Το ”Πάσχα του Καλοκαιριού” στην Σάρτη Χαλκιδικής
Η Κοίμηση της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου είναι ίσως η μεγαλύτερη γιορτή για τους Αφησιανούς. Από τα πέρατα της γης, ”στον δρόμο της Παναγιάς” κάθε χρόνο συρρέουν πιστοί για να γιορτάσουν στην εκκλησία της Σάρτης την μεγάλη μέρα της Ορθοδοξίας.
Το χτύπημα της καμπάνας το πρωί εκείνης της λαμπρής ημέρας, οδηγεί τους πιστούς στην εκκλησία της ”Κοίμησης της Θεοτόκου” στην Σάρτη Χαλκιδικής για να παρακολουθήσουν με ευλάβεια την θεία λειτουργία, να προσευχηθούν στην μεγαλόχαρη, να την ευχαριστήσουν θερμά για ότι τους πρόσφερε και να λάβουν ευλογία από τον Αγιασμό που τελείται μπροστά στην θαυματουργή εικόνα.
Η Παναγιά η ”Ελεούσα”, η προστάτις της Σάρτης ή αλλιώς της Αφησιάς ”περιμένει” κάθε χρόνο την μεγάλη προσέλευση των κατοίκων, αλλά και των παραθεριστών της περιοχής να την προσκυνήσουν και να τους ”ελεήσει”.
”Είναι ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα του νομού Χαλκιδικής, ο Δεκαπενταύγουστος στην Σάρτη. Ο κόσμος σπεύδει εδώ για να τιμήσει την Θεοτόκο, την μητέρα του Κυρίου και να προσκυνήσει την εικόνα που ήρθε από την Μικρά Ασία, η οποία μάλιστα έχει μια βαθιά ιστορία”, δηλώνει ο δήμαρχος Σιθωνίας κ. Κυπαρίσσης Ντέμπλας.
Παραμονή του Δεκαπενταύγουστου, η Σάρτη έχει το έθιμο να στολίζει τον επιτάφιο με λουλούδια και η τελετή αρχίζει το βράδυ της ίδιας ημέρας με την περιφορά του ιερού επιταφίου μέσα στα σοκάκια του χωριού, όπου οι πιστοί ακολουθούν και ψέλνουν μαζί με τον ιερέα.
Ο ναός και ιστορία της θαυματουργής εικόνας
Ο ιερός ναός της Σάρτης φτιάχτηκε από τους ξεριζωμένους πρόσφυγες κατοίκους της, τους Αφησιανούς, με κόπο και μόχθο οι οποίοι θέλησαν να κοσμήσουν την εκκλησία με τα Ιερά κειμήλια που έφεραν από την αλησμόνητη πατρίδα τους.
”Στην παλιά πατρίδα υπήρχε ναός της ”Κοίμησης της Θεοτόκου” και οι παππούδες μας από
εκεί προτίμησαν να πάρουν τα ιερά κειμήλια, παρά να πάρουν κάτι προσωπικό από τα σπίτια τους. Έτσι μας τα άφησαν εδώ για να έχουμε εμείς σήμερα μια σπουδαία παρακαταθήκη”, εξομολογείται στο ”xalkidiki politiki” ο εφημέριος του ναού της Σάρτης, Νεκτάριος Παπαζαχαρίας.
Ο ναός ” Κοίμηση της Θεοτόκου”, αφιερώθηκε στην μητέρα των χριστιανών, στην οδηγήτρια όλων, την Παναγία. Η πράξη αυτή κατά την παράδοση αποδίδεται ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευχαριστίας στην Υπεραγία Θεοτόκο καθώς τους φύλαξε από την μανία των αλλόθρησκων και τους οδήγησε σε έναν ευλογημένο τόπο, την σημερινή Αφησιά.
