Ανακούφιση και συγκρατημένη αισιοδοξία επικρατεί στις τάξεις των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στα οργανωμένα κάμπινγκ, μετά τις πρόσφατες ανακοινώσεις του Υπουργείου Τουρισμού για τη ρύθμιση που αφορά τη στάθμευση και την εγκατάσταση τροχόσπιτων και τροχοκινούμενων οχημάτων σε δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους.
Ειδικότερα για τη Χαλκιδική, όπου το φαινόμενο της αυθαίρετης κατάληψης παραλιών και δασικών εκτάσεων είχε λάβει ανησυχητικές διαστάσεις τα τελευταία χρόνια, η εφαρμογή της νέας διάταξης του νόμου 5170/2025 έρχεται, σύμφωνα με πολλούς, να αποκαταστήσει τη νομιμότητα και την ισονομία στον τουριστικό χάρτη του νομού.
«Κακώς διαμαρτύρονται κάποιοι», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Αντώνης Δεληδημητρίου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιοκτητών Επιχειρηματιών Κάμπινγκ. «Όπως στην Ευρώπη έτσι πρέπει να εναρμονιστούμε κι εμείς. Αυτός ο νόμος είναι σαφής. Δεν έχει ασάφειες», λέει.
Η νέα ρύθμιση θεσπίζει, επί της ουσίας, την υποχρέωση στάθμευσης τέτοιων οχημάτων αποκλειστικά σε νόμιμα οργανωμένα κάμπινγκ, που πληρούν όλες τις προδιαγραφές υγιεινής, ασφάλειας και πολεοδομικής νομιμότητας. Παράλληλα, ενσωματώνεται στο προϋπάρχον θεσμικό πλαίσιο, επικαιροποιώντας και ενισχύοντας τις διατάξεις που απαγορεύουν την αυθαίρετη χρήση δημόσιων και ευαίσθητων περιοχών – όπως αιγιαλοί, δάση και αρχαιολογικοί χώροι – για ανεξέλεγκτη διαμονή.
Όπως δήλωσε ο πρόεδρος των κάμπινγκ, ορισμένες αντιδράσεις που εκφράζονται δημόσια είναι αδικαιολόγητες. «Το αυτοκινούμενο και το τροχόσπιτο δεν είναι απλώς ένα όχημα. Είναι στην ουσία ένας πλήρης χώρος διαμονής, ένα κατάλυμα, και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Όταν αυτά σταθμεύουν αυθαίρετα σε δημόσιους χώρους, τότε οι συνέπειες –είτε σε επίπεδο κόστους καθαριότητας, είτε σε επίπεδο περιβαλλοντικής επιβάρυνσης– επιβαρύνουν τελικά τους δήμους και κατ’ επέκταση όλους τους δημότες. Τα δημοτικά τέλη, ο φωτισμός, η αποκομιδή απορριμμάτων και η συντήρηση των χώρων δεν καλύπτονται από όσους καταλαμβάνουν ανεξέλεγκτα τον δημόσιο χώρο, αλλά από τους πολίτες που πληρώνουν κανονικά τις υποχρεώσεις τους», σημειώνει ο κ. Δεληδημητρίου.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο νέος νόμος έρχεται να βάλει μια τάξη, σε πλήρη ευθυγράμμιση με την ευρωπαϊκή πρακτική. «Είναι ξεκάθαρος, χωρίς περιθώρια παρερμηνείας. Αντίστοιχες ρυθμίσεις ισχύουν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., όπου οι κάτοχοι τροχοκινούμενων υποχρεούνται να σταθμεύουν σε οργανωμένες και αδειοδοτημένες δομές. Δεν είναι δυνατόν να μετατρέπεται μια παραλία ή ένας δασικός χώρος σε ανεπίσημο κάμπινγκ, χωρίς κανόνες και ελέγχους», επισημαίνει ο πρόεδρος των Κάμπινγκ.
