«Φωτιά» στο πετρέλαιο βάζουν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή

Μέχρι τώρα, οι τιμές στην αντλία ήταν χαμηλές και σταθερές. Οι σχετικά φτηνές τιμές της βενζίνης συνέβαλαν στη μείωση του πληθωρισμού και αντιστάθμισαν τις ανησυχίες των καταναλωτών για τους ουρανοκατέβατους δασμούς.

Ενώ οι τιμές της βενζίνης τείνουν να αυξάνονται ήπια κατά τη διάρκεια των θερμότερων μηνών, καθώς οι άνθρωποι ξεκινούν τις καλοκαιρινές τους διακοπές, όλα έχουν αλλάξει μετά τα εντυπωσιακά πλήγματα του Ισραήλ στο Ιράν – μια επίθεση στην οποία η Τεχεράνη έχει ορκιστεί να απαντήσει. Οι αναλυτές λένε ότι η σοβαρότητα αυτής της ιρανικής απάντησης και το κατά πόσον εκτροχιάζει τη ροή του πετρελαίου από τη Μέση Ανατολή, θα βοηθήσει να καθοριστεί το πώς ακριβώς θα κινηθούν οι τιμές της βενζίνης.

Οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν αμέσως, καθώς η αγορά προετοιμάζεται για μια ευρύτερη σύγκρουση, η οποία θέτει σε κίνδυνο τον κρίσιμο ενεργειακό εφοδιασμό της περιοχής.

Το αμερικανικό αργό αυξήθηκε έως και 14% κατά τη διάρκεια της νύχτας, προτού υποχωρήσει.

Το μεσημέρι της Παρασκευής 13/6, το αργό σημείωνε άνοδο 6%, σε τροχιά για τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδό του από τον Απρίλιο του 2023.

Για την εβδομάδα, το πετρέλαιο σημείωσε άνοδο περίπου 12%, τη μεγαλύτερη από τον Οκτώβριο του 2022, όταν ο ΟΠΕΚ μείωσε απότομα την παραγωγή πετρελαίου.

«Είμαστε ακόμα στην άκρη αυτής της κατάστασης, αλλά το Ιράν αποκαλώντας τα χτυπήματα κήρυξη πολέμου δεν προοιωνίζεται κάτι καλό για τη ροή του πετρελαίου», δήλωσε ο Patrick De Haan, αντιπρόεδρος της ανάλυσης πετρελαίου στην GasBuddy, μια πλατφόρμα παρακολούθησης καυσίμων.

Ο De Haan δήλωσε στο CNNi ότι οι τιμές της βενζίνης είναι πιθανό να παρασυρθούν υψηλότερα τις επόμενες εβδομάδες, αυξάνοντας κατά περίπου 10 έως 25 σεντς ανά γαλόνι. Ο εθνικός μέσος όρος για την κανονική βενζίνη ήταν μόλις 3,13 δολάρια το γαλόνι την Παρασκευή, σύμφωνα με την AAA. Αυτό είναι χαμηλότερο από τα 3,16 δολάρια πριν από ένα μήνα και πολύ κάτω από το επίπεδο των 3,46 δολαρίων του προηγούμενου έτους.

Ωστόσο, οι τιμές των αντλιών είναι πιθανό να κινηθούν σημαντικά υψηλότερα τις επόμενες ημέρες λόγω της αύξησης των τιμών του αργού.

«Αναμένω ότι οι τιμές της βενζίνης θα κάνουν άλμα, αλλά όχι πίσω σε επίπεδα ρεκόρ», δήλωσε ο De Haan. “Αλλά ο κίνδυνος είναι να δούμε τα επεισόδια στη Μέση Ανατολή να ξεπερνούν τα σύνορα. Θα εξαπλωθεί η βία; Θα επηρεαστεί η ροή του πετρελαίου;”

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εκτόξευσε τις τιμές του πετρελαίου και της βενζίνης στα ύψη στις αρχές του 2022, οδηγώντας τελικά τις τιμές της βενζίνης στο ρεκόρ των 5,02 δολαρίων το γαλόνι.

Φόβοι για σοκ στην προσφορά

Παραμένει σημαντική αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο ψηλά θα ανέβει η βενζίνη και το πετρέλαιο, επειδή η αντίδραση του Ιράν είναι ασαφής.

Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι αν το Ιράν κλιμακώσει δραματικά την κατάσταση επιτιθέμενο σε περιφερειακές ενεργειακές υποδομές ή σε στρατιωτικό προσωπικό των ΗΠΑ, οι τιμές θα μπορούσαν να εκτοξευθούν πολύ υψηλότερα.

«Το πετρέλαιο έχει ήδη εκτοξευθεί… και το τελικό σημείο προσγείωσής του πιθανότατα θα εξαρτηθεί από το αν το Ιράν θα αναβιώσει το εγχειρίδιο του 2019 και θα στοχεύσει δεξαμενόπλοια, αγωγούς και βασικές ενεργειακές εγκαταστάσεις σε όλη την περιοχή», έγραψε η Helima Croft, επικεφαλής της παγκόσμιας στρατηγικής για τα εμπορεύματα στην RBC Capital Markets, σε σημείωμα προς τους πελάτες της την Παρασκευή.

