Η υποβρύχια ηχορύπανση μπορεί να βλάψει τα βασικά φυτά των ωκεανών όπως τα λιβάδια της Ποσειδωνίας.

Η πρώτη επιστημονική μελέτη που δείχνει πώς ο ήχος που παράγεται από τον άνθρωπο θα μπορούσε να βλάψει την ικανότητα της Ποσειδωνίας να αποθηκεύσει την ενέργεια και να ανιχνεύσει τη βαρύτητα.

Στο βυθό της Μεσόγειου Θάλασσας, βρίσκονται τα λιβάδια της Ποσειδωνίας (Poseidonia oceanica), ένα εγγενές είδος φύκους. Μπορεί να μην μοιάζει να κάνει πολλά – απλά ταλαντεύεται μπροστά και πίσω με το θαλάσσιο ρεύμα – αλλά το φύκος απορροφά το διοξείδιο του άνθρακα, εκπέμπει οξυγόνο, προστατεύει τις ακτές από τη διάβρωση και παρέχει βιότοπο για τα ψάρια. Η μελέτη δείχνει πως μια νέα απειλή για τα λιβάδια της Ποσειδωνίας έχει εντοπιστεί: η υποβρύχια ηχορύπανση που προκαλείται από τον άνθρωπο.

Μια ομάδα επιστημόνων αναφέρουν στο περιοδικό Communication Biology, τον Ιούνιο, ότι όταν οι P. Oceanica εκτίθενται σε θόρυβο, τα όργανα του που αποθηκεύουν την ενέργεια αλλά και η ανίχνευση της βαρύτητας καταστρέφονται ανησυχητικά για αυτό το απειλούμενο είδος. Ο ανθρωπογενής υποβρύχιος θόρυβος είναι “μεγάλη ανησυχία”, δήλωσε ο Nicola Quick, ένας θαλάσσιος βιολόγος στο Πανεπιστήμιο Duke, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Σίγουρα υπάρχουν φυσικοί ήχοι από σεισμούς και έντονη βροχή, καθώς και από θαλάσσιους οργανισμούς, αλλά οι άνθρωποι προσθέτουν ισχυρό θόρυβο στη θάλασσα από δραστηριότητες όπως η έρευνα για την εξαγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου και η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Δεδομένου ότι αναγνωρίζοντας τον ανθρωπογενή υποβρύχιο θόρυβο ως ρύπο, πριν από μερικές δεκαετίες, οι επιστήμονες ήδη μελετούν τον αντίκτυπο του θορύβου στα υδρόβια ζώα.

Η αρχική εστίαση του πεδίου ήταν σε πλάσματα με όργανα ακοής, όπως τα δελφίνια και τα ψάρια, δήλωσε ο Michel André, ένας μηχανικός βιοτεχνολογίας στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Καταλονίας στην Ισπανία και ο κύριος συγγραφέας του εγγράφου.

Σκεφτόμαστε ότι η ηχητική δόνηση θα μπορούσε να επηρεάσει άλλα θαλάσσια ζώα. Ο André και οι συνεργάτες σπούδασαν τον αντίκτυπο του θορύβου στα χταπόδια και τα καλαμάρια, τα οποία δεν διαθέτουν παραδοσιακές δομές ως ακουστικό σύστημα, όπως τα αυτιά των ανθρώπων ή τα ψάρια που το έχουν γεμάτο με αέρα.

Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο θόρυβος κατέστρεψε τα όργανα στα ζώα που χρησιμοποιούσαν για τον προσανατολισμό τους. “Και αυτό ήταν πραγματικά κάτι που άλλαξε την προοπτική μας για το πώς η ηχορύπανση θα μπορούσε να επηρεάσει τη ρύπανση στο θαλάσσιο περιβάλλον”, ανέφερε ο André, υπενθυμίζοντας την εμπειρία του πριν από μια δεκαετία.

