Λύση αναμένεται να δοθεί σε ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει τους κατοίκους των Σταγείρων εδώ και δεκαετίες, καθώς δημοπρατήθηκε η δημιουργία του νέου αποχετευτικού δικτύου που θα καλύπτει ολόκληρη την κοινότητα, όπως εξηγεί στο Xalkidiki Politiki ο πρόεδρος Φαναράς Δημήτριος.
Τα Στάγειρα, το χωριό που έλαβε το όνομά του από την αρχαία ομώνυμη πόλη και γενέτειρα του σπουδαίου αρχαίου φιλοσόφου Αριστοτέλη, αποτελούν μία σημαντική κοινότητα που αριθμεί περί τους 350 κατοίκους. Με περίοπτη θέση στους πρόποδες του όρους Στρατονικού και σε μικρή απόσταση από τη θάλασσα, αποτελεί ένα από τα 12 Μαντεμοχώρια της Χαλκιδικής. Σήμερα στην είσοδο του χωριού μπορεί να βρει κανείς το πάρκο στο οποίο βρίσκεται ο ανδριάντας του Αριστοτέλη καθώς επίσης και πολλά υπέργεια μνημεία, όπως πύργοι (ένας του 16ου αιώνα), δημόσια λουτρά και το κονάκι του Μαδέμ Αγά, από την εποχή των Σιδηροκαυσίων.
Πρόεδρε πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία του χωριού σας.
Η αρχαία πόλη βρίσκονταν εδώ, όπου υπάρχουν και τα αρχαία κτίσματα. Εδώ ήταν τα Σιδηροκαύσια, στα Στάγειρα στο δυτικό μέρος. Υπάρχουν πολλά κτίσματα αρχαία σε όλη τη βόρεια πλευρά, γι’ αυτό έχουμε και προβλήματα πολλά με την αρχαιολογία. Ήταν η έδρα των Μαντεμοχωρίων που περιλάμβανε πολλά χωριά και υπήρχαν και δύο νομισματοκοπεία στην περιοχή δυτικά του χωριού προς το Πάρκο του Αριστοτέλη. Επί Τουρκοκρατίας, τα παλιά χρόνια, υπήρχε μεγάλη ευημερία εδώ για τους κατοίκους γιατί είχαν προτερήματα για τους Αγάδες, γιατί δούλευαν, έβγαζαν χρυσό με αποτέλεσμα να έχουν πολλές ελευθερίες. Υπάρχουν πολλά σημεία εδώ στα Στάγειρα που φαίνεται ακόμα και σήμερα πού γινόταν οι εκμεταλλεύσεις, γιατί έχουν μείνει τα απομεινάρια της επεξεργασίας.
Ποιά είναι τα σημεία που κάποιος μπορεί να βρει στο χωριό σας και να τα επισκεφτεί;
Βασικά είναι το Πάρκο με τον αδριάντα με το οποίο είχαμε προβλήματα από το 2019. Υπήρχε ένα τουριστικό περίπτερο Ξενία, δημοπρατήθηκε, ο ενοικιαστής ήθελε να το κάνει καινούργιο, γεγονός που απαιτούσε μελέτες με αποτέλεσμα να χρονοτριβήσουμε δύο χρόνια και τελικά δεν πήρε την έγκριση της αρχαιολογίας. Τώρα θα εξωραΐσουμε αυτό, θα το επισκευάσουμε και υπάρχει δέσμευση ότι το Πάσχα θα γίνουν τα εγκαίνια. Πρόκειται για ένα πολύ ωραίο μέρος. Ακριβώς πάνω από το Πάρκο υπάρχει το ένα από τα δύο λουτρά της εποχής των Σιδηροκαυσίων που έχει συντηρηθεί, έχει ανακατασκευαστεί και είναι ένα κόσμημα. Στα 100 μέτρα περίπου από εκεί είναι η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου πάνω στον λόφο που την επισκέπτονται συχνά. Στα 300 μέτρα υπάρχει η Παναγία η Σπηλιώτισσα που πρόκειται για μία πολύ παλιά εκκλησία με παράδοση και με ιστορία. Εκεί πραγματοποιούμε διάφορα πανηγύρια. Για όλα αυτά πραγματοποιούνται μελέτες ούτως ώστε στο άμεσο μέλλον να συνδεθούν όλα αυτά με πεζοδρόμηση προκειμένου να γίνει σαν περιπατητική διαδρομή. Σκεφτείτε ότι από το Πάρκο του Αριστοτέλη εκεί είναι το ξεκίνημα της περιπατητικής διαδρομής προς τα Αρχαία Στάγειρα. Εκεί σταματάνε τα λεωφορεία, ήδη οι επισκέπτες περνάνε από αυτά τα σημεία που θέλουμε να πεζοδρομήσουμε.
