Στις 6 και 7 Σεπτεμβρίου 1955, η ελληνική κοινότητα της Κωνσταντινούπολης δέχθηκε ένα ανεπανόρθωτο πλήγμα, γνωστό στην ιστορία ως Σεπτεμβριανά. Το πογκρόμ εξαπολύθηκε από τον τουρκικό όχλο, υποκινούμενο από την κυβέρνηση και ανθελληνική προπαγάνδα, και στόχευσε ελληνικά καταστήματα, σπίτια, εκκλησίες και μοναστήρια, προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές, λεηλασίες και βίαια περιστατικά κατά ανθρώπων.
Αφορμή υπήρξε μια ψευδής είδηση που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Istanbul Ekspres», με παραποιημένη φωτογραφία του σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη και ισχυρισμούς για υποτιθέμενη επίθεση Ελλήνων. Το γεγονός αξιοποιήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση για να στρέψει την κοινή γνώμη κατά των Ρωμηών, εν μέρει και λόγω της έντασης γύρω από το Κυπριακό.
Περίπου 100.000 Τούρκοι συμμετείχαν σε οργανωμένα τάγματα, καταστρέφοντας περιουσίες και βασανίζοντας πολίτες. Ιερείς και ηλικιωμένοι έγιναν θύματα ξυλοδαρμών, βασανιστηρίων και δολοφονιών, ενώ εκατοντάδες γυναίκες υπέστησαν σεξουαλική βία, γεγονότα που σε πολλές περιπτώσεις δεν καταγράφηκαν επίσημα.
Τα Σεπτεμβριανά οδήγησαν στη σταδιακή συρρίκνωση της ελληνικής κοινότητας, η οποία από περίπου 100.000 άτομα το 1955 περιορίστηκε στις μέρες μας σε περίπου 2.000. Η Κωνσταντινούπολη, άλλοτε κοσμοπολίτικη και πολυπολιτισμική, μετατράπηκε σε μια εθνική μεγαλούπολη, με τα ελληνικά κτήρια να θυμίζουν πλέον μόνο την ένδοξη παρουσία του ελληνισμού.
Η ιστορία των Σεπτεμβριανών παραμένει μνημείο της βίας και της στοχοποίησης μιας ζωντανής κοινότητας, υπενθυμίζοντας τη σημασία της μνήμης και της καταγραφής της αλήθειας.
Πηγή protothema.gr
