Ερώτηση προς τους Υπουργούς Υποδομών και Μεταφορών και Εσωτερικών για το θέμα της λειψυδρίας στη Χαλκιδική κατέθεσαν βουλευτές του ΚΚΕ.
Ακολουθεί το σχετικό κείμενο:
Μετά τη χρόνια απαξίωση της συντήρησης-ανανέωσης του δικτύου ύδρευσης, την ανυπαρξία αναγκαίων έργων υποδομής για τη διαχείριση των υδάτων από το κράτος και την τοπική διοίκηση, η ΠΕ Χαλκιδικής είναι αντιμέτωπη και φέτος με τη λειψυδρία. Ενώ τρεις δήμοι, της Νέας Προποντίδας, της Κασσάνδρας και της Σιθωνίας “εκπέμπουν SOS”, βρισκόμενοι από πέρσι σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας.
Να σημειωθεί ότι η λειψυδρία δεν έχει αντίκτυπο μόνο στον τουρισμό και την καθημερινή διαβίωση των μονίμων κατοίκων αλλά και στον πρωτογενή τομέα. Οι μεγάλες εκτάσεις με ελαιόδεντρα- υπολογίζεται ότι στην ΠΕ Χαλκιδικής καλλιεργούνται περίπου 6.000.000 ελαιόδεντρα, από περίπου 20.000 παραγωγούς, σε πάνω από 330.000 στρέμματα γης – έχουν αρδευτικές απαιτήσεις που αντιμετωπίζονται κυρίως με γεωτρήσεις.
Οι δήμαρχοι των περιοχών παραδέχονται πως η αυξημένη ζήτηση νερού κατά τους θερινούς μήνες δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί από το δίκτυο των απαρχαιωμένων πλέον σωληνώσεων. Την ίδια ώρα υποστηρίζουν πως η χαμηλή κρατική χρηματοδότηση για τη δημιουργία σοβαρών υποδομών, μοιραία οδηγεί κάθε καλοκαίρι στις πολύωρες και, κάποιες φορές, πολυήμερες διακοπές νερού σε κατοικίες και καταλύματα. Ταυτόχρονα, το πρόβλημα των ανεπαρκών υποδομών δικτύων ύδρευσης αλληλοεπιδρά με την ανεξέλεγκτη χρήση των υδάτινων πόρων από ιδιωτικά δίκτυα που εκμεταλλεύονται τους υδροφορείς, οδηγώντας σταδιακά στην εξάντληση και υποβάθμιση των φυσικών αποθεμάτων νερού της περιοχής.
Να σημειωθεί πως η επίλυση του υδατικού προβλήματος της ΠΕ Χαλκιδικής σε μακροπρόθεσμη βάση αποτέλεσε αντικείμενο συνεργασίας του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας με το Εργαστήριο Γενικής και Γεωργικής Υδραυλικής και Βελτιώσεων του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ και το ΕΘΙΑΓΕ (Υπουργείο Γεωργίας) από το 1995.
Στα πλαίσια της συνεργασίας αυτής μελετήθηκε η κατασκευή τριών φραγμάτων: του φράγματος Ολύνθιου, του φράγματος Χαβρία και του φράγματος Πετρένια (Γοματίου). Η κατασκευή των φραγμάτων αυτών θα οδηγούσε στη δημιουργία των αντίστοιχων ταμιευτήρων με ωφέλιμους όγκους νερού: ταμιευτήρας Ολύνθιου: 22.500.000 m3, ταμιευτήρας Χαβρία: 26.000.000 m3 , ταμιευτήρας Πετρένια (Γοματίου): 3.300.000 m3.
Το έργο του φράγματος στο μεγαλύτερο ποτάμι της Χαλκιδικής, τον Χαβρία που πηγάζει από τους ορεινούς όγκους του Χολομώντα και του Στρατωνικού και εκβάλλει στον Τορωναίο Κόλπο – που θα μπορούσε να καλύψει το 33% του συνόλου των υδατικών αναγκών της ΠΕ Χαλκιδικής – είναι το νέο «γιοφύρι της Άρτας».
Η κυβέρνηση της ΝΔ επέλεξε να προχωρήσει σε διαγωνισμό για υλοποίηση του μέσω σχήματος ΣΔΙΤ, με σχεδιασμό για χρηματοδότηση αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα, με σχετική απόφαση της αρμόδιας Διυπουργικής Επιτροπής τον Ιούνιο του 2020. Τρία χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2023, ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος.
Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση, στη Βουλή 30.6.2025, του Υφυπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας: «…μιλάμε για ένα έργο το οποίο είχε βγει σε έναν διαγωνισμό. Δεν είχαμε δεσμευτικές προσφορές σε αυτόν τον διαγωνισμό… ο προϋπολογισμός που είχαμε βγάλει εκείνη τη στιγμή δεν ήταν ικανοποιητικός προκειμένου να προσελκύσει τους απαραίτητους ενδιαφερόμενους…. Αντιλαμβανόμαστε τη σημασία του έργου για την περιοχή και προσπαθούμε να βρούμε τα απαραίτητα χρήματα έτσι ώστε, όταν προχωρήσουμε σε έναν διαγωνισμό, αυτός ο διαγωνισμός να είναι επιτυχημένος». Δηλαδή ανοιχτή παραδοχή ότι η κατασκευή μιας τόσο αναγκαίας υποδομής, όπως το φράγμα του Χαβρία, είναι εφικτή εάν και εφόσον η προσδοκώμενη κερδοφορία κεντρίσει το ενδιαφέρον των εργολάβων.
