Επιστολή προς τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων απέστειλαν οι Συλλογικοί & Συνεταιριστικοί Φορείς Καλλιέργειας Ελιάς Π.Ε. Χαλκιδικής.
Στην επιστολή κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ζητήματα που αφορούν το φαινόμενο της ακαρπίας της ελιάς, αλλά και για τις επιπτώσεις της.
Αναλυτικά η επιστολή
ΘΕΜΑ: «Ακαρπία της Ελιάς Χαλκιδικής για το έτος 2023»
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Λαμβάνοντας υπόψη, την κατάσταση της φετινής καλλιεργητικής περιόδου, στην ελαιοκαλλιέργεια της Περιφερειακής Ενότητας Χαλκιδικής, όπου παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της ακαρπίας, σε ποσοστό άνω του 90%, απευθυνόμαστε σε εσάς γνωρίζοντάς σας ότι, οι ασυνήθιστα αυξημένες θερμοκρασίες, που επικράτησαν κατά κόρον στην περιοχή της Χαλκιδικής για εξαιρετικά μεγάλο χρονικό διάστημα (Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2022) σε συνδυασμό με την παροδική, αλλά ιδιαίτερα υψηλή θερμοκρασία του Ιανουαρίου του 2023, επηρέασαν σε μη αναστρέψιμο βαθμό το στάδιο επαγωγής των οφθαλμών και των ενδοοφθαλμικών μορφολογικών μεταβολών των ελαιόδεντρων, με αποτέλεσμα τη μη διαφοροποίηση ή τη μερική διαφοροποίηση, των ανθοφόρων οφθαλμών ανεξάρτητα από τις θερμοκρασίες, που επικράτησαν στη συνέχεια.
Σας γνωρίζουμε επίσης ότι, η κύρια ποικιλία ελιάς, που καλλιεργείται στη Χαλκιδική η «Χονδρολιά Χαλκιδικής» και η «Χαλκιδικής», σύμφωνα με τη βιβλιογραφία απαιτεί έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες για 900 τουλάχιστον ώρες κάτω των 7,2⁰C κατά τη χειμερινή περίοδο, ώστε να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του δένδρου σε ψύχος.
Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι, στη Χαλκιδική καλλιεργούνται περίπου 360.000 στρέμματα ελιάς, από τα οποία τα 225.000 για παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς και τα 135.000 για παραγωγή ελαιόλαδου. Ταυτόχρονα, με την καλλιέργεια ελιάς είναι συνδεδεμένες, λειτουργούν και αναπτύσσουν οικονομική δραστηριότητα περισσότερες από 150 μεταποιητικές μονάδες επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς, ελαιοτριβεία και τυποποίησης ελαιόλαδου. Συνολικά 60.000 άνθρωποι, από τις 100.000 του πληθυσμού της Χαλκιδικής, ποσοστό 60% δηλαδή, ασχολούνται με την καλλιέργεια ελιάς. Στο ποσοστό αυτό συμπεριλαμβάνονται εργαζόμενοι σε μεταποιητικές μονάδες, γεωπόνοι, παραγωγοί, εργάτες γης, έμποροι και όλα τα συναφή με την ελαιοκαλλιέργεια επαγγέλματα (βενζινάδικα, αρδευτικά καταστήματα, κλπ)
Σύμφωνα δε, με τεχνικά στοιχεία του ΓΕΩΤΕΕ, τα οικονομικά δεδομένα εξόδων για την καλλιέργεια της επιτραπέζιας ελιάς, είναι υψηλότερα από κάθε άλλη ποικιλία και ανέρχονται στα 775€/στρ. (λίπανση 150€/στρ., φυτοπροστασία 200€/στρ., εργατικά κλαδέματος και συγκομιδής 250€/στρ., ενεργειακό κόστος και άρδευση 100€/στρ., ενοίκιο 75€/στρ.).
Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι, λόγω της κλιματικής κρίσης, που έπληξε την ποικιλία της ελιάς Χαλκιδικής το 2021, εξαιτίας των συνεχών χαμηλών θερμοκρασιών και σύμφωνα με μελέτη, που διεξήχθη από την καθηγήτρια κ. Χριστίνα Αναγνωστοπούλου, του Τμήματος Μετεωρολογίας, της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΑΠΘ σχετικά με την κλιματική αλλαγή και την ελαιοκαλλιέργεια (η μελέτη επισυνάπτεται), το φαινόμενο είναι επαναλαμβανόμενο και πλήττει ιδιαίτερα την εν λόγω ποικιλία.
Από την πρώτη στιγμή, που παρατηρήσαμε την καθυστέρηση εμφάνισης ανθοταξιών στα ελαιόδεντρά μας και συγκεκριμένα για δεύτερη φορά σε μια τριετία, δεν μείναμε με σταυρωμένα χέρια. Απευθυνθήκαμε στην επιστημονική κοινότητα και συγκεκριμένα, κλήθηκε ο καθηγητής Δενδροκομίας κ. Αθανάσιος Μολασιώτης, της Σχολής Γεωπονίας, Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Α.Π.Θ., προκειμένου να γίνει επιτόπια εκτίμηση της κατάστασης και να υπάρξει επιστημονική τεκμηρίωση για το θέμα της ακαρπίας. Σύμφωνα με το πόρισμα του καθηγητή, το οποίο επισυνάπτεται, το ποσοστό ακαρπίας υπολογίζεται στο 90% και οφείλεται στην κλιματική κρίση.
Από τον καθηγητή ζητήθηκε ακόμη, η εκπόνηση έρευνας με αντικείμενο την επιστημονική τεκμηρίωση της ύπαρξης κλώνων των σημαντικότερων ποικιλιών ελιάς, που καλλιεργούνται στη Χαλκιδική, ώστε να απομονωθούν οι κλώνοι, που είναι ανθεκτικοί στην ακαρπία και την κλιματική αλλαγή, να διερευνηθούν περαιτέρω τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά τους, με την προοπτική της αναπαραγωγής και καλλιέργειας αυτών.
Θα θέλαμε να λάβετε επίσης υπόψη, ότι έχουμε ήδη καλλιεργήσει και συνεχίζουμε να καλλιεργούμε και να φροντίζουμε τα δέντρα μας κανονικά χωρίς να αναμένουμε να αποδώσουν. Να σημειωθεί επίσης ότι γίνεται μεθοδευμένη δουλειά στην καλλιέργεια της ελιάς Χαλκιδικής, με ολοκληρωμένη και βιολογική διαχείριση.
Κύριε Υπουργέ,
γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα και σύμφωνα με επίσημα στοιχεία ότι, η επιτραπέζια ελιά Χαλκιδικής αποτελεί εθνικό και όχι τοπικό προϊόν, κατά 95% εξαγώγιμο και αναγνωρισμένο, με τα υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά του, στην παγκόσμια αγορά.
Αναγνωρίζοντας επιπροσθέτως, τις αδυναμίες του έως τώρα κανονισμού του ΕΛΓΑ με την μη πρόβλεψη των ζημιών των καλλιεργειών σε προ-ανθικό στάδιο, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε, να προκρίνετε με ευαισθησία το αίτημά μας για την στήριξη και ενίσχυση των ελαιοκαλλιεργητών της Π.Ε. Χαλκιδικής, ως ένδειξη ενδιαφέροντος για την επιβίωση της ίδιας της ελαιοκαλλιέργειας. Είμαστε σίγουροι ότι, αντιλαμβάνεστε πέρα από τις οικονομικές συνέπειες της ακαρπίας που αντιμετωπίζουμε και τις κοινωνικές προεκτάσεις, που θα έχει το φαινόμενο στον τόπο μας.
Με εκτίμηση
