Ο Όσιος Πέτρος ο Αθωνίτης υπήρξε η πρώτη γνωστή μορφή ασκητή που εγκαταστάθηκε μόνιμα στον Άθω τον 8ο αιώνα, ανοίγοντας τον δρόμο για την εγκαθίδρυση της μοναστικής ζωής στο Άγιον Όρος. Η μνήμη του τιμάται στις 12 Ιουνίου.

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Πέτρος καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και υπηρέτησε ως στρατιωτικός στο Βυζαντινό στρατό. Σε μια πολεμική σύγκρουση, αιχμαλωτίστηκε από τους Άραβες και φυλακίστηκε. Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας του είχε όραμα τον Απόστολο Πέτρο, ο οποίος του υποσχέθηκε απελευθέρωση αν αφιέρωνε τη ζωή του στον Θεό. Πράγματι, με θαυμαστό τρόπο ελευθερώθηκε και, τηρώντας την υπόσχεσή του, έγινε μοναχός.

Αποσύρθηκε στο Άγιον Όρος, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν ακατοίκητο, και έζησε πάνω από 50 χρόνια σε πλήρη απομόνωση, σε σπηλιές και φυσικά καταφύγια. Τρεφόταν με βότανα και ρίζες και δεν είχε επαφή με άλλους ανθρώπους. Ο βίος του περιγράφει πνευματικούς αγώνες, δαιμονικές επιθέσεις, αλλά και θαυματουργικές παρεμβάσεις της Θείας Χάριτος.