Η Φούρκα αποτελεί έναν από τους πιο ελκυστικούς τουριστικούς προορισμούς της Χαλκιδικής. Βρίσκεται στην καρδιά της Κασσάνδρας και εντυπωσιάζει τους επισκέπτες με το κατάφυτο δάσος, τα καταγάλανα νερά της θάλασσας, στην παραλία Φούρκας, και τα ιστορικής σημασίας κτίσματα που διαθέτει. Η Φούρκα ως οικισμός διακρίνεται στο παραδοσιακό χωριό και στον παραθαλάσσιο οικισμό Σκάλα, τα οποία απέχουν μεταξύ τους περίπου 3 χλμ.
Όπως τονίζει και η πρόεδρος της Κοινότητας κα Καρούτσου Αθανασία, η περιοχή φημίζεται για τις όμορφες εκκλησίες της, καθώς διαθέτει συνολικά έξι ναούς, μερικούς από τους οποίους χτίστηκαν τον 19ο αιώνα.
Πρόεδρε πείτε μας λίγα λόγια για την ιστορία του χωριού σας.
Το χωριό μας υπολογίζεται ότι είναι από τον 16ο αιώνα. Δεν είναι σίγουρο εάν οι πρώτοι κάτοικοι έχουν έρθει από τη Φούρκα από την Ήπειρο, ή εάν ονομάστηκε Φούρκα, διότι εδώ είναι ένα ποτάμι που σχηματίζει ένα V, σαν Φούρκα δηλαδή. Εδώ στο σημείο, έρχονται και ενώνονται και γίνονται ένα, δύο ποτάμια που πηγάζουν από τον Πολύγυρο.
Ποια είναι τα σημεία που κάποιος μπορεί να βρει στο χωριό σας και να τα επισκεφτεί;
Το χωριό μας έχει πολλές ομορφιές καθώς είναι κτισμένο σε κοιλάδα η οποία περιβάλλεται από πεύκα. Στη σκάλα Φούρκας, μπορεί κανείς να επισκεφθεί την παραλία μας, που είναι οργανωμένη και διαθέτει bars, καφετέριες, πιτσαρίες, ψαροταβέρνες κλπ. Έχουμε βέβαια και αρχαία τα οποία δυστυχώς μέχρι στιγμής δεν έχουν αναδειχθεί όπως θα έπρεπε. Επίσης τώρα τελευταία βρήκαν ένα καράβι και δεν μπορούν να το ανασύρουν διότι απαιτούνται πολλά χρήματα. Ωστόσο πήραν φωτογραφίες, βγάλανε από μέσα διάφορα πήλινα που είχε και θα αναρτήσουν φωτογραφίες στην παραλία στο σημείο όπου βρέθηκε. Σκεφτείτε ότι εντοπίστηκε σε πολύ κοντινή απόσταση σε πέντε μέτρα βάθος και το σκαρί του είναι σα καινούργιο δεν έχει πάθει τίποτα, ενώ τα κατάρτια που ήταν εκτός άμμου έχουν σαπίσει. Επίσης έχουμε το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα, κοκκινίζει όλος ο τόπος.
Στη Φούρκα, έχουμε την εκκλησία των Τριών Ιεραρχών που την έκανε ο Ξενοφών Παιονίδης. Πρόκειται για μία πολύ σημαντική προσωπικότητα που έλκει την καταγωγή του από τον τόπο μας. Ήταν από τους πρώτους αρχιτέκτονες που έβγαλε η Ελλάδα. Σπούδασε στην Γερμανία και ήρθε με έναν Ιταλό που σπουδάσανε μαζί και κάνανε πάρα πολλά έργα. Η Θεσσαλονίκη είναι γεμάτη από δημιουργήματά του. Φέτος προς τιμή του πραγματοποιήθηκε ονοματοδοσία στον κεντρικό δρόμο που περνά σχεδόν έξω από το Κασσανδρινό, μέχρι την παραλία. Η ονοματοδοσία πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο με δωρεά ενός Τσέχου φίλου της περιοχής που κατέχει εξοχικό στη Μόλα Καλύβα.
Επίσης, έχουμε την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου που είναι από τον 19ο αιώνα. Αυτή ήταν η κεντρική εκκλησία του χωριού, όπου βρίσκεται και το κοιμητήριο. Εκεί κάτω υπάρχουν άλλες δύο εκκλησίες που είναι πρωτοχριστιανικές, αλλά για άγνωστους λόγους, πιθανόν υπέστησαν κάποιες καταστροφές, χτίζανε τη μία πάνω στην άλλη. Αυτή είναι η τρίτη που είναι του 18ου αιώνα περίπου. Έχει μέσα τοιχογραφίες, ενώ αναδείξαμε και το κοιμητήριο όπου έρχεται κόσμος για να το επισκεφθεί.
