Με τη φήμη του «καταδρομέα του Αιγαίου» ξεπέρασε τα σύνορα και ενέπνευσε τη δημοτική ποίηση. Ο λόγος για τη Δόμνα Βισβίζη, μια άγνωστη και υποτιμημένη ηρωίδα της Επανάστασης που έπαιξε σημαντικότατο ρόλο, η ίδια και η οικογένειά της, στην Επανάσταση της Χαλκιδικής.
Η Δόμνα Βισβίζη, από την Αίνο της Θράκης, κατά την Επανάσταση ακολούθησε τον σύζυγό της Χατζή-Αντώνη Βισβίζη και τα πέντε παιδιά τους στις ναυτικές επιχειρήσεις εναντίον των Οθωμανών. Με το μπρίκι «Καλομοίρα» στήριξαν τον αγώνα του Εμμανουήλ Παππά στη Χαλκιδική, έλαβαν μέρος στις ναυμαχίες του Άθω, της Λέσβου και της Σάμου και το 1822 ενίσχυσαν τις επιχειρήσεις στην Αγία Μαρίνα της Λαμίας, ανακόπτοντας την κάθοδο του Δράμαλη. Μετά τον θάνατο του συζύγου της ανέλαβε τη διοίκηση του πλοίου και συνέχισε τον αγώνα με δικά της έξοδα.
Η Δόμνα Βισβίζη από το 1823 αδυνατούσε να χρηματοδοτήσει τις εκστρατείες της. Παραχώρησε το πλοίο της στη διοίκηση, που το μετέτρεψε σε πυρπολικό. Αποσύρθηκε από την ενεργό δράση και αντιμετώπισε μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Η φήμη της ως «καταδρομέα του Αιγαίου» ξεπέρασε τα σύνορα και ενέπνευσε τη δημοτική ποίηση.
Η όμορφη και δυνατή αρχικαπετάνισσα και αρχόντισσα της Θράκης με το ατρόμητο βλέμμα, στο τέλος της ζωής της, μετά από πολλές περιπέτειες και περιπλανήσεις, πίκρες και απογοητεύσεις, θα πεθάνει μακριά από τη γενέτειρα γη, την Αίνο, πάμφτωχη και ξεχασμένη σ’ ένα φτωχικό σπιτάκι στον Πειραιά. Η ιστορία για πολλά χρόνια την άφησε αμνημόνευτη. Μόλις το 2005, η προτομή της τοποθετήθηκε δίπλα στους άλλους ήρωες της Επανάστασης στο Πεδίο του Άρεως.
Η ιστορία και ο αγώνας της
Η Δόμνα Βισβίζη γεννήθηκε στην Αίνο στην οικογένεια ενός πλούσιου γαιοκτήμονα το 1783. Στα 25 της παντρεύτηκε τον Καπετάν Χατζή-Αντώνη Βισβίζη, με τον οποίο απέκτησε πέντε παιδιά, με το τελευταίο να γεννιέται μετά τον θάνατο του άντρα της.
Ο Βισβίζης, γράφει ο Κ. Διαμαντής, ήταν Φιλικός, πολύ πλούσιος, αλλά δεν τον αναφέρει ο Ι. Φιλήμων, ούτε ο Σέκερης στον κατάλογο των Φιλικών, όπως δεν αναφέρονται και άλλοι Φιλικοί Θρακιώτες.
Όταν στις 23 Μαρτίου 1821 ο Καπετάν Αντώνης Βισβίζης αρμάτωσε το καλύτερο από τα καράβια του, την «Καλομοίρα», ένα μπρίκι χτισμένο στην Οδησσό, με 14 κανόνια και με πλήρωμα 140 ναύτες και ξεκίνησε τον Αγώνα, η Δόμνα τον ακολούθησε. Πήρε μαζί της τα τέσσερα παιδιά της, τα οστά των προγόνων της, την εικόνα της Παναγίας και μια χούφτα χώμα από την Αίνο. Ήταν δίπλα του σε όλες τις ναυμαχίες, στη Σάμο, τη Λέσβο και τον Εύριπο, μέχρι τη στιγμή που ο Βισβίζης δολοφονήθηκε επάνω στο πλοίο του.