Οι Αφησιανοί νιώθουν το στήριγμα και την παρουσία της Παναγίας ζωντανή καθώς η ιερά εικόνα της Παναγιάς της ”Ελεούσας” δεν σταμάτησε ποτέ να θαυματουργεί από την ημέρα που κατέβηκε από τον θρόνο της τότε ενορίας που υπήρχε στην παλιά πατρίδα τους.
Σύμφωνα με τον πάτερ Νεκτάριο από όλα τα κειμήλια αυτό που ξεχώρισε ήταν η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της ”Ελεούσας”, η οποία έφτασε στην νέα πατρίδα ως καθοδηγήτρια στον μακρύ δρόμο της προσφυγιάς και έδειξε στους παλιότερους το μέρος αυτό για να έρθουν να ζήσουν.
”Ενώ το καράβι στην παλιά πατρίδα μας ήταν έτοιμο να φύγει για τον νέο προορισμό με τους ανθρώπους φορτωμένους ξαφνικά δεν μπορούσε να ξεκινήσει μέχρι την στιγμή που θυμήθηκαν ότι είχαν ξεχάσει να πάρουν μαζί τους την εικόνα της Παναγίας της ”Ελεούσας”…και αφού γύρισαν πίσω να την πάρουν το καράβι ξεκίνησε με ελπίδα τον δρόμο που θα τους έδειχνε η Παναγία”, εξηγεί ο ίδιος φανερά συγκινημένος.
”Η Σάρτη ήταν ο ιδανικός προορισμός μας, όμοια με την παλιά μας πατρίδα. Σήμερα διαφέρει πολύ από τότε, αλλά ευτυχώς έχουμε κρατήσει σφιχτά στην καρδιά μας την παρακαταθήκη που μας άφησαν οι πρόγονοί μας…την πίστη και την αγάπη στην Παναγία”, υπογραμμίζει ο ιερέας του χωριού.
Κάτοικοι του χωριού οι οποίοι μεγάλωσαν και έζησαν στην Σάρτη όλα αυτά τα χρόνια θυμούνται τους παππούδες αλλά και τους γονείς τους να τους εξιστορούν το θαύμα της Παναγίας και την σημασία αυτής της λαμπρής ημέρας.
”Αυτή την ημέρα την γιορτάζανε οι γονείς μου και στην παλιά πατρίδα, ήταν μια μέρα ξεχωριστή, γιατί αυτή η Άγια εικόνα χάριζε απλόχερα ότι της ζητούσανε”, αναφέρει η κα. Μάρθα Παπαζαχαρία, κάτοικος της Σάρτης.
Μια άλλη κάτοικος του χωριού η κα. Σωτηρία Μαυράκη τονίζει στο ”xalkidiki politiki” ότι: ”η ημέρα του Δεκαπενταύγουστου είναι για τους κατοίκους της Σάρτης η πιο σημαντική ημέρα του χρόνου” και εξηγεί ότι: ”η εικόνα είναι μια ”βαριά” κληρονομιά, την οποία οι γονείς τους την φύλαξαν ως κόρη οφθαλμού από τα πολλά δεινά που πέρασαν τότε”.
Τέλος ο κ. Ιάκωβος Μπόλκας, κάτοικος της Αφησιάς, εξηγεί μέσα από προσωπικές μαρτυρίες αναλυτικά τα θαύματα της Παναγίας έτσι όπως τα έζησε η δική του οικογένεια, αλλά και ο ίδιος, ο οποίος θυμάται χαρακτηριστικά, γεγονότα τα οποία φανερώνουν την ύπαρξη και την δύναμη της Παναγίας της ”Ελεούσας” που δεσπόζει στην Σάρτη Χαλκιδικής….την Νέα Αφησιά, τον τόπο που η Παναγία τους ευλόγησε να μείνουν!
Έρευνα-παρουσίαση:Σουζάνα Καζάκα
Κινηματογράφηση-μοντάζ:Ζωή Γανίτη
Επιμέλεια κειμένου Μορφούλα Ντέμπλα