Ο μεγάλος φόβος είναι ότι το Ιράν θα προβεί σε αντίποινα στοχεύοντας τα Στενά του Ορμούζ, ένα στενό υδάτινο σώμα που χωρίζει τον Περσικό Κόλπο από τους παγκόσμιους ωκεανούς και το πιο κρίσιμο σημείο αποχέτευσης πετρελαίου στον πλανήτη. Το Ιράν έχει απειλήσει στο παρελθόν να κάνει ακριβώς αυτό.

«Στο απίθανο σενάριο να διακόψει το Ιράν τις ροές μέσω των Στενών του Ορμούζ, θα μπορούσαμε να δούμε ένα σημαντικό σοκ στην προσφορά με τις τιμές του πετρελαίου να αυξάνονται απότομα», έγραψε σε έκθεσή του την Παρασκευή ο Jorge León, επικεφαλής γεωπολιτικής ανάλυσης της Rystad Energy.

Αυτό συμβαίνει επειδή περίπου 21 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ρέουν μέσω των Στενών του Ορμούζ ημερησίως, αντιπροσωπεύοντας περίπου το ένα πέμπτο της παγκόσμιας ημερήσιας κατανάλωσης, σύμφωνα με την Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ.

Αλλά η Rystad Energy δήλωσε ότι αν το Ιράν επιλέξει μια πιο «περιορισμένη» απάντηση που θα εστιάζει μόνο στις ισραηλινές στρατιωτικές εγκαταστάσεις, η αντίδραση της αγοράς πετρελαίου θα μπορούσε να παραμείνει «περιορισμένη και προσωρινή». Και αυτό με τη σειρά του θα περιόριζε το πόσο θα αυξάνονταν οι τιμές της βενζίνης.

Πώς θα αντιδράσει ο ΟΠΕΚ;

Αλλά αν οι τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να εκτοξεύονται, θα μπορούσαν να ληφθούν διάφορα μέτρα για να βοηθηθεί η προσφορά να καλύψει τη ζήτηση.

Μια επιλογή είναι ότι η Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του ΟΠΕΚ θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις πρόσφατες αυξήσεις της παραγωγής που άρχισαν νωρίτερα φέτος.

«Εάν το πετρέλαιο βρεθεί σε διασταυρούμενα πυρά», δήλωσε ο Croft της RBC, «αναμένουμε ότι ο πρόεδρος Τραμπ θα αναζητήσει τα πλεονάζοντα βαρέλια του ΟΠΕΚ για να προσπαθήσει να συγκρατήσει τις τιμές και να θωρακίσει τους Αμερικανούς καταναλωτές από τις οικονομικές επιπτώσεις της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή».Η Goldman Sachs υποθέτει ότι εάν οι ιρανικές εξαγωγές πετρελαίου μειωθούν κατά 1,76 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης, η βασική παραγωγή του ΟΠΕΚ+ θα καλύψει το ήμισυ του ιρανικού ελλείμματος. Σε αυτό το σενάριο, η Goldman Sachs εκτιμά ότι το αργό τύπου Brent θα σκαρφάλωνε πάνω από τα 90 δολάρια το βαρέλι, προτού υποχωρήσει ξανά στα 60-70 δολάρια το επόμενο έτος.

Επείγοντα αποθέματα πετρελαίου

Μια άλλη επιλογή: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλοι μεγάλοι καταναλωτές πετρελαίου θα μπορούσαν να απελευθερώσουν αποθέματα πετρελαίου έκτακτης ανάγκης, όπως έκαναν το 2022. Ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν άδειασε επιθετικά το Στρατηγικό Απόθεμα Πετρελαίου (SPR) για να αποτρέψει την εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

«Είμαστε έτοιμοι να δράσουμε αν χρειαστεί», δήλωσε ο Φατίχ Μπιρόλ, εκτελεστικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, σε ανάρτησή του νωρίτερα την Παρασκευή.

Ο Birol δήλωσε ότι ο ΔΟΕ, ο οποίος είναι ένας διακυβερνητικός οργανισμός που συντονίζει τη χρήση των πετρελαϊκών αποθεμάτων των κρατών μελών, «παρακολουθεί ενεργά» την κατάσταση και σημείωσε ότι το σύστημα πετρελαϊκής ασφάλειας του ομίλου διαθέτει περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια βαρέλια αποθεμάτων πετρελαίου έκτακτης ανάγκης.

Ο ΟΠΕΚ, ο οποίος εκπροσωπεί τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες, αντέδρασε σθεναρά σε αυτά τα σχόλια την Παρασκευή.

Σε δήλωσή του στο X, ο γενικός γραμματέας του ΟΠΕΚ υποστήριξε ότι η δήλωση του ΔΟΕ «εγείρει ψευδείς συναγερμούς και προβάλλει μια αίσθηση φόβου στην αγορά μέσω της επανάληψης της αχρείαστης ανάγκης να χρησιμοποιηθούν ενδεχομένως αποθέματα πετρελαίου έκτακτης ανάγκης».

Παρόλα αυτά, η απελευθέρωση πετρελαίου έκτακτης ανάγκης είναι μια επιλογή που ο Τραμπ θα μπορούσε τουλάχιστον να υπαινιχθεί για να δροσίσει τις τιμές της ενέργειας, εάν η κατάσταση στη Μέση Ανατολή κλιμακωθεί.