Το Παλαιόκαστρο βρίσκεται στα νοτιο-δυτικά του Χολομώντα, οχτώ χιλιόμετρα περίπου από τον Πολύγυρο και σε υψόμετρο 570 μ. Ο πληθυσμός του ανέρχεται γύρω στους 150 κατοίκους, οι οποίοι διατηρούν τα έθιμα του τόπου τους και διοργανώνουν πολλές τοπικές γιορτές και πανηγύρια καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Το XalkidikiPolitiki θέλοντας οι αναγνώστες του να γνωρίσουν καλύτερα αυτό το μικρό, αλλά ιδιαίτερο χωριό με την μακρόχρονη ιστορία επικοινώνησε με τον πρόεδρο της κοινότητας Στέλιο Κωστάρα θέτοντας του μερικά ερωτήματα: 

Πρόεδρε πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία του χωριού.

Το χωριό υφίστατο και επί Τουρκοκρατίας με το όνομα τότε Καϊτζίκ. Το όνομα είναι παράφραση της τούρκικης λέξης Κάγιατζικ, που σημαίνει “τόπος γεμάτος πέτρες“ ή “πετρώδες έδαφος”. Είναι πραγματικά ενδιαφέρον ότι το Παλαιόκαστρο αποτελείται από δυο χωριά, που απέχουν μεταξύ τους περίπου ένα χιλιόμετρο: Τον παλιό οικισμό που επίσημα ονομάζεται Παλαιόκαστρο και το νέο οικισμό που επίσημα ονομάζεται Διασταύρωση Παλαιοκάστρου. Ο παλιός οικισμός, μαζί με τον Παρθενώνα του Νέου Μαρμαρά, με το Προεδρικό Διάταγμα 19.10.78 (ΦΕΚ 594 Δ’ της 12-11-1978), έχουν χαρακτηριστεί ως οι μοναδικοί παραδοσιακοί οικισμοί στο νομό Χαλκιδικής. Οι κάτοικοι από ότι φαίνεται ήρθαν στον νέο οικισμό, καθώς παρουσίαζε καλύτερη γεωγραφική θέση και επειδή υπήρχαν περισσότερα χωράφια για καλλιέργεια. Στον παλιό οικισμό τα περισσότερα οικήματα έχουν αγοραστεί από ξένους και λίγοι είναι οι ντόπιοι που ζουν ακόμη εκεί.  Οι περισσότεροι ασχολούνται με την γεωργία (σιτηρά), και την υλοτομεία, ενώ ελάχιστοι ασχολούνται και με την κτηνοτροφία.

Ποια είναι τα σημεία που κάποιος μπορεί να βρει στο χωριό σας και να τα επισκεφθεί;

Σίγουρα αξίζει κανείς να επισκεφθεί τα διάσπαρτα ξωκλήσια μας που βρίσκονται σε μια ειδυλλιακή περιοχή γεμάτη από δέντρα και τρεχούμενα νερά. Επίσης ιδανική πρόταση αποτελεί η περιοχή “Λουζίκι” με το ποτάμι και τα πλατάνια να δημιουργούν ένα πανέμορφο τοπίο για περιπατητική διαδρομή! Την επίσκεψη σας αξίζει και ο “Παλαίκαστρος” (κάστρο) από τον οποίο πήρε και το όνομά του το χωριό. Καταλαμβάνει την κορυφή ενός λόφου με μέγιστο υψόμετρο 767μ. και έχει υπέροχη θέση θέας. Τέλος δεν θα πρέπει να παραλείψετε να δείτε τον παλιό παραδοσιακό οικισμό του Παλαιοκάστρου, στον οποίο σώζονται αναλλοίωτα πολλά πέτρινα σπίτια. Μερικά βέβαια έχουν αναπαλαιωθεί με σεβασμό στην αρχική μορφή τους.

