Σήμερα, 6 Δεκεμβρίου, είναι η γιορτή του Αγίου Νικολάου και μαζί με αυτούς που φέρουν το όνομά του, γιορτάζουν και οι εκκλησίες που είναι αφιερωμένες σε εκείνον.

Ο Άγιος Νικόλαος προστάτης των ναυτικών γιορτάζεται σε όλη την Ελλάδα με ιδιαίτερη λαμπρότητα. Από τα παλιά χρόνια μέχρι σήμερα ο Άγιος Νικόλαος είναι παρηγοριά και αποκούμπι όλων των ναυτικών στη δύσκολη, σκληρή δουλειά που κάνουν.

Στη πρωτεύουσα του νομού, στον Πολύγυρο ο Μητροπολιτικός Ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο και κάθε χρόνο τέτοια ημέρα ο Πολύγυρος “ντύνεται” στα γιορτινά του για να τιμήσει τον πολιούχο του, Άγιο Νικόλαο.

Κατά τη μεγάλη γιορτή του Αγίου Νικολάου η εκκλησία του Πολυγύρου γεμίζει από πιστούς, απλούς πολίτες, μοναχές και μοναχούς που εισέρχονται στο ναό για να προσευχηθούν στη χάρη του Αγίου και να λάβουν την ευλογία του.

“Ανήμερα της εορτής όπως κάθε χρόνο ψάλλεται Όρθρος και Αρχιερατική Λειτουργία, Ιερουργούντος του κ.κ. Νικόδημου. Η Λιτάνευση της Ιεράς Εικόνας του Αγίου Νικολάου που πραγματοποιείται στο κέντρο της πόλης παρουσία των τοπικών αρχών και πιστών φέτος όπως και πέρσι λόγω της πανδημίας θα ματαιωθεί ή θα γίνει πιο περιορισμένη”, δήλωσε ο Αντιδήμαρχος Πολυγύρου, Χρήστος Βορδός στο xalkidiki politiki.

Η ιστορία του ναού, το θαύμα και το όνομα στη χάρη του Αγίου

Ὁπως είναι γνωστό οι κάτοικοι του Πολυγύρου επαναστάτησαν εναντίον των Τούρκων στις 17 Μαΐου 1821. Αφού εξόντωσαν την Οθωμανική φρουρά ύψωσαν τή σημαία της ελευθερίας. Η εξέργεση αυτή έγινε γνωστή σε όλη τη Χαλκιδική με αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί η Κασσάνδρα, τα Μαντεμοχώρια καί το Άγιον  Ὅρος.

Οι Οθωμανοί όμως, για να επιβάλουν την τάξη και από εκδίκηση, έβαλαν φωτιά στον Πολύγυρο. Έντρομοι οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την σημερινή πρωτεύουσα και διασκορπίστηκαν εδώ και εκεί. Όλα σχεδόν τα σπίτια έγιναν στάχτη μαζί και ο Ναός που τιμόταν τότε στο όνομα του Αγίου Χαραλάμπους. Αργότερα και με ειδική διαταγή της Οθωμανικής αρχής, οι κάτοικοι επανήλθαν στην νεκρή Πόλη καί άρχισαν να κτίζουν εκ νέου τα σπίτια τους.

Έτσι άρχισε και η ανέγερση του νέου Ναού.

Μία εντοιχισμένη αναμνηστική μαρμάρινη πλάκα, που βρίσκεται στην Β.Δ. εξωτερική πλευρά του σημερινού Ναού με χαραγμένη έμμετρη επιγραφή , μας παρέχει εξιοπρόσεκτα στοιχεία για την ανέγερση του νέου Ναού στο όνομα του Αγίου Νικολάου.

Ο καινούργιος Ναός έλαβε τό όνομα του Αγίου Νικολάου καί όχι του Αγίου Χαραλάμπους, όπως ήταν πρίν την πυρπόληση από τούς Οθωμανούς, γιατί εκείνο τον καιρό, δηλ. το 1836, κάποια “λοιμική νόσος”, προφανώς χολέρα, άρχισε να αποδεκατίζει τους κατοίκους του Πολυγύρου. Ο τότε Μητροπολίτης Ιάκωβος για να προφυλάξει το ποίμνιο του από το φοβερό εκείνο θανατικό, θεώρησε καλό να αφιερώσει τον Ναό στον Μέγα καί θαυματουργό  Άγιο Νικόλαο. Έτσι οι κάτοικοι μπήκαν υπό την προστασία του Αγίου. Το ότι η νόσος εκείνη μάστιζε την περιοχή φαίνεται και από μία άλλη αφιερωματική επιγραφή, πού βρίσκεται επάνω σε εικόνα του τέμπλου που φέρει την μορφή του Αγίου Μοδέστου.

Μάλιστα όπως εξηγεί ο κ. Βορδός κατά την παράδοση υπάρχει και ένα θαύμα που χάνεται στο πέρασμα του χρόνου: “Οι κάτοικοι για να απαλλαγούν από τη χολέρα ζήτησαν βοήθεια από το Άγιο Όρος για να έρθουν να ευλογήσουν και να κάνουν Αγιασμό οι μοναχοί. Οι μοναχοί όμως όπως ήταν φυσικό δεν τόλμησαν να μπουν μέσα στην πόλη του Πολυγύρου εξαιτίας της μεταδοτικής νόσου και έτσι μεταφέρθηκαν ψηλά στο βουνό στη σημερινή θέση “Σταυρός” για να τελέσουν αγιασμό προς ευλογία και ενίσχυση των κατοίκων.

