Δύσκολο επάγγελμα, μόνο για άνδρες, προς εξαφάνιση, κι άλλα παρόμοια κλισέ που περιγράφουν το επάγγελμα του τσαγκάρη, ουδόλως πλέον ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Ο τσαγκάρης σήμερα ζει και βασιλεύει σε κάθε γειτονιά καθώς κάποιος πρέπει να φροντίσει για τα παλιά μας… υποδήματα… μέχρι να αγοράσουμε καινούργια. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά να μεριμνήσει και για την άνεση των ποδιών μας αφού συχνά απευθυνόμαστε στον επαγγελματία του είδους για μεταποίηση, παρά για επιδιόρθωση.
Στα Ν. Μουδανιά, ο 40χρονος Μανώλης Καλλιοντζής καταρρίπτει τον μύθο της ηλικίας καθώς από τα νεαρά του χρόνια ακολούθησε τον πατέρα του στο μαγαζί και τώρα πλέον είναι τσαγκάρης δεύτερης γενιάς. Αρχικά στη Θεσσαλονίκη και έπειτα στη Χαλκιδική, ο Μανώλης δούλεψε με τον πατέρα του, έμαθε τη δουλειά – τέχνη όπως λέμε – και σήμερα λειτουργεί μόνος του τις «επιδιορθώσεις υποδημάτων». Δεν ανήκει σε κάποια αλυσίδα, δεν βγάζει και κλειδιά μαζί τις επιδιορθώσεις, παρά κάνει σωστά αυτό που έμαθε και γίνεται καλύτερος όσο περνά ο καιρός.
«Για να είμαι ειλικρινής δεν ήταν όνειρο ζωής, αλλά είπα γιατί όχι», παραδέχεται ο Μανώλης που ήρθε στη Χαλκιδική αφού πέρασε και από τα μαγαζιά του πατέρα του στη Θεσσαλονίκη. Όταν ξεκίνησαν μαζί στα Ν. Μουδανιά τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Μεσολάβησε η κρίση – ακόμη υπάρχει – ο κοβιντ και άλλα δεινά που έφερε για να φτάσουμε στο σήμερα, να βρεθεί σε έναν νέο χώρο (μαγαζί γωνία που λέμε) στο κέντρο των Ν. Μουδανιών και να είναι μόνος και κύριος του εαυτού του.
Κράτησε όλα τα εργαλεία και τα μηχανήματα και παρά το νεαρό της ηλικίας του δηλώνει ότι δουλεύει παραδοσιακά. «Χρησιμοποιώ τη μηχανή (έμβολο) εποχής Β Παγκοσμίου Πολέμου, αν και έχω καινούργια. Η παλιά με βολεύει. Δουλεύω με το σφυράκι και όχι με καρφωτικό. Αλλιώς δεν αισθάνεσαι το καρφί και αν έχει φτάσει στη θέση που πρέπει», εξηγεί ο Μανώλης και διευκρινίζει ότι η τεχνολογία βοηθά αλλά με τις παραδοσιακές μεθόδους λαμβάνεις καλύτερα την «πληροφορία» που χρειάζεσαι πάνω στη δουλειά.
«Οι περισσότεροι πελάτες είναι γυναίκες, ενώ μόλις τελευταία αυξήθηκε και η αντρική πελατεία καθώς και οι άνδρες προσέχουν την εμφάνισή τους αρκετά. Τα παπούτσια πέρασαν κρίση με το πολύ φθηνό εμπόρευμα που κυκλοφορεί σε μαγαζιά. Όταν κάποιος μπορεί να πάρει παπούτσι με 15 ευρώ δεν θα έρθει σε μένα να του το φτιάξω με 5 ευρώ. Θα το πετάξει και θα πάρει καινούργιο», απαντά ο Μανώλης.
Για το αν εκλείπει το επάγγελμα σταδιακά, δεν το πιστεύει ο ίδιος. Απλώς, όπως λέει, «προστίθενται και στα δικά μας μαγαζιά επιπλέον υπηρεσίες. Βγάζουμε κλειδιά, κ.α. παρόμοια, αλλά δεν το θεωρώ σωστό. Αν δεν κατέχεις κάτι δεν το κάνεις».
Οι τιμές και τα υλικά
Το κόστος επιδιόρθωσης παραμένει χαμηλό σε σχέση με τις αυξήσεις φωτιά που έχουν πάρει τα υλικά και τα αναλώσιμα. Ο Μανώλης δεν θέλει και δεν έχει ανεβάσει τις τιμές γιατί προτιμά να κρατά σταθερή την πελατεία του.
«Κάποιες υπηρεσίες χρεώνονται και χωρίς να περιλαμβάνουν υλικά. Το ¨άνοιγμα¨ του παπουτσιού για παράδειγμα πρέπει να έχει μια χρέωση αν και δεν ξοδεύεις κόλλα ή κάτι άλλο. Τα λειτουργικά όμως είναι πολύ υψηλά. Με το που ανοίγεις την πόρτα του μαγαζιού, ανάβεις το φως, κι αρχίζουν να τρέχουν τα έξοδα», λέει. Κι όπως τονίζει με έμφαση «η αγανάκτηση του κόσμου είναι έκδηλη. Απαντάς ότι χρεώνεις 3 ευρώ και αμέσως εισπράττεις αντίδραση. Όχι γιατί το ποσό είναι υπέρογκο αλλά γιατί υπάρχει εύλογη αγανάκτηση στον κόσμο που μόνο δίνει και δίνει».
…Ζητάνε ότι φαντάζεται κανείς
Το επάγγελμα έχει και την αστεία πλευρά. Παράλογες απαιτήσεις για μεταποιήσεις υποδημάτων που γίνονται, ή επιδιορθώσεις άλλων αντικειμένων.
«Ό,τι δεν κάνει άλλος μάστορας, το κάνει ο τσαγκάρης», αναρωτιέται ακόμη και σήμερα ο Μανώλης περιγράφοντας: «Έχουν έρθει στο μαγαζί ζητώντας χίλια περίεργα πράγματα. Να κολλήσω θαλάσσιο φουσκωτό, φυσούνα για μελίσσια, ακόμη και λεβιέ ταχυτήτων. Προφανώς δεν μπορώ να εξυπηρετήσω σε κάθε περίπτωση».
Ακόμη και στα υποδήματα όμως, υπάρχουν κατά καιρούς παράλογα αιτήματα που μάλλον καταστρέφουν το παπούτσι παρά το επισκευάζουν ή το μεταποιούν. Οι πελάτες αντιλαμβάνονται ότι έκαναν λάθος, και απλά επωμίζονται το κόστος μιας δεύτερης επισκευής και ανακατασκευής!