Το έργο αφορούσε την ύδρευση των δημοτικών ενοτήτων Πολυγύρου και Ορμύλιας του Δήμου Πολυγύρου, Κασσάνδρας και Παλλήνης του Δήμου Κασσάνδρας, Σιθωνίας και Τορώνης του Δήμου Σιθωνίας, καθώς και τις τοπικές δημοτικές κοινότητες του Αγίου Μάμαντος, της Νέας Ποτίδαιας, της δημοτικής ενότητας Μουδανιών του Δήμου Νέας Προποντίδας και την τοπική κοινότητα Πυργαδικίων της δημοτικής ενότητας Παναγίας του Δήμου Αριστοτέλη.
Την ίδια ώρα αγνοείται η τύχη του φράγματος Ολύνθιου, όπως και του φράγματος επί του υδατορέματος Πετρένια στην περιοχή Γοματίου, το οποίο θα εξασφαλίσει νερό στην προ Άθω περιοχή. Να σημειωθεί ότι, η οριστική παραλαβή των μελετών που εκπονήθηκαν στα πλαίσια της σύμβασης «Ύδρευση Ν. Χαλκιδικής. Μελέτη φράγματος Πετρένια στην περιοχή Γοματίου και έργων καθαρισμού, μεταφοράς και αποθήκευσης νερού», εγκρίθηκε από την Δ6 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΡΓΩΝ ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ στις 29.10.2014 (ΑΔΑ: ΩΖ2Π1-ΧΝΤ).
Εκτός από τα παραπάνω έργα, απαιτούνται εδώ και τώρα πρόσθετα μέτρα για την αναγκαία προστασία των υδάτινων πόρων της Χαλκιδικής και την αύξηση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού.
Υπάρχουν ακόμα χωριά χωρίς αποχετευτικό δίκτυο και σύνδεση με Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων, με αποτέλεσμα τη ρύπανση των υδάτων. Το πρόβλημα αυτό εντοπίζεται και στην λεκάνη απορροής του Χαβρία, κατά το μήκος του οποίου είναι επίσης αναγκαίος ο καθορισμός ζωνών προστασίας, με στόχο τον περιορισμό των ρυπογόνων δραστηριοτήτων και των ανεξέλεγκτων απορρίψεων που επιβαρύνουν τον υδροφόρο. Τέτοια μέτρα προστασίας θα συμβάλλουν όχι μόνο στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και στο να αποτελεί το νερό του ποταμού πόσιμο φυσικό πόρο, χωρίς να είναι μονόδρομος η ανάγκη για την κατασκευή φαραωνικών και δαπανηρών εγκαταστάσεων επεξεργασίας.
Η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα της αντιμετώπισης του νερού ως εμπόρευμα από την Ε.Ε., τις κυβερνήσεις και την τοπική διοίκηση. Πυρήνας της αντιλαϊκής πολιτικής της Ε.Ε. και των κυβερνήσεων για την εμπορευματοποίηση του νερού αποτελεί η οδηγία-πλαίσιο για το νερό, που θέτει σε προτεραιότητα την εξοικονόμηση της ζήτησης νερού σε αντιπαράθεση με τη μεγιστοποίηση της προσφοράς σε κάθε υδατικό διαμέρισμα. Εκεί βρίσκεται η αιτία για την απαξίωση της αναγκαιότητας πραγματοποίησης τεχνικών έργων και πολιτικών εμπλουτισμού των υπόγειων και επίγειων υδροφορέων.
Αντίθετα, με τον μανδύα της προστασίας του υδατικού περιβάλλοντος, αυξάνεται συνεχώς η τιμή του νερού, προστίθενται νέα χαράτσια όπως το περιβαλλοντικό τέλος, υιοθετώντας τη λογική «ό,τι πληρώνεις έχεις» ακόμη και για το νερό. Μάλιστα, τα παραπάνω μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης και των χαρατσιών λαμβάνονται με το πρόσχημα της κλιματικής κρίσης που επικαλούνται Ε.Ε. και κυβερνήσεις.
Αλήθεια, η αντιμετώπιση της ανομβρίας θα γίνει χωρίς τα παραπάνω πρόσθετα και ουσιαστικά μέτρα υποδομών και τη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών;
Με βάση τα παραπάνω ΕΡΩΤΩΝΤΑΙ οι κ.κ. Υπουργοί σε ποιες επείγουσες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση, για:
– Τη χρηματοδότηση, με κεντρικούς δημόσιους πόρους, και την άμεση υλοποίηση του κρίσιμου για την ΠΕ Χαλκιδικής έργο της κατασκευής του φράγματος του Χαβρία.
– Να εξασφαλιστεί η αναγκαία κρατική χρηματοδότηση για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ύδρευσης των Δήμων της ΠΕ Χαλκιδικής, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες από το απαρχαιωμένο δίκτυο τους.
– Την υλοποίηση, με την αναγκαία κρατική χρηματοδότηση, των φραγμάτων του Ολύνθιου και Πετρένια που θα συμβάλουν και αυτά στην επίλυση του υδατικού προβλήματος της ΠΕ Χαλκιδικής.
Οι Βουλευτές
Δελής Γιάννης
Κατσώτης Χρήστος
Στολτίδης Λεωνίδας