Βρέθηκαν όμως σε αμηχανία διότι δεν είχαν νερό. Καθώς όμως ακούμπησαν τον Τίμιο Σταυρό επάνω σε βράχο, αμέσως εκπήγασε νερό πρός έκπληξη όλων.  Έτσι λοιπόν ετέλεσαν αγιασμό και με αυτόν αγιάσθηκαν όλοι οι κάτοικοι και όλη η περιοχή.

Σε ανάμνηση του θαύματος αυτού οι χριστιανοί στον τόπο που βγήκε το νερό έκτισαν βρύση, που υπάρχει μέχρι σήμερα, καθώς επίσης καί ένα όμορφο εξωκλήσι με το όνομα του Τιμίου Σταυρού προς τιμήν του Θαυματουργού Σταυρού του Κυρίου Ιησού Χριστού.

Άγιος Νικόλαος, ένας από τους δημοφιλέστερους αγίους του χριστιανικού κόσμου

Ο Νικόλαος γεννήθηκε στις 15 Μαρτίου του 270 στα Πάταρα της Λυκίας (σημερινό Γκελεμίς Τουρκίας) από γονείς ευσεβείς και πλούσιους και έτυχε επιμελημένης μόρφωσης. Αφού μοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς, χειροτονήθηκε ιερέας και αγωνίστηκε για τη διάδοση της χριστιανικής πίστης, προστατεύοντας συγχρόνως κάθε αδύνατο, πάσχοντα ή αδικούμενο. Η άνοδός του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο των Μύρων της Λυκίας (σημερινό Ντεμρέ Τουρκίας), προκάλεσε την οργή των ειδωλολατρών, οι οποίοι των συνέλαβαν και τον υπέβαλαν σε βασανιστήρια.

Αποφυλακίστηκε μετά την επικράτηση του Μεγάλου Κωνσταντίνου και αφοσιώθηκε στο ποιμαντικό του έργο. Έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας (325), όπου διαμορφώθηκε εν πολλοίς το χριστιανικό δόγμα, με την καταδίκη της αίρεσης του Αρείου. Εκοιμήθη εν ειρήνη στις 6 Δεκεμβρίου του 343. Μετά την κοίμησή του ονομάστηκε “μυροβλύτης”, επειδή τα λείψανά του άρχισαν να αναβλύζουν άγιο μύρο. Στον Άγιο Νικόλαο αποδίδονται και πολλά θαύματα.

Το μεγαλύτερο μέρος των λειψάνων του βρίσκονται σήμερα στη Βασιλική του Αγίου Νικολάου στο Μπάρι της Ιταλίας κι ένα μέρος τους στον ναό του Αγίου Νικολάου στο νησάκι Λίντο της Βενετίας. Η μεταφορά τους στην Ιταλία έγινε επί βυζαντινού αυτοκράτορος Αλεξίου Β’ Κομνηνού (1180-1183), όταν τα Μύρα κατακτήθηκαν από τους Σελτζούκους Τούρκους και υπήρχε κίνδυνος να τα καταστρέψουν.

Στην ελληνική λαϊκή παράδοση η εορτή του Αγίου Νικολάου αποτελεί το τέλος του εορταστικού τριημέρου που ονομάζεται “Νικολοβάρβαρα” και είναι ταυτισμένα με το δυνατό κρύο και τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Σχετικές οι παροιμίες: “άε Βαρβάρα φύσα, άε Σάββα βρέξον, αε Νικόλα σόντσον (χιόνισε)” (ποντιακή), “Τα Αγιονικολοβάρβαρα ή βρέχει ή χιονίζει” και “Βαρβαρίτσες, Νικολίτσες, όπου να’σαι μέσα να’σαι”.

Πώς ο Άγιος Νικόλαος καθιερώθηκε ως προστάτης των ναυτικών

Ο Άγιος Νικόλαος είναι ο προστάτης των ναυτικών σε όλο τον κόσμο, καθώς και του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού και του Λιμενικού Σώματος.

Δεν υπάρχει μικρό ή μεγάλο πλεούμενο που να μην έχει την εικόνα του και να μην ζητάει την προστασία του, καθώς στο βίο του αναφέρονται θαύματα που έχουν σχέση με τη θάλασσα.

Κάποτε, ο Άγιος Νικόλαος, αποφάσισε να ταξιδέψει με πλοίο στους Άγιους Τόπους, για να προσκυνήσει. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ξέσπασε θαλασσοταραχή, με αποτέλεσμα πλήρωμα και επιβάτες να πανικοβληθούν.

Ο Άγιος όμως δεν έχασε την πίστη του, προσευχήθηκε στον Θεό και η θάλασσα ηρέμησε. Λέγεται δε, ότι ένας ναυτικός γλίστρησε, έπεσε από το κατάρτι και σκοτώθηκε. Όμως ο Νικόλαος προσευχήθηκε θερμά και ο ναυτικός αναστήθηκε….

Η ημέρα τιμής του Αγίου Νικολάου, η 6η Δεκεμβρίου, είναι επίσημη αργία σε όλα τα ελληνικά πλοία, λιμένες, Υπηρεσίες λιμένων και ναυτιλιακές εταιρείες. Επίσημη επίσης αργία είναι για το Πολεμικό Ναυτικό, το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και το Λιμενικό Σώμα.

Με πληροφορίες από imkassandreias.gr