πούλμαν, διαμένουν σε καθεστώς «all inclusive»,φέρνουν μαζί τους τρόφιμα και εξοπλισμό, και δεν καταναλώνουν ούτε τα βασικά από την τοπική αγορά. Το αποτέλεσμα; Καμία συναλλαγή με επαγγελματίες της περιοχής, καμία είσπραξη ΦΠΑ, τέλους διαμονής ή ανταποδοτικών τελών.

Την ίδια στιγμή, οι τοπικές υποδομές πιέζονται ύδρευση, αποχέτευση, αποκομιδή
απορριμμάτων χωρίς οικονομικό αντιστάθμισμα. Πρόκειται για ένα σύστημα που
αντλεί υπεραξία από την περιοχή χωρίς να επιστρέφει τίποτα.
Η οπτική των λογιστών: Υπάρχουν νόμοι δεν εφαρμόζονται

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος των Λογιστών Χαλκιδικής, Κωνσταντίνος
Τσιανάκας, φέρνει στο φως τη φοροτεχνική διάσταση του προβλήματος. Όπως
σημειώνει, το φαινόμενο αυτό συνδέεται με τους όρους της Golden Visa, καθώς
συχνά αγοράζονται ακίνητα με σκοπό την απόκτηση άδειας παραμονής, τα οποία
εκμισθώνονται παράνομα, παραβιάζοντας το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο.
«Το πρόστιμο για παράνομη βραχυχρόνια μίσθωση φτάνει τις 50.000 ευρώ, αλλά οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι», υπογραμμίζει. Παράλληλα, μιλά για αχαρτογράφητο
τουριστικό απόθεμα: ακίνητα χωρίς ΑΦΜ, χωρίς ΚΑΔ, χωρίς καταχώρηση στην
ΑΑΔΕ, που απορροφούν τουρίστες και πιέζουν τις δημοτικές υποδομές χωρίς να
αποδίδουν ούτε ένα ευρώ στα ταμεία των δήμων.

Ο κ. Τσιανάκας τονίζει και τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που αν και δεν
μπορεί να αντικαταστήσει την ΑΑΔΕ, μπορεί να αξιοποιήσει στοιχεία
κατανάλωσης ύδρευσης για να εντοπίσει παράνομες δραστηριότητες.
Παράλληλα, υπάρχουν πρακτικές που εφαρμόστηκαν σε δήμους της Χαλκιδικής,
όπου επιβλήθηκαν δημοτικά τέλη ακόμη και σε μη δηλωμένα καταλύματα.

Όταν οι νόμιμοι πληρώνουν και οι παράνομοι πλουτίζουν
Κοινός τόπος ανάμεσα στους επαγγελματίες του τουρισμού και τους λογιστές είναι το αίσθημα αδικίας. Οι νόμιμοι επιχειρηματίες καλούνται να λειτουργούν σε
καθεστώς πλήρους διαφάνειας και αυστηρής φορολογίας, ενώ οι παράνομοι
απολαμβάνουν «το αφορολόγητο του παραδείσου», θησαυρίζοντας εις βάρος όλων των υπολοίπων.

Η παραοικονομία στον τουρισμό δεν είναι μόνο απώλεια εσόδων για το κράτος.
Είναι διάβρωση του υγιούς ανταγωνισμού, υπονόμευση της τοπικής αγοράς και
ενίσχυση ενός «παραθεσμικού» μοντέλου ανάπτυξης που βασίζεται στη
φοροδιαφυγή, στην εκμετάλλευση υποδομών χωρίς ανταπόδοση και στην
παραπλάνηση των τουριστών.

Το κοινό αίτημα: Πολιτική βούληση-Θεσμική συνεργασία-Ενεργός κοινωνία
Οι πωλητές ακινήτων και οι φοροτεχνικοί συμφωνούν: η λύση είναι θεσμική και
κοινωνική. Χρειάζεται συνεργασία κράτους, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και
επαγγελματικών συλλόγων, για να επανέλθει ο τουρισμός στη Χαλκιδική σε πλαίσιο ισονομίας και διαφάνειας.

Γιατί ο τουρισμός δεν μπορεί να είναι “μαύρος”. Πρέπει να είναι νόμιμος,
ανταποδοτικός και δίκαιος για όλους. Μόνο έτσι θα συμβάλει πραγματικά στη
βιώσιμη ανάπτυξη της Χαλκιδικής και της εθνικής οικονομίας.