Αυτή η αλλαγή στην προοπτική τελικά τον οδηγεί για να επεκτείνει την έρευνά του στα φυτά.

Ο André και η ομάδα του επικεντρώθηκαν στην P. Oceanica κυρίως επειδή μπορούσε να βρεθεί κοντά στο εργαστήριό τους στη Βαρκελώνη.

Παρά τη φαινομενική προσβασιμότητα του P. oceanica, πήρε στην ομάδα έξι μήνες για να λάβει την άδεια που απαιτείται για τη συλλογή του προστατευόμενου είδους.

Μετά την επιτυχή απόκτηση των αδειών, η ομάδα συνέλεξε 84 φυτά P. oceanica.

Έβαλαν τα δείγματα σε πειραματικές δεξαμενές και έπαιξαν ήχους με αλλαγή συχνότητας από 50 έως 400 Hz – το εύρος που καλύπτει τον θόρυβο που παράγεται από ανθρώπινες δραστηριότητες.

Το επίπεδο θορύβου μέσα στο νερό της δεξαμενής ήταν περίπου 157 dB, ισοδύναμο με περίπου 95 dB στον αέρα, κάπου μεταξύ ενός τυμπάνου μπάσων και ενός τρένου του μετρό.

Ο André και η ομάδα του ανακάλυψαν ότι δύο ώρες έκθεσης θορύβου κατέστρεψαν ένα φυτικό όργανο υπεύθυνο για την ανίχνευση της βαρύτητας, που σημαίνει ότι ο θόρυβος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του φυτού να παραμείνει ριζωμένο στο βυθό.

Επιπλέον, ο αριθμός των σπόρων αμύλου στο εσωτερικό του οργάνου μειώθηκε, ο οποίος θα μπορούσε να επηρεάσει την ικανότητα του P. oceanica να αποθηκεύει ενέργεια.

Οι κόκκοι αμύλου συνέχισαν να εξαφανίζονται ακόμα και μετά τη διακοπή του θορύβου!

Αυτή είναι η πρώτη φορά που η επίδραση του θορύβου στη φυτική δομή έχει μελετηθεί, επό έμπειρους ερευνητές. Ο André πιστεύει ότι τα φυτά υποφέρουν περισσότερο από άλλους οργανισμούς επειδή, σε αντίθεση με τα θηλαστικά, τα φυτά δεν μπορούν να μετακινηθούν (να ξεριζωθούν και να φύγουν) κάθε φορά που ο θόρυβος είναι υπερβολικός.

Τα νέα αποτελέσματα που δείχνουν την επίδραση κυψελοειδούς επιπέδου στα φυτά θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν μεγάλες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα, αν και σημείωσε ότι το μέγεθος δείγματος του πειράματος ήταν αρκετά μικρό. Είπε επίσης ότι θα ήταν ενδιαφέρον να παίξουμε τον καταγεγραμμένο θόρυβο πλοίων στα λιβάδια της Ποσειδωνίας και να παρατηρήσουμε τα αποτελέσματα του σε αυτά, αφού έτσι είναι ένας τρόπος για να αναπαράγεται καλύτερα το περιβάλλον των πραγματικών δραστηριοτήτων που αντιμετωπίζουν οι θαλάσσιοι οργανισμοί.

Οι άνθρωποι πρέπει να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα ότι ακόμη και τα φυτά επηρεάζονται από τον θόρυβο που δημιουργούμε, δήλωσε ο André. Αλλά, πρόσθεσε, δεν είναι η πρόθεση της μελέτης του να αποτρέψει τους ανθρώπους να λειτουργούν στη θάλασσα.

Αντίθετα, ήθελε να παράσχει δεδομένα έτσι ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να καταλάβουν πώς να ζουν καλύτερα με τη φύση, “Ποιος είναι ο μόνος τρόπος που μπορούμε να έχουμε την ευκαιρία να επιβιώσουμε στον πλανήτη μας”.