Πέρασαν τέσσερα ολόκληρα χρόνια από τον πύρινο εφιάλτη που βίωσε η Σιθωνία, όταν μαύροι καπνοί κάλυψαν την ευρύτερη περιοχή της Σάρτης, με τον ήλιο να κρύβεται πίσω από ένα πυκνό πύρινο πέπλο που δημιουργούσε ένα τοπίο τρόμου και καταστροφής.
Η φωτιά εκδηλώθηκε στις 05:40, σε κατάφυτο πευκοδάσος στον ορεινό όγκο πάνω από τον οικισμό Πλατανίτσι, με τον καιρό να στέκεται σύμμαχος της φωτιάς φτάνοντας κατά διαστήματα ριπές ακόμα και εντάσεως 7 μποφόρ. Η φωτιά, που μαίνονταν εκτός ελέγχου, προχώρησε γρήγορα προς τον οικισμό της Σάρτης, αγγίζοντας τις παρυφές του οικισμού, πάνω από το υδραγωγείο.
«Δήμαρχε καιγόμαστε! Το Πλατανίτσι μας καίγεται!»
«Αρχικά δέχθηκα ένα τηλεφώνημα στις 5.00 περίπου το πρωί από κάποιον οδηγό φορτηγού νταλίκας, που η πρώτη του κουβέντα ήταν: “Δήμαρχε καιγόμαστε! Το Πλατανίτσι μας καίγεται!”. Πήρα το αυτοκίνητό μου και έφυγα αμέσως για τη Σάρτη. Φεγγοβολούσε η φωτιά από μακριά. Ήταν πάρα πολύ δύσκολες οι καιρικές συνθήκες με πάρα πολύ αέρα», σημειώνει ο Δήμαρχος Σιθωνίας Κυπαρίσσης Ντέμπλας στο Xalkidiki Politiki, τέσσερα χρόνια μετά την πυρκαγιά που έμεινε χαραγμένη στη μνήμη των κατοίκων.
Σύμφωνα με τον Δήμαρχο, ο αέρας έπνεε από τα δυτικά με αποτέλεσμα η φωτιά να κατευθυνθεί προς την κοινότητα Σάρτης και όχι προς την κατεύθυνση του Αγίου Νικολάου, σενάριο το οποίο θα είχε πιθανότατα δυσμενέστερη κατάληξη.
«Υπήρξε τεράστια κινητοποίηση. Πάρα πολύς κόσμος ήρθε, μεταξύ των οποίων και ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και ο στρατηγός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Κάναμε συντονιστικά στην κοινότητα Σάρτης. Έγινε μια υπερπροσπάθεια και θα έλεγα πραγματικά ότι το αποτέλεσμα με εντυπωσίασε», θυμάται ο κ. Ντέμπλας, ενώ σημειώνει ότι «εμείς σα Δήμος έχουμε την ευθύνη της σίτισης των πληγέντων. Η μεγάλη συμβολή του Πολιτιστικού Συλλόγου της Σάρτης και των εθελοντών στο να ετοιμάσουν όλα αυτά τα πακέτα για φάει όλος αυτός ο κόσμος για κάποιες μέρες, ήταν αξιοθαύμαστη».
Σε μόλις τρεις ώρες μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς, η φωτιά ξέφυγε από κάθε έλεγχο, καθώς σημειώθηκαν διακοπές ηλεκτροδότησης, ενώ δόθηκε εντολή από την πυροσβεστική να εκκενωθούν τα σπίτια και οι εξοχικές κατοικίες που βρίσκονται από την πάνω πλευρά του δρόμου στον οικισμό Σάρτη, προς το δάσος. Παράλληλα, η αστυνομία είχε διακόψει την κυκλοφορία στην επαρχιακή οδό Αγίου Νικολάου – Σάρτης, προκειμένου να διευκολύνει το έργο της μεταφοράς νερού.
«Κηρύξαμε την περιοχή της Σάρτης στη Σιθωνία Χαλκιδικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Πολύ δύσκολες συνθήκες, υπεράνθρωπες οι προσπάθειες των πυροσβεστών», ήταν το μήνυμα του περιφερειάρχη Απόστολου Τζιτζικώστα, ο οποίος από κοινού με την περιφερειακή σύμβουλο Χαλκιδικής Κατερίνα Ζωγράφου, έδωσαν το παρών στις επιχειρήσεις πυρόσβεσης.
Σύμφωνα με τον κ. Ντέμπλα «η δύσκολη στιγμή ήταν στις 9 το πρωί, επειδή ο δυτικός άνεμος έφερνε τη φωτιά προς τη Σάρτη. Εκείνη την ώρα αποφασίστηκε η εκκένωση του οικισμού του Κάμπου, με συντονισμό, Πυροσβεστική, Αστυνομία κλπ. Ειδοποιήσαμε όσους είχαν κατοικίες στον Κάμπο της Σάρτης, στη πάνω πλευρά του οικισμού δηλαδή με ντουντούκες να εκκενώσουν την περιοχή. Ήταν δύσκολη στιγμή που έπρεπε να παρθούν αποφάσεις».