Ακόμη, πασίγνωστη για τις σημαντικές τοιχογραφίες που διαθέτει, είναι και η Αγία Παρασκευή που κατασκευάστηκε το 1857. Δυστυχώς τα παλιά χρόνια οι γιαγιάδες μας, ό,τι χαλούσε το ασβεστώνανε και είναι πάρα πολλές εικόνες ασβεστωμένες. Φυσικά είναι κομμάτια που είναι στο φως και άλλα που είναι κρυμμένα. Έχει ξυλόγλυπτο τέμπλο και πρόσφατα ήρθε η Αρχαιολογική Υπηρεσία το καθάρισε και το ανέδειξε.
Πολύ σημαντική είναι και μία εκκλησία που ονομάζεται Μαυρούτσα, της Ζωοδόχου Πηγής, που είναι πάνω στο βουνό και έχει ανεγερθεί την ίδια περίοδο με τον Άγιο Αθανάσιο. Μάλιστα λέγεται ότι παλιά επειδή ερχόταν οι πειρατές και το χωριό μας ήταν στην παραλία, οι κάτοικοι ανεβαίνανε πάνω στα βουνά και έτσι σιγά σιγά ήρθανε και χτίσανε πιο μέσα. Εικάζεται ότι κάποιες οικογένειες πήγαν πάνω στο βουνό και ήτανε κρυμμένες για χρόνια μέσα στον ναό.
Από εκεί και πέρα έχει διάφορα άλλα ιστορικά κτίσματα στην παραλία, ενώ το χωριό μας ξεχωρίζει για την πλούσια φύση και τα καθαρά νερά του.
Πώς είναι η καθημερινότητα στο χωριό και με τι δραστηριοποιούνται οι κάτοικοι;
Οι κάτοικοι ασχολούνται ως επί το πλείστον με τον τουρισμό. Ωστόσο έχουμε πάρα πολλούς μελισσοκόμους. Πρόκειται για μία σημαντική παράδοση για το χωρίο μας, καθώς έχουμε πάρα πολλές οικογένειες που ασχολούνται με τα μελίσσια και επίσης έχουμε πάρα πολλούς μεγάλους ελαιώνες. Παράγουμε πράσινη ελιά, βγάζουμε λάδι και έχουμε και ελαιοτριβεία στο χωριό μας. Επίσης τώρα τελευταία πολλοί αγρότες ασχολούνται και με την καλλιέργεια του ηλίανθου, με το καλαμπόκι, ενώ παλιότερα είχαμε και πολλούς που ασχολούνταν και με την βαμβακοκαλλιέργεια.
Ποιες είναι οι κυριότερες γιορτές, ήθη και έθιμα;
Έχουμε το μεγάλο πανηγύρι που το γιορτάζουμε ανήμερα της εορτής της Αγίας Μαρίνας στις 17 Ιουλίου. Πέφτει καλοκαίρι και γίνεται ένα πολύ μεγάλο πανηγύρι στην εκκλησία που είναι έξω από το χωριό στο βουνό, μεταξύ Βάλτας και Φούρκας. Επίσης στην παραλία, διοργανώνουμε το καλοκαίρι τη γιορτή του μελιού και διοργανώνουμε και εκδηλώσεις για τα καρναβάλια. Επίσης φέτος κάναμε πολλές γιορτές για τα παιδιά. Πραγματοποιήσαμε αντάμωμα χορευτικών συγκροτημάτων και από την Ευρώπη. Λόγω κορωνοϊού είχαμε μία δυσκολία τα τελευταία τρία χρόνια, ωστόσο φέτος ξεκινήσαμε δυναμικά τις εκδηλώσεις, οι οποίες λαμβάνουν χώρα καθ΄ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Υπάρχει κάτι που θα βελτίωνε ή θα άλλαζε την ποιότητα ζωής των κατοίκων;
Το κτήριο της Κοινότητας βρίσκεται μέσα σε ένα κτήμα που είναι ένα γύρω στο ένα στρέμμα και εντός αυτού διαθέτει περίπου 50 μέτρα. Αυτό το οικόπεδο πουλιέται. Το χωριό μας δεν διαθέτει μία κεντρική πλατεία να παίζουνε τα παιδιά. Όνειρό μου είναι να αγοραστεί και εκεί μέσα όπου υπάρχει ένα παλιό ελαιοτριβείο σε σχέδια του Παιονίδη, να κατασκευαστεί ένα Λαογραφικό Μουσείο καθώς υπάρχουν τα απαραίτητα αντικείμενα για να φιλοξενήσει. Πίσω υπάρχει μία κατοικία που θα μπορούσε να γίνει Κοινότητα και να γκρεμιστεί το μπροστά κτήριο ώστε να ανοίξει και να κατασκευαστεί μία παιδική χαρά, προκειμένου να παίζουν τα παιδιά.
Επίσης θα μπορούσαν να κατασκευαστούν θέσεις για ποδήλατα και για μηχανάκια, προκειμένου να μην τα έχουν σκορπισμένα και να μην κλείνουν την πλατεία. Το καλοκαίρι, έρχονται πολλοί τουρίστες με μεγάλα αυτοκίνητα και κλείνουν τη θέα προς τη θάλασσα. Οπότε εάν κατασκευαζόταν ένα πάρκινγκ ποδηλάτων, θα μπορούσε να πάψει αυτό το φαινόμενο.
Του Κλεόβουλου Χατζηβασιλείου
