Κάποιοι μπορεί να μην τα έχετε ακούσει, αλλά ούτε και φάει ποτέ και ίσως να αναρωτιέστε τι μπορεί να είναι αυτά τα “λειψά” που στην Παλαιόχωρα Χαλκιδικής οι νοικοκυρές του χωριού δημιουργούν με μαεστρία.
Πρόκειται για παραδοσιακό τηγανητό πιτάκι με ζυμάρι, που πλάθεται σε μικρά μπαλάκια και έχει σχήμα οβάλ και χορταίνει μια ολόκληρη οικογένεια. Όπως συνέβαινε κάποτε στη Παλαιόχωρα, σε καιρούς οικονομικά δύσκολους. Όταν σε ένα σπίτι υπήρχαν μόνο τα απαραίτητα, με πρώτο και καλύτερο το αλεύρι. Όταν οι άνθρωποι πεινούσαν και οι μητέρες έπρεπε να θρέψουν τα μωρά τους. Όταν οι γιαγιάδες τα φρόντιζαν και για να τα χορτάσουν έβαζαν λάδι στη φωτιά και τηγανίζαν τα “λειψά”!
Τα “λειψά” σήμερα μπορεί μπορεί να μην θεωρούνται πολυτέλεια και να είναι κάτι εύκολο και απλό, όμως για τους κατοίκους της Παλαιόχωρας, εκείνους τους παλιούς καιρούς ήταν πολλές φορές ακόμη και το κύριο γεύμα. Ήταν η επιβίωση των ντόπιων, το μεράκι της δημιουργίας, η μοιρασιά στις γειτονιές, η χαρά και η προσμονή στα μάτια των παιδιών. Ήταν αυτά που ανέθρεψαν σπίτια.
Η συνταγή πενιχρή, όπως και οι καιροί τότε. Όμως πεντανόστιμη, χορταστική, με άρωμα παράδοσης και χιλιάδων αναμνήσεων. Μια συνταγή που πέρασε από γενιά σε γενιά και που ακόμη φτιάχνεται στα σπίτια των σημερινών νοικοκυρών της Παλαιόχωρας, όπως ακριβώς την έφτιαχνε η Παλαιοχωρίτισσα γιαγιά.
Ένα γρήγορο σκεύασμα με ζυμάρι, φτιαγμένο με μαγιά, αλεύρι, νερό, αλάτι και λίγο ελαιόλαδο που αφού το αφήνεις στην άκρη να φουσκώσει για 1 ώρα περίπου, στη συνέχεια το πλάθεις και το τηγανίζεις. Κάποια νοικοκυριά που είχαν ζώα εκείνη την εποχή έβαζαν μέσα στα λειψά τους και τυράκι, όμως τα περισσότερα νοικοκυριά ήταν φτωχά και τα έτρωγαν σκέτα. Οι σημερινές νοικοκυρές άλλοτε τα φτιάχνουν σκέτα, άλλοτε βάζουν λίγο τυράκι μέσα στη ζύμη και άλλες φορές πάλι το τυρί το συνοδεύουν ως συμπλήρωμα δίπλα από τα πιτάκια. “Λειψά” ονομάστηκαν γιατί τα υλικά που αποτελούσαν τη συνταγή ήταν ελλειπή, με το προζύμι να μην συμπεριλαμβάνεται στη λίστα.
Τα “λειψά” πέρα του ότι τηγανίζονται στη σημερινή εποχή σε πολλά σπίτια της Παλαιόχωρας, φτιάχνονται κάθε χρόνο και προσφέρονται στο κοινό, μέσα από μια μεγάλη γιορτή παράδοσης, αφιερωμένη σε αυτό το πεντανόστιμο έδεσμα.
Συγκεκριμένα, τα τελευταία 11 χρόνια ο δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος της Παλαιόχωρας “Η Ελπίς”, έχει εντάξει μέσα στις καλοκαιρινές του δράσεις, μια βραδιά αφιερωμένη στα “λειψά”. Δραστήριες κυρίες του συλλόγου προετοιμάζουν τη ζύμη και στη συνέχεια τηγανίζουν τα “λειψά” και τα προσφέρουν στον κόσμο, με συνοδεία τυριού.
Πρόκειται για μια αναβίωση της συγκεκριμένης συνταγής, για να θυμούνται οι νέοι και να μην ξεχνούν οι παλιοί.
«Η αλήθεια είναι ότι αυτή η συνταγή μας ακολουθεί παντού. Τα λειψά έχουν άρωμα βαθύ από το παρελθόν, το οποίο παραμένει έως και σήμερα. Είναι μια συνταγή παραδοσιακή που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη Παλαιόχωρα και τους κατοίκους αυτής. Η γιορτή λειψού είναι μια ευκαιρία να βρισκόμαστε όλοι μαζί και να γευόμαστε το παρελθόν, το οποίο πρέπει να διαφυλάξουμε, ακόμη και μέσα από παραδοσιακές συνταγές», σημείωσε στο Xalkidiki Politiki η γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου Παλαιόχωρας, Νένα Μαυρίδου και παρότρυνε τον κόσμο να επισκεφθεί το χωριό και να δοκιμάσει τα φημισμένα “λειψά” του!
Η διοργάνωση θα πραγματοποιηθεί σήμερα Τρίτη 29 Ιουνίου στη πλατεία “Μπαγδ” και ώρα 20:30. Τα λειψά θα προσφερθούν δωρεάν στον κόσμο, ενώ παράλληλα θα υπάρχει και ζωντανή μουσική.