«Μας βοήθησε ο Άγιος Δημήτριος»
«Η πυρκαγιά ξέσπασε γύρω στις 6.00 το ξημέρωμα. Είχε μαυρίσει όλος ο ουρανός. Πήγαμε στην κοινότητα και φωνάξαμε πυροσβεστικά. Ήταν πάρα πολύ επικίνδυνη η φωτιά. Πλησίαζε τον οικισμό. Είχαμε πάρα πολλές δυνάμεις ευτυχώς, καθώς είχαν δώσει το παρών και ο στρατηγός της πυροσβεστικής, αλλά και ο περιφερειάρχης», θυμάται από το μοιραίο εκείνο ξημέρωμα ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Σάρτης, κ. Μιχάλης Σπανός τονίζοντας πως «ήταν δυνατή φωτιά. Πήγε και προς το Πλατανίτσι να κάψει και προς τον οικισμό στον Κάμπο. Εκκενώσαμε κάποια σπίτια από τον Κάμπο στα οποία ζούσαν περίπου 6 οικογένειες. Στο υδραγωγείο ευτυχώς, φύσηξε ένα αεράκι και κατευθύνθηκε προς την Αχλάδα και κάηκε η πλευρά της Αχλάδας, η οποία είναι θαμνώδης. Ένα σπίτι με φωτοβολταϊκά ευτυχώς το πήρε ξυστά. Στο δίπλα κάηκε μόνο λίγο η σκεπή. Ευτυχώς δεν είχαμε απώλειες», σημειώνει ο κ. Σπανός προσθέτοντας πως «Μας βοήθησε ο Άγιος Δημήτριος».
«Η δύσκολη στιγμή ήταν τη νύχτα που δεν είχαμε τηλέφωνα. Είχε κοπεί το σήμα. Είχε κατευθυνθεί η φωτιά προς την πλευρά του αναμεταδότη. Ήταν δύσκολη στιγμή που δε μπορούσαμε να έρθουμε σε επικοινωνία μέσω τηλεφώνου ο ένας με τον άλλον».
Αξιοσημείωτη και παράλληλα συγκινητική όμως ήταν και η συνεισφορά των πολιτών της Σάρτης και των γύρω περιοχών οι οποίοι σύμφωνα με τον κ. Σπανό «ήταν όλοι οργανωμένοι. Όλοι με τα φορτηγάκια τους είχανε βυτία επάνω και κουβαλούσαν νερό. Όλο το χωριό ήταν εθελοντές, ενώ έσπευσαν άμεσα όλες οι εθελοντικές ομάδες της γύρω περιοχής. Δεν υπήρχε φορτηγό στη Σάρτη που να μη κουβαλούσε νερό για να το προσφέρει στην Πυροσβεστική, προκειμένου να μην έχει τα πήγαινε -έλα για να ανατροφοδοτείται».
Χρειάστηκαν δύο εικοσιτετράωρα, 160 πυροσβέστες με 70 υδροφόρα οχήματα, επιπλέον υδροφόρα οχήματα και μηχανήματα έργου του Δήμου και της ΠΕ Χαλκιδικής, 4 αεροσκάφη, δύο ελικόπτερα και ένα βοηθητικό ελικόπτερο συντονισμού, καθώς και η συνδρομή του ΓΕΕΘΑ, της ΕΛ.ΑΣ, του Λιμενικού Σώματος – Ελληνική Ακτοφυλακή και του ΕΚΑΒ, για να σβήσει η μεγάλη φωτιά της Σιθωνίας.
Ευτυχές ήταν το γεγονός, πως παρά το μέγεθός της και την κατάσταση στην περιοχή, η μεγάλη αυτή κινητοποίηση οδήγησε σε πολύ μικρές απώλειες. «Οι ζημιές ήταν ελάχιστες. Πιο πολύ σε μελισσοσμήνη. Άμεσα ο ΕΛΓΑ κινήθηκε και κάλεσε όλους αυτούς που είχανε υποστεί ζημιές να τις δηλώσουν», σημειώνει ο κ. Ντέμπλας, ενώ παράλληλα σύμφωνα με τον πρόεδρο της Τοπικής Κοινότητας Σάρτης, μοναδική παράπλευρη απώλεια υπήρξε ένα περιπατητικό μονοπάτι στο βουνό. «Είχαμε κάνει ένα περιπατητικό δρόμο για να πηγαίνουμε στο βουνό πάνω για περπάτημα. Εκείνος καταστράφηκε. Κατά τα άλλα δεν επηρέασε τον τουρισμό, διότι η φωτιά ξέσπασε πάνω στο βουνό και δε φαίνεται πολύ από τον δρόμο. Λίγο μόνο μια περιοχή στην Αχλάδα και ένα κομμάτι στο Πλατανίτσι. Ήταν στην κορυφογραμμή του βουνού και δεν πήγε προς τον Κάμπο της Σάρτης και την έκταση που είχαμε εκκενώσει».
Βίντεο που απεικονίζει την εξέλιξη της μεγάλης δασικής πυρκαγιάς κοντά στη Σάρτη Σιθωνίας Χαλκιδικής το 2018, όπως αυτή προβλέφθηκε από το προγνωστικό σύστημά του WRF-SFIRE, έδωσε στη δημοσιότητα η ομάδα meteo.gr του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών:
Βίντεο από την εικόνα της περιοχής τέσσερα χρόνια μετά την πυρκαγιά:
Φέτος, στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Προστασίας Δασών «Antinero» υλοποιείται σε ολόκληρη τη χώρα, με χρηματοδότηση 50 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και 22 εκατομμυρίων ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό, σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, πρόγραμμα εργασιών πυροπροστασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, το Δασαρχείο Πολυγύρου, στο οποίο εντάσσεται η Σιθωνία ως περιοχή ευθύνης, έχει προχωρήσει σε εκτενείς προληπτικούς καθαρισμούς, στην απομάκρυνση συσσωρευμένης επί δεκαετίες καύσιμης βιομάζας, στη συντήρηση δασικών δρόμων καθώς και στη διάνοιξη αντιπυρικών ζωνών, εργασίες οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις δεν είχαν υλοποιηθεί τα τελευταία 30 χρόνια.
