Το Πάσχα για πολλούς είναι μία όμορφη περίοδος από την οποία πηγάζουν μοναδικές παραδόσεις και ιδιαίτερα ήθη και έθιμα, ξεχωριστά για κάθε περιοχή της Ελλάδας.
Η Αρναία διαθέτει εδώ και ολόκληρα χρόνια, ένα δικό της «εορταστικό» χάρτη ο οποίος περιλαμβάνει τοπικές συνήθειες και τοπικές παραδόσεις οι οποίες κληρονομούνται από γενιά σε γενιά και συστήνουν ένα αρμονικό παζλ καθώς και ένα ξεχωριστό χαρακτήρα.
Οι μέρες αυτές στο όμορφο χωριό είναι πάντα εναλλακτικές και σίγουρα ξεχωριστές. Η παράδοση της Αρναίας συναντά τον Χριστιανισμό συνθέτοντας μερικά από τα ωραιότερα πασχαλινά έθιμα και όχι μόνο!
Το XalkidikiPolitiki σας τα παρουσιάζει αναλυτικά έτσι όπως τα περιέγραψε ο πρόεδρος της Πολιτιστικής Εταιρίας Αρναίας Χρήστος Ζυγούρης.
Η Πολιτιστική Εταιρία της Αρναίας παραμένει πίστη στις παραδόσεις και την Κυριακή του Πάσχα, παρουσία του σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ.κ. Θεόκλητου, των ιερέων και της δημοτικής αρχής, παιδιά χορευτικών τμημάτων, ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές μοιράζουν τσουρέκια, κόκκινα αυγά και πίτες στους κατοίκους, αλλά και στους επισκέπτες που έχουν μαζευτεί στην κεντρική πλατεία: «Τα χορευτικά τμήματα στη συνέχεια χορεύουν και χαρίζουν στο κοινό ένα εντυπωσιακό θέαμα υπό τους ήχους της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρναίας», εξηγεί ο κ. Ζυγούρης.
Την τρίτη ημέρα αναβιώνει το έθιμο του “Κότσμανου”και της “Σουσσαρίτσας”. Ο «Κότσμανος είναι ένα έθιμο το οποίο είναι κατάλοιπο από την Τουρκοκρατία. Το όνομα αυτό προέρχεται από την παραφορά του ονόματος του Τούρκου αγά της περιοχής, ο οποίος λεγόταν “Κοτσμανλής”. Μάλιστα στην περιοχή της Αρναίας πολλοί είναι αυτοί που το αποκαλούν και “Κούτσμανου”. Οι άνδρες της Αρναίας τότε φορούσανε τα καλά τους και μαζί με τα καριοφίλια και τα άλογά τους, ανηφορίζανε προς το ύψωμα του Άι-Λια όπου μετά τη θεία λειτουργία αγωνιζόντουσαν στην σκοποβολή.Υπό την τουρκοκρατία αυτός ήταν ένας τρόπος να μπορούν να συνεχίζουν και να εξασκούνται στην σκοποβολή, ώστε να είναι έτοιμοι την ώρα της επανάστασης. Λέγεται μάλιστα ότι για τον ίδιο λόγο τότε στο χωριό πραγματοποιούνταν και αλογοδρομίες. Έπειτα ακολουθούσε ένα μεγάλο γλέντι με χορό, τραγούδι και φαγοπότι, όπου όλος ο κόσμος κατευθυνόταν στο άλσος της Αγίας Παρασκευής. Όσον αφορά το έθιμο της “Σουσαρίτσας” ήταν ένας μικρός διαγωνισμός ανάμεσα στους κατοίκους οι οποίοι κρατώντας κόκκινα αυγά επιχειρούσαν να τα πετάξουν όσο πιο μακρά γίνεται ο ένας από τον άλλο χωρίς βέβαια να σπάσουν. Το μέρος που πετούσαν τα αυγά ήταν καλυμμένο με χόρτα.
Σήμερα πια σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Ζυγούρη οι κάτοικοι συγκεντρώνονται από νωρίς το πρωί με τα άλογα και τα μουλάρια τους στην κεντρική πλατεία της Αρναίας, με προορισμό το ύψωμα του προφήτη Ηλία. Πρόκειται για έναν αρχαιολογικό χώρο στον οποίο υπάρχει και ένα ξωκλήσι. Έτσι, λοιπόν κάθε χρόνο αυτή την ημέρα τελείται θεία λειτουργία μαζί με αρτοκλασία και την περιφορά της εικόνας. Αφού τελειώσει η θεία λειτουργία η πολιτιστική εταιρεία προσφέρει κεράσματα στον κόσμο και ύστερα αρχίζει το μεγάλο γλέντι όπου οι ντόπιοι χορεύουν τραγουδώντας τον “Κούτσμανο”. Στη συνέχεια οι ιππείς και ο κόσμος κατευθύνονται σε ένα σημείο κοντά στο λόφο του προφήτη Ηλία για να διαδραματιστεί η σκοποβολή. Εκεί αναβιώνει σε απόσταση περίπου 40 μέτρων το έθιμο της σκοποβολής, με στόχο τα κόκκινα αυγά. Όταν βγει ο νικητής της σκοποβολής κατευθυνόμαστε πάλι όλοι μαζί προς το άλσος της Αγίας Παρασκευής όπου λαμβάνει χώρα το έθιμο της Σουσαρίτσας. Παιδιά από όλες της ηλικίες χωρισμένα ηλικιακά, έχοντας σχηματίσει διαδρόμους πετάνε όσο πιο μακρυά μπορούν κόκκινα αυγά με σκοπό να μην σπάσουν. Το αυγό που θα φτάσει πιο μακρυά χωρίς να σπάσει θα είναι και το νικητήριο: «Εκείνη τη στιγμή γίνεται και η απονομή των βραβείων στους νικητές της σκοποβολής και της Σουσαρίτσας. Το έθιμο λήγει με την περιφορά της εικόνας στο ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής από τους ιππείς και όταν αυτό είναι εφικτό τα παιδάκια κάνουν μία μικρή βόλτα με τα άλογα των ιππέων» σημειώνει ο πρόεδρος ο οποίος εξηγεί ότι αυτό το έθιμο σύμφωνα με τις γραφές πραγματοποιείται την τρίτη ημέρα του Πάσχα, αλλά επειδή η τρίτη ημέρα είναι εργάσιμη αποφασίσανε φέτος το έθιμο να πραγματοποιηθεί την δεύτερη ημέρα του Πάσχα, ώστε να μπορεί ο κόσμος να συμμετέχει!
«Η παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα μας θέλω να πιστεύω ότι μας αφορούν όλους. Εδώ και αρκετά χρόνια γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια να κρατήσουμε αναλλοίωτη την κληρονομιά μας και να την μεταφέρουμε στα παιδιά μας, στις επόμενες γενιές αυτού του τόπου!», καταλήγει ο κ. Ζυγούρης.