Ο κ. Δεληδημητρίου σημειώνει με έμφαση ότι ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας ορίζει ρητά πού επιτρέπεται η στάθμευση τέτοιων οχημάτων: «Σε ΣΕΑ, δηλαδή Σημεία Εξυπηρέτησης Αυτοκινητιστών, μπορεί να γίνει προσωρινή στάση για ξεκούραση. Αν κάποιος θέλει να επισκεφθεί μια περιοχή με το τροχόσπιτό του, μπορεί να σταθμεύσει σε κατάλληλο χώρο ενός χωριού ή –ακόμα καλύτερα– σε οργανωμένο κάμπινγκ. Δεν μπορεί να καταλαμβάνει αυθαίρετα τις πιο ελκυστικές δημόσιες τοποθεσίες».
Το Υπουργείο Τουρισμού, από την πλευρά του, κάνει λόγο για «το αυτονόητο»: την προστασία των δημόσιων αγαθών της υγιεινής και της ασφάλειας όλων των πολιτών και επισκεπτών. Όπως τονίζεται στην ανακοίνωση, η διάταξη αυτή δεν στοχεύει στον περιορισμό της τουριστικής ελευθερίας, αλλά στην αποτροπή της καταχρηστικής και ανεξέλεγκτης χρήσης των κοινόχρηστων χώρων, προς όφελος της ποιότητας των προορισμών και του φυσικού περιβάλλοντος.
Περιπτώσεις ρύπανσης του περιβάλλοντος
Σε ξεχωριστή αναφορά του, ο κ. Δεληδημητρίου έθεσε και το κρίσιμο ζήτημα της ρύπανσης:
«Υπάρχει μεγάλη παραπληροφόρηση γύρω από το τι σημαίνει περιβαλλοντικά ένα τροχόσπιτο. Τα “μαύρα νερά”, δηλαδή τα λύματα από τις τουαλέτες, περιέχουν χημικά για την εξουδετέρωση των οσμών. Τα “γκρίζα νερά” προέρχονται από το ντους και τους νεροχύτες. Όλα αυτά, όταν δεν απορρίπτονται με τρόπο ασφαλή, όπως συμβαίνει στα οργανωμένα camping, καταλήγουν στο περιβάλλον και προκαλούν σοβαρή επιβάρυνση. Θυμίζω χαρακτηριστικά την περίπτωση στην περιοχή ‘Κόρακας’ της Τορώνης, όπου είχαμε εντοπίσει τροχόσπιτο να αδειάζει τα λύματά του απευθείας στη θάλασσα. Είχαμε φωτογραφικό υλικό και έγιναν οι σχετικές καταγγελίες. Μιλάμε για κατάφωρη ρύπανση».
Σύμφωνα και με τον Δημήτρη Ουζούνη, μέλος της εφορευτικής επιτροπής της Πανελλήνιας Ένωσης Κάμπινγκ και ιδιοκτήτη κάμπινγκ, η πρακτική των δωρεάν διακοπών μέσω αυτοκινούμενων οχημάτων είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται τόσο έντονα μόνο στην Ελλάδα. Όπως σημειώνει, σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, οι περιορισμοί είναι αυστηρότεροι, καθώς σε περίπτωση στάθμευσης σε αυτοκινητόδρομο, ακόμα και το άνοιγμα ενός παραθύρου μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμο.
Φέροντας ως παράδειγμα την περιοχή του Αγίου Μάμα, και την ακτή κάτω από τη γέφυρα της Ποτίδαιας, επισημαίνει πως η παραλία έχει κατακλυστεί από αυτοκινούμενα, με τους ιδιοκτήτες τους να κάνουν στάσεις στα οργανωμένα κάμπινγκ μόνο για να αδειάσουν τα λύματα και να ανεφοδιαστούν με νερό, πριν συνεχίσουν την ανεξάρτητη διαμονή τους. Σύμφωνα με τον κ. Ουζούνη, οι αντιδράσεις για τη συγκεκριμένη πρακτική δεν προέρχονται μόνο από ξένους επισκέπτες, αλλά και από Έλληνες που εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους για το φαινόμενο.
Το Υπουργείο Τουρισμού ξεκαθάρισε πάντως πως θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την πλήρη εφαρμογή της νέας ρύθμισης, με γνώμονα την προστασία του φυσικού πλούτου και την αναβάθμιση της ποιότητας της ταξιδιωτικής εμπειρίας στην Ελλάδα.
Γράφει η Σουζάνα Καζάκα για τη ΜτΚ