Ποιες είναι οι κυριότερες γιορτές, ήθη και έθιμα;
Έχουμε στις 8 Σεπτεμβρίου που γιορτάζει η κεντρική μας εκκλησία της Γενέσεως της Θεοτόκου και ταυτόχρονα γιορτάζει και η εκκλησία της Παναγίας Σπηλιώτισσας, που τη λέμε Παναγούδα, η οποία είναι στα πλατάνια και είναι ένας πολύ όμορφος χώρος. Παλιά γινόταν μεγάλη εμποροπανήγυρη. Επίσης υπάρχει και ο Άγιος Γεώργιος, που ανάλογα πότε πέφτει πριν ή μετά το Πάσχα, κάνουμε λειτουργία και παράλληλα έχουμε ένα μικρό πανηγύρι. Ακόμα έχουμε και τον Άγιο Σάββα τον Σταγειρίτη στις 10 Ιουνίου, ο οποίος ήταν μοναχός στο Άγιο Όρος και διοργανώνουμε επίσης ένα μικρό πανηγύρι.
Πως είναι η καθημερινότητα στο χωριό σας σήμερα; Με τι ασχολούνται οι κάτοικοι;
Οι κάτοικοι ασχολούνται επαγγελματικά κυρίως με τα μεταλλεία. Υπάρχουν και ελάχιστα άτομα σε διάφορες άλλες δουλειές. Ανέκαθεν οι κάτοικοι του χωριού ασχολούνταν με τα μεταλλεία, ωστόσο παλιότερα υπήρχαν και κάποια άτομα που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία, τώρα δεν υπάρχει κανένας. Παλιότερα υπήρχαν 20 υλοτόμοι, πλέον υπάρχουν 5. Έχουν μειωθεί.
Υπάρχει κάτι που θα βελτίωνε ή θα άλλαζε την ποιότητα ζωής των κατοίκων;
Το κυριότερο είναι ότι εδώ και χρόνια είχαμε μεγάλο πρόβλημα με το αποχετευτικό μας δίκτυο, το οποίο μαζί με τον Δήμαρχο τον Στέλιο Βαλιάνο, καταφέραμε να το εντάξουμε σε πρόγραμμα. Βγήκε η χρηματοδότηση, δημοπρατήθηκε. Υπάρχει ο ανάδοχος του έργου και πιστεύουμε ότι την Άνοιξη θα ξεκινήσει. Μιλάμε για αποχετευτικό δίκτυο σε όλο το χωριό. Πρόκειται για ένα έργο που θα μας λύσει ένα μεγάλο χρόνιο πρόβλημα.
Παράλληλα γίνεται η διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου, το πάρκο με το parking για να γίνει πεζοδρόμηση, να πηγαίνει στην Παναγούδα, να περνάει από το οθωμανικό λουτρό και να επιστρέφει στο πάρκο ούτως ώστε να υπάρχει η δυνατότητα όσοι ξεκινούν για τη διαδρομή προς τα Αρχαία Στάγειρα να προχωράν από την επάνω εκκλησία. Μάλιστα το πάρκο περιλαμβάνει την κατασκευή εναέριας πεζογέφυρας. Με κόπους και με βάσανα βρέθηκε ένα κονδύλιο για τη μελέτη.
Επιπλέον εκείνο που μας λείπει είναι κάποια ενοικιαζόμενα δωμάτια. Κάνουμε προσπάθειες να βρούμε κάποιον ούτως ώστε αν μπορέσουν να τα δημιουργήσουν για να μπορέσουμε να υποστηρίξουμε τον τουρισμό.
Πηγή φωτογραφιών: Προσωπικό αρχείο κ. Φαναρά Δημητρίου