Ποιες είναι οι κυριότερες γιορτές, ήθη και έθιμα;

Οι “Φωταροί” του Παλαιοκάστρου είναι ένα πολύ παλιό έθιμο που χάνεται στα βάθη του χρόνου και πραγματοποιείται εδώ και χρόνια την παραμονή και ανήμερα των Θεοφανείων. Την ονομασία του την οφείλει στην ημέρα που πραγματοποιείται, την ημέρα των Φώτων. Οι κύριες εορτές του χωριού είναι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου και του Αγίου Χριστοφόρου στις 9 Μαΐου. Εκείνες τις ημέρες, παραμονή και ανήμερα πανηγυρίζουν τα ξωκλήσια μας, τα οποία βρίσκονται μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον που περιβάλλεται από βελανιδιές και ποτάμια. Στην μνήμη των Αγίων κάθε χρόνο τελείται εσπερινός και θεία λειτουργία, ενώ ακολουθεί παραδοσιακό γλέντι με φαγοπότι και παραδοσιακό κουρμπάνι για τους πιστούς.

• Πως είναι η καθημερινότητα στο χωριό και αν υπάρχει κάτι που θα άλλαζε ή θα βελτίωνε την ποιότητα ζωής των κατοίκων;

Το Παλαιόκαστρο είναι ένα πολύ ήσυχο χωριό, γιατί στην ουσία κατοικείται από ανθρώπους μεγάλης ηλικίας. Είναι ένας προορισμός με πολύ καλό κλίμα και αυτός είναι και ένας λόγος που πολλοί Θεσσαλονικείς έχουν έρθει να ζήσουν μόνιμα στο χωριό. Το καλοκαίρι σαφώς στο χωριό επικρατεί περισσότερη κίνηση και γινόμαστε τριπλάσιοι, καθώς έρχονται όλοι αυτοί που λείπουν, αλλά και ξένος κόσμος για διακοπές. Όσο αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας θα μπορούσε σίγουρα να βελτιωθεί το χωριό από την άποψη ότι είμαστε μόνο μερικά χλμ από την πρωτεύουσα του νομού τον Πολύγυρο. Είμαστε η πύλη του Χολομώντα και αυτό τα λέει όλα. Σίγουρα πρέπει να αλλάξει η εικόνα της κεντρικής εισόδου του χωριού με κατάλληλο ηλεκτροφωτισμό, πεζοδρόμηση κ.α., γιατί όπως και να έχει μια κεντρική είσοδος αποτελεί πάντα την βιτρίνα ενός χώρου. Επίσης άμεσα πρέπει να συντηρηθεί και να αναδειχθεί περεταίρω το παλιό δημοτικό σχολείο που σήμερα στεγάζεται εκεί ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού και υλοποιεί τις δράσεις του. Αν μη τι άλλο το κτίσμα αυτό αποτελεί κληρονομιά για τον τόπο και τους κατοίκους του και θα έπρεπε να αποτελεί σήμα κατατεθέν τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες. Επιπλέον, όπως πολλές φορές έχω κάνει νύξη στον δήμο, το γήπεδο του χωριού θα μπορούσε να αναμορφωθεί και να γίνει ένας χώρος για ποικίλες αθλητικές δραστηριότητες των παιδιών. Πρόκειται για ένα γήπεδο το οποίο αυτή τη στιγμή μένει ανεκμετάλλευτο, καθώς το Παλαιόκαστρο δεν έχει ομάδα ποδοσφαίρου. Το παλιό λατομείο που φαίνεται και από την κατηφόρα του Πολυγύρου πρέπει και αυτό κάπως να αξιοποιηθεί. Εγώ προσωπικά έχω προτείνει να φωτιστεί και σε δεύτερη φάση να γίνει χώρος εκδηλώσεων, καθώς το κτίριο παρουσιάζει τρομερή ακουστική. Να αναφέρω ότι ένα θέμα που επείγει είναι η αντικατάσταση των εναπομείναντων παλαιών και προβληματικών δικτύων ύδρευσης που περιμένει με αγωνία το μισό χωριό. Τέλος και ύστερα από τις σχετικές δημοπρατήσεις, αναμένουμε με αγωνία από τον δήμο την ασφαλτόστρωση στους χωμάτινους δρόμους.