Σε μια εποχή όπου η παραπληροφόρηση διαδίδεται ταχύτατα στα social media, ένας νέος μύθος κερδίζει έδαφος: ότι τα αντηλιακά όχι μόνο δεν προστατεύουν, αλλά αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του δέρματος. Ειδικοί και επιστημονικοί φορείς διαψεύδουν κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς, τονίζοντας την απουσία οποιουδήποτε επιστημονικού στοιχείου που να τους υποστηρίζει.
Όπως ξεκαθαρίζει η Brittany Schaefer, εκπρόσωπος του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας του Κονέκτικατ, «δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ της χρήσης αντηλιακού και του αυξημένου κινδύνου καρκίνου». Τα γραφήματα που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία δήθεν συνδέουν τη χρήση αντηλιακού με υψηλότερα ποσοστά καρκίνου του δέρματος σε διάφορες χώρες, είναι παραπλανητικά και ανακριβή.
Γιατί αυξάνονται οι περιπτώσεις καρκίνου του δέρματος;
Η αύξηση των περιστατικών μελανώματος σε παγκόσμια κλίμακα έχει σαφείς επιστημονικές εξηγήσεις και δεν σχετίζεται με τη χρήση αντηλιακών. Σύμφωνα με μελέτη του 2023, πέντε βασικοί παράγοντες ευθύνονται για αυτήν την τάση και τη σύγχυση:
- Βελτίωση διαγνωστικών μεθόδων: Η ικανότητά μας να εντοπίζουμε και να καταγράφουμε τα περιστατικά έχει αυξηθεί σημαντικά.
- Παρωχημένες μελέτες: Ορισμένα συμπεράσματα βασίζονται σε παλαιότερες, μη επικαιροποιημένες έρευνες.
- Μη σταθερή ή ελλιπής χρήση αντηλιακού: Πολλοί δεν χρησιμοποιούν αντηλιακό σωστά ή καθόλου.
- Αυξημένος χρόνος έκθεσης στον ήλιο: Ο τρόπος ζωής μας οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.
- Κλιματική αλλαγή: Οι αλλαγές στο κλίμα επηρεάζουν την ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι παρά τη συνολική αύξηση των διαγνώσεων, τα ποσοστά θνησιμότητας από μελάνωμα παρουσιάζουν πτωτική τάση, χάρη στη βελτίωση των θεραπειών και την πρώιμη διάγνωση.
Αν και οι παγκόσμιες πωλήσεις αντηλιακών αυξάνονται, η σωστή και καθημερινή χρήση τους δεν είναι καθολική. Για παράδειγμα, στην Αυστραλία, μόλις το 38% των ατόμων χρησιμοποιεί αντηλιακό με δείκτη SPF30 ή υψηλότερο τις περισσότερες ημέρες.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο δεν εξαντλείται μόνο στα αντηλιακά προϊόντα. Η χρήση καπέλου, γυαλιών ηλίου, ρούχων με προστασία UV και η παραμονή στη σκιά, ειδικά τις ώρες αιχμής, είναι εξίσου κρίσιμες για την αποφυγή βλαβερής έκθεσης. Επιπλέον, η χρήση αντηλιακού δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στις διακοπές ή το καλοκαίρι, καθώς η υπεριώδης ακτινοβολία είναι παρούσα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.