Λίγα μόλις μέτρα από την ακτή της Ολυμπιάδας Χαλκιδικής, στο ήρεμο πέλαγος του Στρυμονικού κόλπου, στέκει ο Καυκανάς, ένα μικρό, βραχώδες νησάκι, ακατοίκητο και σιωπηλό. Από μακριά μοιάζει ασήμαντο, μα η τοπική παράδοση το έχει στέψει με μύθους και ιστορίες που φτάνουν ως την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Σύμφωνα με αφηγήσεις που περνούν από γενιά σε γενιά, ο Καυκανάς υπήρξε τόπος εξορίας ή καταφυγίου της Ολυμπιάδας, της μητέρας του στρατηλάτη των στρατηλατών. Σε μια εποχή όπου τα παλάτια μετατρέπονταν σε πεδία ίντριγκας και οι βασίλισσες σε πιόνια της εξουσίας, η Ολυμπιάδα λέγεται πως βρήκε εδώ ένα πρόσκαιρο, αλλά πολύτιμο, καταφύγιο. Ίσως για λόγους ασφαλείας μετά τον θάνατο του γιου της, ίσως ως αποτέλεσμα πολιτικών διώξεων που ακολούθησαν τη διαμάχη των Διαδόχων.

Δεν υπάρχουν επίσημες ιστορικές πηγές που να επιβεβαιώνουν με σαφήνεια την παρουσία της στο νησί. Κανένας Πλούταρχος δεν ανέφερε τον Καυκανά, κανένα αρχαίο κείμενο δεν καταγράφει αυτή τη λεπτομέρεια. Κι όμως, οι κάτοικοι της περιοχής, με τη σοφία της μνήμης και την πίστη στην τοπική ιστορία, κρατούν ζωντανή τη σύνδεση.

Η ίδια η κωμόπολη της Ολυμπιάδας πήρε το όνομά της από τη βασίλισσα, ως ένδειξη σεβασμού και ιστορικής τιμής. Κι έτσι, το μικρό νησάκι απέναντί της μοιάζει να φυλά σιωπηλά τα μυστικά μιας γυναίκας που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη γέννηση και διαμόρφωση μιας από τις πιο εμβληματικές μορφές της παγκόσμιας ιστορίας.