Η Δόμνα γεννά μετά τον θάνατό του το πέμπτο παιδί τους και συνεχίζει μόνη της, ταγμένη στον αγώνα της απελευθέρωσης, διασχίζοντας τις ελληνικές θάλασσες και δίνοντας μάχες, πολιορκώντας την Εύβοια, καθηλώνοντας τα στρατεύματα του Ομέρ Πασά εκεί και εμποδίζοντας τη μεταφορά τους στη Στερεά Ελλάδα.
Με το μπρίκι της ενίσχυε τους μαχόμενους στην Εύβοια και τη Στερεά Ελλάδα, μεταφέροντας πολεμοφόδια και στρατεύματα, εφοδίαζε τους επαναστατημένους στη Σκιάθο και τα άλλα νησιά της περιοχής και βομβάρδισε το τουρκικό στρατόπεδο στα Βρυσάκια της Εύβοιας, εξασφαλίζοντας την επιτυχή απόβαση των Ελλήνων. Σε αυτήν τη μάχη τραυματίστηκε, ενώ λίγο έλειψε να χάσει το παιδί της, τον Θεμιστοκλή. Για τρία χρόνια αγωνιζόταν αψηφώντας κάθε κίνδυνο, ξοδεύοντας όλη της την περιουσία και ακούγοντας μόνο το «ελλείπουσιν οι πόροι».
Οι ιστορίες που φτάνουν μέχρι την εποχή μας περιγράφουν για μια γυναίκα ικανή, που ως μαχήτρια ενέπνεε τον σεβασμό των συμπολεμιστών της. Όταν οι αρχηγοί των ελληνικών επαναστατικών σωμάτων της Στερεάς Ελλάδας ήθελαν να επιλύσουν ζητήματα του Αγώνα, αλλά και τις διαφορές τους, όριζαν ως τόπο συνάντησης το μπρίκι της Καπετάνισσας Δόμνας Βισβίζη.
Η γυναίκα που ο Υψηλάντης αποκαλούσε «Ευγενεστάτη και Γενναιοτάτη», όταν το πλοίο της πάλιωσε το χάρισε στο ελληνικό κράτος που το μετέτρεψε σε πυρπολικό. Το πλοίο της έκανε το τελευταίο του ταξίδι στα στενά του Τσεσμέ και ήταν αυτό με το οποίο ο Πιπίνος ανατίναξε το πλοίο-θησαυροφυλάκιο του τούρκικου στόλου «Χανσέ Γκεμσί».
Η Βισβίζη εγκαταστάθηκε με τα πέντε ορφανά και ανήλικα παιδιά της αρχικά στο Ναύπλιο. Εκεί συνεταιρίζεται με έναν καλόγερο για να ανοίξει καφενείο, αλλά αυτός της κλέβει τα χρήματα. Αργότερα βρισκεται στην Ερμούπολη της Σύρου σε συνθήκες μεγάλης φτώχειας. Πλήθος απατεώνων την εκμεταλλεύεται.
Στον λιμό του 1826 πεθαίνει και το ένα παιδί της. Η άλλοτε αρχόντισσα της Αίνου Δόμνα Βισβίζη ήταν αναγκασμένη, μετά την απελευθέρωση της πατρίδας μας, να ζήσει με τα παιδιά της τη μεγαλύτερη φτώχεια. Κατορθώνει να στείλει τον γιο της Θεμιστοκλή Δημήτριο να σπουδάσει στο Παρίσι, όπως έστελνε η κυβέρνηση και άλλα παιδιά αγωνιστών.
πηγή: lifo.gr
