Γράφει για την εφημερίδα “Μακεδονία της Κυριακής” η Σουζάνα Καζάκα
Κυριακή απόγευμα στον Στανό Χαλκιδικής, το ορεινό χωριό του δήμου Αριστοτέλη. Οι παιδικές φωνές στην αυλή του σχολείου και στην παιδική χαρά ακούγονται από μακριά. Αμέσως καταλαβαίνει κανείς ότι ο Στανός δεν είναι ένα άδειο χωριό, αλλά ένας τόπος γεμάτος ζωή και… παιδιά.
Πριν από μερικές δεκαετίες δεν υπήρχε οικογένεια που να μην είναι πολύτεκνη. Από τέσσερα παιδιά και πάνω μάλιστα. Ο Στανός ήταν για πολλά χρόνια το δεύτερο χωριό πολυτέκνων στην Ελλάδα. Εδώ και 20 χρόνια περίπου ο αριθμός των γεννήσεων μειώθηκε και οι οικογένειες αρκούνται στο να γίνουν τρίτεκνες. Σήμερα οι οικογένειες που έχουν τέσσερα και πέντε παιδιά μετριούνται στα δάχτυλα των δυο χεριών.
Ο πληθυσμός του χωριού είναι 1100 κάτοικοι. «Είμαστε το μεγαλύτερο χωριό στην περιοχή. Περισσότεροι κάτοικοι από χωριά όπως το Νεοχώρι, η Βαρβάρα, τα Στάγειρα», λέει ο πρόεδρος του Στανού Δημήτρης Γερακούδης.
Φέτος ο Στανός κινδύνευσε να χάσει μια θέση από το δημοτικό σχολείο. Η απειλούμενη υποβάθμιση τρόμαξε τους κατοίκους και θορύβησε τη δημοτική αρχή. «Το σχολείο μας πριν από 10 χρόνια είχε 80 παιδιά και τώρα έχει 55. Στο νηπιαγωγείο, άλλοτε πήγαιναν 30 παιδάκια και τώρα πηγαίνουν 16. Και ο παιδικός σταθμός του χωριού μας έχει μόλις 14 παιδάκια σήμερα», αναφέρει ο πρόεδρος κ. Γερακούδης. Παρόλα αυτά, όλοι φοβούνται μήπως έρθει η στιγμή που στο δημοτικό σχολείο δεν θα έχει νέες εγγραφές παιδιών και θα τους ζητηθεί να στείλουν τα παιδιά στο σχολείο της Αρναίας.
«Είμαστε περήφανοι για τον Στανό με αυτά τα δημογραφικά στοιχεία. Παρά τις δυσκολίες, παραμένει η παράδοση στο χωριό, κάθε οικογένεια και να έχει 3 και 4 παιδιά», δηλώνει ο δήμαρχος Αριστοτέλη Στέλιος Βαλιάνος.
Χάνεται η τέχνη του οικοδόμου
Από τον Στανό οι νέοι δεν φεύγουν ακόμη και μετά τις σπουδές τους, ωστόσο κάνουν στροφή από τα παραδοσιακά επαγγέλματα. Μέχρι σήμερα οι κάτοικοι του χωριού ήταν κατά κύριο λόγο οικοδόμοι. Όπως εξηγεί ωστόσο ο πρόεδρος του χωριού, η κρίση από το 2000 ως σήμερα διέλυσε σταδιακά τα συνεργεία και άφησε λίγους στο επάγγελμα. «Στις οικοδομικές εργασίες έμειναν λίγοι κι αυτοί κοντά στη σύνταξη. Αρκετοί είναι δασεργάτες και 20 οικογένειες περίπου εργάζονται στα μεταλλεία. Παλαιότερα είχαμε πολλούς αγρότες και κτηνοτρόφους. Σήμερα έμειναν μονάχα καμιά δεκαριά κτηνοτρόφοι», τονίζει.
Σύμφωνα με τον κ. Γερακούδη, οι νέοι βλέπουν τις εξελίξεις και δεν επιθυμούν να ακολουθήσουν τα βήματα του πατέρα τους. Ο οικοδόμος δεν έχει δουλειά πλέον στο Στανό, όπως λέει, με αποτέλεσμα οι νέοι να μην ασχολούνται καν με το αντικείμενο που φθίνει με τα χρόνια.
«Λόγω κρίσης που ενέσκηψε από το 2009 και μετά, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν την οικοδομή και στράφηκαν και σε άλλα επαγγέλματα», παρατηρεί ο δήμαρχος Αριστοτέλη κ. Βαλιάνος.
